به گزارش صنایع پلاستیک،بازهم ماجرای روغن DOP و کالای دی اتیل هگزانول و پتروشیمی شازند اراک!! همانطور که می دانید وجود روغن DOP برای صنایع پی وی سی نرم { به قول قدیمی ها دمبه ای} ضروریست و از این کالا به عنوان فیلر (پرکننده) یا نرم کننده استفاده می شود. فارغ از اینکه استفاده از DOP به علت مخاطرات فراوان زیست محیطی در همه جای دنیا، جز کشور عزیزمان ممنوع شده است، قیمت آن نیز همیشه محل بحث بوده است. چنانچه در نامه ای که در مورد واردات محصولات پتروشیمی چند روز پیش نوشته شد، سه کالا به صورت مشخص با نام ذکر شدند، پلی پروپیلن، PET (پلی اتیلن ترفتالات – گرید بطری به ویژه) و دی اتیل هگزانول!
دی اتیل هگزانول، یکی از مواد اساسی در تولید روغن DOP و در نتیجه صنعت پی وی سی نرم است. در حال حاضر اتفاقی که افتاده است اینست که پتروشیمی شازند و فارابی، به عنوان پتروشیمی های تولیدکننده عمده دی اتیل هگزانول، مجوز واردات دریافت کرده و برای جلوگیری از بحران در بازار داخل، مقادیری از این ماده را وارد کرده اند، که تا اینجای کار هیچ مشکلی نیست. در واقع پتروشیمی شازند، این مواد را وارد کرده است تا کسری تولید داخلی جبران شود و واحدهای تولیدی صنعت پی وی سی نرم نظیر صنایع تولید چرم مصنوعی، کفش، سیم و کابل و …. با بحران رو به رو نشوند. اما مشکل زمانی آغاز می شود، که شاهد رکود در خرید DOP هستیم و این به معنای رکود در این صنایع هم هست؟ همانطور که اگر در خرید پی وی سی شاهد رکود باشیم، باید به بررسی چرایی آن بپردازیم، باید ببینیم چرا تولیدکنندگان این حوزه، اقدام به خرید DOP و تولید محصولاتشان نمی کنند؟
این رکود در بازار DOP حالی رخ می دهد، که قیمت این کالا با احتساب ۹ درصد مالیات بر ارزش افزوده، در حدود ۴۰ هزار تومان تعیین شده است، با این حال پتروشیمی ای مثل فارابی قیمت های خود را تا ۳۶ هزارتومان هم کاسته است. یعنی نه تنها افزایش قیمت وجود نداشته، بلکه کاهش قیمت هم وجود داشته است و بازار همچنان در فاز رکودی به سر می برد.مشکل اما کجاست؟ در واقع مشکل از جایی شروع می شود، که چیزی به نام “قیمت تلفیقی” تعریف می شود. یک پتروشیمی مانند پتروشیمی شازند، خود در هفته میزان تولید دی اتیل هگزانول دارد، وقتی که این میزان کفاف صنایع داخل را نمی دهد، کمیته تخصصی پتروشیمی و دفتر توسعه صنایع پایین دستی که متولی تنظیم بازار محصولات پتروشیمی هستند به پتروشیمی تولیدکننده اجازه واردات می دهند، طبعا قیمت دی اتیل هگزانول وارداتی بیشتر از دی اتیل هگزانول تولید داخل است. بعد دفتر توسعه صنایع پایین دستی با در نظر گرفتن قیمت تولید داخل و واردات دی اتیل هگزانول، یک قیمت تلفیقی اعلام می کند که در بورس کالا باید پرداخته شده و دی اتیل هگزانول فروخته شود. خب تا زمانی که ۵۰ درصد عرضه، وارداتی باشد، و ۵۰ درصد تولید پتروشیمی شازند این فرمول کار می کند. اما در هفته های اخیر، ما شاهد هستیم که پتروشیمی شازند، تنها و تنها ۲۲۰ تن از دی اتیل هگزانول وارداتی را عرضه کرده است و حجم غالب عرضه ها تولیدات خود پتروشیمی شازند اراک هستند، اما نرخ عرضه همچنان نرخ تلفیقی است.
حال اگر بدانید، به ازای هر کیلوگرم از دتیل هگزانول وارداتی تولیدکننده باید سه هزارتومان بیشتر هزینه نسبت به تولیدات پتروشیمی شازند بپردازد، خواهید فهمید که چرا برای تولیدکننده صرف نمی کند، با قیمت تلفیقی محموله هایی را به انبار ببرد که قیمتشان بیش از ارزششان است، آنهم به میزان گزافی که در تولیدات نهایی آنها و قیمت آنها برای مصرف کنندگان نهایی قطعا تاثیرگذارست.
به بیان ساده، پتروشیمی شازند تولیدات خود را با قیمت دی اتیل هگزانول خارجی واردتی عرضه می کند و این موضوع سبب می شود که خریداران تمایلی به خرید نداشته باشند، چرا که در حال خرید هر کیلوگرم دی اتیل هگزانول برای تولید DOP، حدودا سه هزارتومان گرانتر از قیمت هستند، که قطعا برای آنها مقرون به صرفه نیست.
شرکت ملی صنایع پتروشیمی، باید به دو سووال پاسخ دهد، اول اینکه چرا باید “قیمت تلفیقی” تعیین شود؟ چرا برای هر کدام از این دو محصول، یکی تولید داخل و دیگری تولید پتروشیمی شازند، یک قیمت جداگانه و انحصاری تعیین نمی کند؟ چرا که حفظ نسبت ۵۰ درصدی عرضه ها، برای درست بودن قیمت ها، کاری دشوارست؟ پرسش دیگری که این شرکت باید نسبت به آن پاسخگو باشد اینست که پس از پیگری های فراوان صنایع مصرف کننده دی اتیل هگزانول، چرا اقدام به اصلاح این رویه نکرده و در سالی که قرارست، به اصطلاح سال جهش تولید باشد، باعث رکود در بازار دی اتیل هگزانول گردد؟
وقتی به موضوع از این زاویه نگاه کنید که چرا باید محصولات پتروشیمی شازند را به قیمت محصولات وارداتی بخرم، آنگاه ناعادلانه بودن تعیین قیمت تلفیقی روشن خواهد شد. متاسفانه این اولین بار نیست، که ما شاهد هستیم که پتروشیمی شازند در بحث دی اتیل هگزانول با برخی از رفتارها، ایجاد اخلال می کند و شاید آخرین پرسشی که بد نیست شرکت ملی صنایع پتروشییمی پاسخ دهند، این باشد که چرا با متخلفان در پتروشیمی ها برخورد نمی کنید؟
پتروشیمی شازند اراک، در ارتباط با روغن DOP حکایت های شنیدنی دارد که زمانی هم در ماهنامه صنایع پلاستیک بخشی از آن، که متعلق به سالها قبل بود منتشر شد، اما فعلا با آن مساله و صنف کامیون داران کاری نداریم، به نظر می رسد که باید دست جنباند، و قیمت های دی اتیل هگزانول وارداتی و دی اتیل هگزانول پتروشیمی شازند را از هم تفکیک کرد، تا هر خریداری به فراخور کیفیتی که برای کارش نیاز دارد، دست به خرید بزند. در واقع چنین نوع وارداتی، مشکل بازار DOP را حل که نمی کند هیچ، مشکلی بر مشکلات این بازار می افزاید!!!!
آمار و ارقام این مطلب از پتروتحلیل گرفته شده است.
