به گزارش صنایع پلاستیک، دوشنبه بیست و یکم مهرماه 1399، روز عرضه بهین یاب انواع پلی پروپیلن و پی وی سی است. دیروز یکشنبه بیستم مهرماه 99 قیمت پایه جدید محصولات پتروشیمیایی اعلام شد و در میان تمام گروه های پلیمری، پلی پروپیلن ها، چه شیمیایی و چه نساجی مشمول بیشترین میزان رشد قیمت پایه شدند. اما اتفاق اصلی امروز رخ داد و معامله گران و ناظران بازار پلیمرها شاهد آتش بازی انواع پلی پروپیلن در دوشنبه سیاه بورس کالا شدند، روزی که بر سر گریدهایی بیش از صد در صد رقابت رخ داد و متاسفانه تا لحظه تهیه این مطلب، ابطال هم نشده است. مسلما این دوشنبه، دوشنبه سیاهی و نقطه عطفی در تاریخ بورس است. بورس کالا با این فلسفه به راه افتاد که پتروشیمی ها هر چه می خواهند بر سر صنایع پایین دستی نیاورند، اما همچنان و با گذشت سالها از راه اندازی بورس کالا، همچنان شاهد هستیم که هر آنچه مصیبت است بر سر صنایع پایین دستی می آید، حالا گیریم نه از دست پتروشیمی ها در فضایی غیرشفاف، بلکه به همت دلالان و سفته بازان مستقل و وابسته ، این بار در فضایی شفاف!
معاملات امروز که مشروح آنرا در انتهای مطلب خواهید دید، یک نقطه عطف در معاملات پلی پروپیلن ها در تاریخ بورس کالا به شمار می رود. پس از بحران در بازار پی وی سی چند هفته ایست که بازار پلی پروپیلن ها وارد فاز بحرانی شده است، به طور معمول ما در هفته های عادی سال شاهد رقابت 15 تا 35 درصدی بر سر محموله های پلی پروپیلن در گریدهای محبوب بودیم، اما دو هفته پیش به یکباره رقابت ها بر سر محموله های عرضه شده که آغاز شد، ارقام عجیب و غریب رقابت 80، 90 و حتا 100 درصدی را بر سر به انبار بردن گریدهای گوناگون پلی پروپیلن ها شاهد بودیم.
ناظر محترم در دو هفته گذشته، تمام معاملات پلی پروپیلن ها که کمترین آنها حدودا 55 درصد بود و بیشترین آنها هم 100 درصد بود، باطل اعلام کرد و هفته پیش شاهد معاملاتی در بازه 30 تا 60 درصد، در گریدهای محبوب این گروه کالایی بودیم. اما امروز، از آن حیث نقطه عطفی در معاملات بهین یاب پلی پروپیلن ها در بورس کالاست که مشاهده می کنیم که اکثرا رقابت ها بالای 60 درصد صورت گرفته است، حتا در مواردی شاهد رقابت بیش از صد در صدی بوده ایم و ناظر هم اقدام به ابطال معاملات نکرده است.
وقتی می گوییم معاملات صد در صد رقابت خورده است، یعنی اگر قیمت پایه فلان گرید پلی پروپیلن، 22.500 تومان اعلام شده است، خریداران حاضر شده اند برای هر یک کیلوگرم از این گرید مبلغی بیش از 45 هزار تومان بپردازند، تا محموله های مورد نظرشان را خریداری نموده و به انبارهایشان ببرند!!!! عمق فاجعه زمانی بیشتر رخ می نماید که بدانیم، اصولا کسانی که قادر به چنین رقابت های بالایی هستند، نمی توانند تولیدکننده باشند و یا اگر تولیدکننده ای هم در میان این رقابت ها نفس رقابت داشته باشد، یک عمده تولیدکننده بزرگ است، که نقدینگی لازم را برای چنین رقابت های سنگینی داشته است. چه اینکه یکی از مهمترین مشکلات تولیدکنندگان خاصه تولیدکنندگان کوچک و متوسط، مشکل نقدینگی است و از هفته گذشته، شما می بایست 50 درصد میزانی که قصد خرید پلی پروپیلن دارید را به صورت پیش پرداخت به بورس کالا ارایه کنید تا اصلا بتوانید در رقابت ها بر سر گریدهای موردنظرتان حاضر شوید.
یک دو دوتا چهارتا ساده، کافیست که بفهمیم کسانیکه مشغول ایجاد رقابت های دهشتناکی در حد هشتاد و نود و صد در صد هستند، نمی توانند تولیدکننده باشند، چه اینکه اصولا تولید با چنین ارقامی افسانه ای صرفه و توجیه اقتصادی ندارد. در واقع کسانی که بیشتر محموله های پلی پروپیلن را به انبارهای خود می برند، عمدتا دلالان و سفته بازانی هستند که به هر صورت از شکاف ها و گپ های موجود در بهین یاب بهره می برند و با همدستی بعضی از کارگزاری های فاسد بورس کالا، به این ترتیب می توانند بخش عمده ای از محصولات را برای خود تهیه کرده و انحصارشان را بر آن گرید خاص اعمال می کنند. حالا فرض کنید، که یک فروشنده بازار آزاد که با صد در صد رقابت یک کیلو پلی پروپیلن را خریداری کرده است، باید دست کم بیست درصد هم روی آن بکشد، تا برایش ارزش فروش داشته باشد. این یعنی پلی پروپیلن در همان گرید مورد مثال، کیلویی دست کم 55 هزار تومان!!!
چرا با چنین قیمت هایی می خرند؟
اما پرسش اینجاست، اولا چه گروه از تولیدکنندگانی می آیند و مواد اولیه با این قیمت را می خرند و ثانیا، چرا چه دلال و چه تولیدکننده حاضرند پای چنین رقابت هایی بروند!! پر واضح است که تنها تولیدکنندگان محصولات حیاتی نظیر بسته بندی مواد غذایی هستند، که به ناچار باید مواد مورد نیازشان را خریداری کنند، یا اقلام حیاتی دیگر. دلالان با علم به این موضوع، انحصار گریدهایی که تولیدکنندگان راهی جز خرید به هر قیمتی را ندارند، به دست می گیرند و آن وقت مصرف کننده نهایی بینواست که هر هفته باید قیمت بالاتری را مثلا برای خرید فلان قلم حیاتی { نظیر بسته بندی مواد خوراکی چه آشامیدنی و چه خوراکی} یا ماسک های صورت بپردازد، بی آنکه بداند در واقع تنها هزینه بسته بندی است که افزایش پیدا می کند. مانند اینکه آب معدنی در چند سال اخیر چند بار افزایش قیمت داشته است، اما این افزایش قیمت به آب درون بطری مرتبط نیست، بلکه به خود بطری PET مرتبط است که هر از گاهی تولیدکننده ناچار، قیمت آنرا بالا می برد!!! این روزها کرونا و ماسک های صورت و بسیاری از تجهیزات محافظتی شخصی هم در این زمره قرار می گیرند و پلی پروپیلن ها، خاصه پلی پروپیلن نساجی بخش عمده ای از مواد تولید این ماسک ها را شامل می شوند.
پاسخ به پرسش دوم اما بسیار اندوهبارترست. چرا چنین رقابت هایی بر سر این محموله ها شکل می گیرد؟ اصولا چرا باید یک دلالان بازار آزاد، حاضر باشد صد در صد بیش از قیمت پایه بپردازد، تا یک گرید خاص از پلی پروپیلن را تهیه کند یا اصولا هر پلیمر دیگری را؟ پاسخ به این پرسش، در “انتظارت تورمی” قرار دارد. وضعیت کلان اقتصاد، چشم انداز ناامید کننده اقتصاد، تحریم ها و سخت تر شدن روز به روز آنها و اثرات وضعی ناشی از آنها، یعنی افزایش قیمت دلار و در پی آن انواع محصولات و خدمات، یک “انتظار تورمی ” در مملکت ایجاد کرده است که دلال، تولیدکننده و مصرف کننده دیگر پس از دهه تورم دو رقمی نهادینه شده، هر لحظه انتظار افزایش قیمت ها را دارند. این موضوع سبب می شود با این محاسبه که هفته آتی، قیمت پایه افزایشی خواهد بود، این رقابت ها معنا پیدا کنند و برای خریدارانش توجیه اقتصادی بیابند.
حال شما به این موضوع اضافه کنید، اطلاع از این موضوع که هفته آتی قیمت پایه پلیمرها و محصولات شیمیایی به علت تعطلی روز شنبه 26 مهرماه، تنها با تکیه بر فاکتور میانگین ماهانه دلار نیمایی صورت می گیرد. یعنی عاملی که سبب شده است در چند ماهه اخیر، قیمت تمام گروهها و گریدهای پلیمری به صورت دسته جمعی جهش داشته باشند؛ فارغ از اینکه قیمت ها در جهان و یا منطقه کاهشی باشند یا افزایشی!!! برای مثال همین هفته، در حالیکه در بازارهای خاورمیانه همه پلیمرها روندی نزولی را ثبت کردند، در کشور ما به جز گروه پلی استایرن معمولی، همه گروههای پلیمری با افزایش قیمت مواجه شدند!! انتظار تورمی با چنین اشتباهات مهلکی در فرمول کشف و تعیین قیمت های پایه، سبب می شود که خریداران با علم بر اینکه قطعا قیمت هفته آتی پلیمرها افزایشی است، چرا که چشم اندازی از کاهش قیمت دلار در کوتاه مدت وجود ندارد، حاضر باشند این هفته تا درصدهای بالا رقابت کنند بلکه هفته آتی بتوانند سود بیشتری ببرند! یا اگر تولیدکننده ای هم در میان خریداران باشد، با علم بر این موضوع می داند که اگر این هفته خرید نکند، هفته آتی باید همین جنس را گرانتر بخرد، لذا به هر شکل ممکن می خواهد محموله های عرضه شده را به کارخانه و انبار ببرد.
در این بین مسوولان با افزایش پیش پرداخت از 10 به 50 درصد، یا افزایش تعداد گریدهایی که سقف حجمی معاملاتی دارند، سعی دارند تا به جنگ این شرایط بروند. مسلما چنین افکار و تدابیری محکوم و مختوم به شکست است. هزینه نهایی این همه ناکارآمدی هم مستقیما بر دوش مصرف کننده نهایی است که نمی تواند در دوران همه گیری کووید – 19 بدون ماسک و تجیهزات محافظتی از خانه خارج شود و جان خود و اطرافیانش را به خطر بیاندازد! یا باز مصرف کننده نهایی بازنده این شرایط است که نمی تواند مواد خوراکی را بدون بسته بندی آن بخرد!!
ناظر هم که صرفا حکم نظارت کننده ای را دارد، که فعلی قرار نیست جز مشاهده از وی سر بزند، حال آنکه ناظر در واقع مشاهده کننده ای است که در صورت مشاهده رقابت یا تقاضای مشکوک می بایست نسبت به تجدید معاملات بپردازد. در ادامه به می توانید نگاهی به لیست گروههای کالایی و گریدهایی که با رقابت هایی از یک تا 110 درصد، امروز دوشنبه 21 مهرماه معامله شدند، بیاندازید تا دریابید، چرا امروز را نقطه عطفی در بازار می دانیم :
لازم به ذکرست در معاملات امروز تالار پتروشیمی محصول MR230 مارون با ۱۱۳ درصد رقابت به کانال ۵۰ هزارتومانی وارد شد و بیشترین عدد در تاریخ معاملات تالار پتروشیمی را ثبت کرد.
- پلی وینیل کلراید S65 پتروشیمی بندر امام با 1 درصد رقابت معامله شد.
- پلی پروپیلن نساجی HP552R پتروشیمی شازند با 32 درصد رقابت معامله شد.
- پلی پروپیلن نساجی 1102XK پتروشیمی رجال با 53 درصد رقابت معامله شد.
- پلی پروپیلن نساجی Z30S پتروشیمی شازند با 42 درصد رقابت معامله شد.
- پلی پروپیلن نساجی 1102XK (سلف) پتروشیمی رجال با 7.2 درصد رقابت معامله شد.
- پلی پروپیلن نساجی RG1102XL پتروشیمی رجال با 66 درصد رقابت معامله شد.
- پلی پروپیلن شیمیایی RG3212E پتروشیمی رجال با 95 درصد رقابت معامله شد. {چرا این رقابت باطل نشد؟}
- پلی پروپیلن نساجی ZH552R پتروشیمی نویدزرشیمی با 56 درصد رقابت معامله شد.
- پلی پروپیلن نساجی ZH550J پتروشیمی نویدزرشیمی با 65 درصد رقابت معامله شد.
- پلی پروپیلن نساجی ZH510L پتروشیمی نویدزرشیمی با 68 درصد رقابت معامله شد.
- پلی پروپیلن شیمیایی ZH515MA پتروشیمی نویدزرشیمی با 79 درصد رقابت معامله شد. { چرا چنین رقابتی باطل نشده است؟}
- پلی پروپیلن شیمیایی ZR230C پتروشیمی نویدزرشیمی با 105 درصد رقابت معامله شد. {این یعنی کالایی که قیمتش 22500 تومان بوده است حدودا 46 هزار تومان به فروش رفته است و ناظر این معامله را باطل نکرده است. چرا؟
- پلی پروپیلن شیمیایی ZB332 پتروشیمی نویدزرشیمی با 86 درصد رقابت معامله شد. {؟}
- پلی پروپیلن شیمیایی ZB548R پتروشیمی نویدزرشیمی با 55 درصد رقابت معامله شد.
- پلی پروپیلن شیمیایی ZR340R پتروشیمی نویدزرشیمی با 48.5 درصد رقابت معامله شد.
- پلی پروپیلن نساجی HP500J پتروشیمی مارون با 31 درصد رقابت معامله شد.
- پلی پروپیلن نساجی SF060 پتروشیمی پلی نار با 70 درصد رقابت معامله شد.{؟}
- پلی پروپیلن نساجی HP552R پتروشیمی مارون با 59 درصد رقابت معامله شد.
- پلی پروپیلن نساجی HP552R پلی پروپیلن جم با 61 درصد رقابت معامله شد.
- پلی پروپیلن شیمیایی EP440L پلی پروپیلن جم با 29 درصد رقابت معامله شد.
- پلی پروپیلن نساجی HP564S پلی پروپیلن جم با 1 درصد رقابت معامله شد.
- پلی پروپیلن شیمیایی EP440G پلی پروپیلن جم با 34 درصد رقابت معامله شد.
- پلی پروپیلن شیمیایی EP548R پلی پروپیلن جم با 69 درصد رقابت معامله شد.
- پلی پروپیلن شیمیایی RPX345S پلی پروپیلن جم با 44 درصد رقابت معامله شد.
- پلی پروپیلن شیمیایی RP340R پلی پروپیلن جم با 49 درصد رقابت معامله شد.
- پلی پروپیلن شیمیایی MR230 پتروشیمی مارون با 113 درصد رقابت معامله شد. {؟}!!
- پلی پروپیلن نساجی C30S پتروشیمی مارون با 67 درصد رقابت معامله شد. {پالت پلاستیک}
- پلی پروپیلن نساجی C30S پتروشیمی مارون با 70 درصد رقابت معامله شد.
- پلی پروپیلن شیمیایی X30G پتروشیمی مارون با 70 درصد رقابت معامله شد.
- پلی پروپیلن نساجی HP552R پتروشیمی مارون با 73 درصد رقابت معامله شد.
مابقی محصولات عرضه شده امروز بر روی قیمت پایه معامله شدند.
