روزهای دوشنبه، روزهای عرضه بهین یابِ پلی پروپیلن ها و پی وی سی هاست. این هفته، نیز مانند هر هفته این کالاها عرضه شدند و فاز ابربحرانی که از هفته گذشته آغاز شده بود، ادامه یافت.
به گزارش صنایع پلاستیک، هفته گذشته، پس از دو- سه هفته آرامش در گرید نساجی پلی پروپیلن، شاهد بروز رقابت های شدید بیمارگونه بودیم و گرید تزریقی پلی پروپیلن نیز پس از چند هفته بحرانی وارد فاز ابربحران شد. این وضعیت در معاملات دیروزبهین یاب پلی پروپیلن ها، نیز ادامه داشت و تشدید شد. ضمن اینکه دیروز پس از مدتها، برخی گریدهای پی وی سی نیز با رقابت های ۵ و ۶ درصد معامله شدند، که دست کم برای ماههای اخیر یک رکورد محسوب می شود.
دیروز برای حدودا ۲۹ هزارتن مواد عرضه شده از سوی پتروشیمی ها { انواع پلی پروپیلن ها و پی وی سی } نزدیک به شصت هزارتن تقاضا ثبت شد، تا قبل از آغاز به کار روند فروش، بر همگان روشن شود بازار پلی پروپیلن ها قصد آرام شدن ندارد. بیشترین میزان عرضه دیروز به پلی پروپیلن نساجی و کمترین آن به پلی پروپیلن فیلم تعلق داشت.
از ۲۶ عرضه انجام شده، ۱۱ عرضه بالای ۵۰ درصد رقابت را به ثبت رساندند، ۲۰ کالا را هم بیش از ۴۰ درصد رقابت را نسبت به قیمت پایه خود تجربه کردند، که نشان از تعمیق بحران در این گروه است.
مهمترین علت این وضعیت، کمبود عرضه در مقابل تقاضای موثرِ واقعی برای پروپیلن هاست. دیروز برای ۲۹.۷ هزار تن عرضه و حدود ۶۰ هزار تن تقاضای ثبت شده، نزدیک به ۲۹.۵ هزار تن معامله صورت گرفت که خود مبین میزان پتانسیل ایجاد رقابت بر سر محصولات عرضه شده است. شاید سال آتی با بهره برداری از یکی دو طرح تولید پلی پروپیلن هلدینگ خلیج فارس به روش PDH، اندکی میزان عرضه و تقاضا متعادل تر شود، اما تا آن زمان پیش بینی می شود، همین وضعیت ادامه داشته باشد.
پس از عدم توازن عرضه و تقاضا، عدم وجود چشم انداز مثبت اقتصادی در آینده و فضای روانی حاکم ناشی از آن بر بازار دومین و مهمترین علت هجمه فعالان و معامله گران برای به دست آوردن محصولات پلی پروپیلن و پی وی سی است. خریدارن چه صنعتگر باشند، چه تامین کنندگان بازار آزاد، مشاهده می کنند دوباره روند صعودی بازار ارز آغاز شده است، و اینطور گمانه زنی می کنند که این روند ادامه خواهد داشت و در سال بعد، تشدید خواهد شد در نتیجه قیمت پلیمرها که یکی از فاکتورهای اصلی تعیین آن، نرخ دلار است هم در تحلیل این افراد روند صعودی خواهد داشت، پس آنها انتهای سال را بهترین فرصت برای پر کردن انبارهای خود به قصد ضرر کمتر یا سود بیشتر می بینند و حاضرند برای به دست آوردن محموله های پلیمرها – به ویژه پلی پروپیلن ها و برخی گریدهای تازه جذاب شده نظیر پلی استایرن های انبساطی و پلی اتیلن ترفتالات گرید بطری – تا بیش از نیمی از قیمت پایه این محصولات، بهای بیشتری پرداخته نمایند و همین مساله سبب افزایش قیمت مواد اولیه تولید و در نتیجه – با احتساب افزایش حداقل حقوق و افزایش هزینه دیگر تولید در سال آتی – موجب ایجاد یک رکود عمیق در ابتدای سال در صنعت پلاستیک و به طور کلی صنایع پایین دستی پتروشیمی خواهد بود.
اما میزان تقاضای ثبت شده در دو هفته گذشته برای گروه پلیمرها و در این هفته تا به امروز برای پلی پروپیلن ها و پی وی سی، نشانگر وجود بخشی نه چندان کوچک، از تقاضای کاذب است. با توجه به اینکه وزارت اطلاعات، تمام مدت پاییز و زمستان امسال را به دستگیری فعالان بخش خصوصی صنعت پلاستیک و انهدام شبکه های اختلال در بازار پتروشیمی گذراند، این سووال یا پرسش پیشامد می کند، آیا کدهای معاملاتی این افراد مسدود نشده است؟ اگر شده است، این میزان قابل توجه تقاضای کاذب، نشان می دهد که متهمان دستگیر شده و باندهای منهدم شده به قول وزارت اطلاعات، سهم عمده ای از دلالی مواد پتروشیمی نداشته اند { بر فرض اثبات ادعا در دادگاه صالحه}، و شاید برخوردها با فساد در توزیع مواد پلیمری، به جای صرفا بخش خصوصی و تشکل ها، باید به سمت عرضه کننده و بخش خصولتی نیز متوجه گردد!! به هر حال، اگر کدهای معاملاتی این افراد مسدود نشده است که وای بر همه ما، و اگر شده است این میزان التهاب آفرین تقاضای کاذب – در کالایی مانند PET بطری – به معنای فساد ساختاری و یا عدم برخورد با بخش اصلی فساد در بازار پلیمر کشور است. دست کم این چیزیست که از ذهن این نگارنده خطور می کند.