دو هفته پیش روز دوشنبه، که روز عرضه بهین یابی انواع گریدهای پی وی سی است، حدود ۸۰۰۰ تن پی وی سی توسط پتروشیمی ها عرضه شد، که بیش از ۳۵۰۰ تن آن مورد معامله قرار نگرفت. هفته گذشته نیز، هر چند وضعیت اندکی بهتر شد، اما بازهم بیشتر حجم عرضه شده پی وی سی ها به فروش نرفت.
به گزارش صنایع پلاستیک، می توان با قاطعیت گفت که بازار پی وی سی نیز مانند بسیار دیگر از مواد پلیمری در رکود به سر می برد، چرا که حداکثر نیمی از عرضه های پتروشیمی ها مورد معامله قرار می گیرد. این در حالیست که پی وی سی ها، معمولا در هر هفته از نظر حجم معامله یا در جایگاه بیشترین حجم معاملات قرار داشتند، یا در برخی هفته ها که به دلایلی نظیر افزایش استفاده های فصلی برخی پلیمرها (مثلا PET در فصل تابستان) جایگاه نخست بیشترین حجم معاملات به پی وی سی ها تعلق نمی گرفت، دیگر آنها در بین سه کالای نخست از نظر حجم معامله قرار می گرفتند.
عوامل بحران بازار PVC چیست؟
بدون هیچ تردیدی، بحران کم سابقه در صنعت پی وی سی نرم {دمبه ای} به عنوان مهمترین کاهش شدید معاملات پی وی سی ها در بورس کالا ارزیابی می گردد. از اسفندماه گذشته دو کالای DOP و دی اتیل هگزانول، که در این صنعت کاربرد فراوانی دارند، سبب شده است تا صنعت پی وی سی نرم تا مرز ورشکستگی پیش برود. پیشتر در این مورد، مطلبی جامع به دست داده بودیم که با کلیک روی این لینک می توانید به آن دسترسی پیدا کنید.
متاسفانه با وجود گذشت بیش از یک ماه و نیم از نگارش مطلب ” صنعت پی وی سی نرم؛ فاجعه از نمای نزدیک ” نه تنها بازار مواد شیمیایی چون DOP و دی اتیل هگزانول آرام نگرفته است بلکه در همین مدت حتا رقابت ۱۷۰ درصدی را در بورس کالا بر سر به دست آوردن محموله های این کالاها شاهد بوده ایم.
پتروشیمی شازند اراک که تامین کننده عمده این دو قلم می باشد، هم هنوز موفق نشده است تا بازار را به تعادل برساند. هم اکنون DOP در محدوده ۲۵ تا ۲۷ هزارتومان به ازای هر یک کیلو معامله می شود، و برای دی اتیل هگزانول نیز رقابت ۱۰۴ درصدی، در چهارشنبه ای که گذشت به ثبت رسید که به معنای دو برابر شدن قیمت پایه به عنوان قیمت نهایی این کالا در بورس می باشد.
به باور برخی کارشناسان، بحران به ویژه در بازار دی اتیل هگزانول، در واقع این میزان شدید نیست. علت رقابتهای هفتگی بالای صد درصد بر سر این محصول از نگاه این کارشناسان اینست که عده ای که در هفته های قبل خرید انجام داده اند، شرایط رقابت را در بورس کالا تعمدا تشدید می کنند تا مبادا قیمت موادی که خریداری کرده و هنوز نفروخته اند از حدی پایین تر بیاید و متضرر شده یا سودهای کلان نکنند. این کارشناسان معتقدند با وجود تقاضای و رقابت شدید بر سر دی اتیل هگزانول در چهارشنبه های بورس کالا، داده های برگرفته شده از بازار آزاد این میزان عطش را از سوی تولیدکنندگان نشان نمی دهند. در نتیجه قیمت دی اتیل هگزانول عمدتا توسط تامین کنندگان بازار آزاد، بالا نگاه داشته شده است. چه نظر این کارشناسان درست باشد و چه نباشد، در نتیجه نهایی که منجر به رکود در بازار پی وی سی شده است، تفاوت چندانی ایجاد نمی شود.
وجود بحران در بازار مواد پرکاربرد صنعت پی وی سی نرم،{یعنی DOP و دی اتیل هگزانول -۲EH-) سبب شده است تا تعداد زیادی از واحدهای کوچک و متوسط، به علت عدم وجود نقدینگی کافی امکان ادامه حضور در بازار نداشته باشند و از بازار حذف گردند که این به معنای حذف بخشی از تقاضا برای پی وی سی است. معدود تولیدکنندگانِ بزرگی که هنوز در حال ادامه تولید هستند نیز با تمام ظرفیت خود کار نمی کنند. چرا که با توجه به شرایط عمومی کشور، محصولاتشان فروش نمی رود و یا دیرتر و کمتر به فروش می رود و در نتیجه نقدینگی هزینه شده برای تولید مجددا به همراه سود یا ارزش افزوده به حسابهایشان باز نمی گردد، تا بتوانند مانند سابق خرید کرده و تولید نمایند. عدم تولید واحدهای باقی مانده در صنعت پی وی سی نرم، با ظرفیت کامل هم به مفهوم کاسته شدن حجم بیشتری از تقاضا در بازار پی وی سی است.
هر چند به نظر م رسد بحران در صنعت پی وی سی نرم، بزرگترین عامل رکود در بازار پی وی سی هاست اما حتما تنها دلیل نیست. در هفته های اخیر، پی وی سی ها – به ویژه پی وی سی گرید سوسپانسیون، که عمده پی وی سی تولید داخل است – بر خلاف سایر پلیمرها که روند جهانی قیمتشان نزولی بوده است، دارای روند صعودی بوده اند و این موضوع باعث شده است که قیمت پی وی سی در کشور ما به شدت بالا برود. چرا به شدت ؟ علت واضح است، چرا که در هفته هایی که قیمت اکثر پلیمرها در بازارهای بین المللی نزولی بود، در کشور ما با کمک افزایش قیمت دلار نیمایی قیمت ها روندی صعودی داشتند، حال پی وی سی ها که در سطح جهانی هم با افزایش قیمت مواجه بودند، در بازار ایران در کنار افزایش قیمت دلار با رشد قابل توجهی در نرخ پایه شان مواجه شدند. همین موضوع دو اثر جانبی داشت:
نخست بخشی از تقاضا که توسط سفته بازان و دلالان برای قاچاق این مواد به عراق و ترکیه ایجاد می شد، به علت عدم ارزش از میان رفت. چرا که بازار پلیمرها در این دو کشور به ویژه در دو – سه هفته اخیر به شدت نزولی بود و قیمت تمام شده برای قاچاق این کالای پلیمری با توجه افزایش قیمت دلار نیمایی و قیمت پایه پی وی سی در بازار داخل، هزینه های تزانزیت و سایر هزینه هایی که برای قاچاق پی وی سی مورد نیازست، بیش از قیمت پی وی سی در بازارهای داخلی کشورهای همجوار بود. دومین اثر جانبی، در مورد محصولات ساخته شده از پی وی سی بود که سابقا صادر می شد. با افزایش قیمت پی وی سی در داخل، آنهم بیش از بازارهای جهانی (به دلیل دخالت قیمت دلار نیمایی} دیگر قیمت تمام شده برای تولید کننده داخلی ارزش صادرات نداشت، چرا که توان رقابتی تولیدکنندگانی که صادرات داشتند به دلیل رشد قیمت دلار نیمایی و روند معکوس بازار پلیمرهای ایران و جهان برای چند هفته پیاپی در بازارهای هدف از میان رفت و همین موضوع سبب شد تا بخش دیگری از تقاضا برای پی وی سی نیز ریزش نماید.
اما صادرکنندگانی که در ماههای گذشته و پیش از بحران اخیر در بازار پلیمرها، موفق به صادرات محصولات خود شده بودند نیز به علت مشکل در نقل و انتقالات بانکی، هنوز نتوانسته اند ارز حاصل از صادرات خود را به کشور بازگردانده، تبدیل به ریال کنند هم باعث کاهش بخش دیگری از تقاضا برای پی وی سی هاست. چرا که این گروه ابتدا باید، بتوانند ارز ناشی از صادرات خود را به کشور بازگردانده و تبدیل به ریال کنند که توان خرید در تناژهای موثر برای بازار را داشته باشند که فعلا به علت تحریم و مشکلات ناشی از نقل و انتقالات مالی در انتظار بازگشت سرمایه شان هستند.
مجموعه این عوامل در کنار تورم تولیدکننده و کاهش قدرت خرید عمومی عامه مردم، سبب شده است تا بازار پی وی سی ایران در رکود به سر ببرد. رکوددر بازار پی وی سی، تا زمانیکه بحران صنعت پی وی سی نرم، که فجایعی نظیر قطع صادرات کفش به عراق و افغانستان را سبب شده است، به نظر ادامه خواهدداشت.
