به گزارش صنایع پلاستیک، این روزها ظروف یکبار مصرف به خاطر قیمت مناسب، راحتی استفاده و تنوع شکل، رنگ و طرح به خانهها راه پیدا کرده و خیلیها ترجیح میدهند علاوه بر دادن غذای نذری، در تولدها و میهمانیها هم از این ظروف استفاده کنند اما اگر شناخت کافی و آموزش درستی درباره ظروف یکبارمصرف پلیمری نداشته باشیم، این عدم دانش می تواند باعث آلودگی محیط زیست گردیده و حتا سلامت انسان را تهدید کند. برای همین در این مطلب ما ۱۱ توصیه برای استفاده درست از ظروف یکبارمصرف پلیمری را به شما همراهان گرامی ارایه می کنیم، تا سهم خود را در این روزها، به عنوان یک رسانه تخصصی پلیمر در آموزش و آگاهی رسانی افزایش دهیم. در انتها نیز، یک فیلم قرار داده شده است که مشاهده آنرا به همه شما توصیه می کنیم.
ما همواره معتقد بوده ایم، که به جای تخریب ظروف یکبارمصرف پلیمری، می بایست نحوه استفاده صحیح از آنها را آموزش داد. این ظروف به ذات مشکلی ندارند، این عدم دانش و استفاده نادرست ما از این ظروفست که سبب می شود، این ظروف مشکل ساز شوند. ضرورت تاکید بر این آموزش ها، هم اکنون که متاسفانه دوباره به علت فرا رسیدن فصل اوج مصرف، هجمه به ظروف یکبارمصرف پلیمری و به نفع ظروف اصطلاحا گیاهی تشدید شده است، دو چندان می نماید.
در گام نخست باید بدانید، کارشناسان بهداشت معتقدند که اگر ظروف یکبارمصرف پلیمری استاندارد نباشند یا به شکل صحیح استفاده نشوند، میتوانند برای سلامتی مضر باشند. اما به تازگی یکبار دیگر معاونت غذا و داروی وزارت بهداشت و سازمان استاندارد، به سلامت کامل ظروف پلیمری یکبارمصرف صحه گذاشتند،[اینجا را بخوانید]. مشروط به اینکه کاربران هم به درستی و با دانش نسبت به استفاده از آنها اقدام نمایند.
برای خرید غذاهای داغ مانند آش و حلیم هم بهتر است با خودتان ظرف یا قابلمه ببرید تا خیالتان راحت باشد که غذای داغ در ظرف مناسب ریخته شده است و خطری سلامت شما و خانوادهتان را تهدید نمیکند. اما برای همین غذاهای داغ هم شما می توانید از ظروف پلیمری ساخته شده از پلی اتیلن ترفتالات یا همان PET استفاده نمایید، که قادرست بیش از ۲۰۰ درجه دما را بدون اینکه مهاجرتی آغاز گردد یا مشکل دیگری ایجاد شود، تحمل نماید.
۱۱ توصیه عمومی در استفاده از ظروف یک بار مصرف :
همانطور که در عنوان هم گفته شد، این توصیه ها عمومی است و ممکن است در موارد خاص و محدودی شرایط دیگری حاکم باشد که مدنظر مانیست و مراد ما در این مطلب آموزش عمومی استفاده از ظروف یکبارمصرف پلیمری است.
۱- ظروف شفاف فقط برای نوشیدنیها و غذاهای سرد
ظرف یکبار مصرف پلیمری شفاف و بیرنگ فقط برای غذاهای سرد مناسب هستند و استفاده برای نوشیدنی های داغ یا غذای داغ در این ظروف توصیه نمی شود.
در موقع شستن ظروف پلاستیکی به هیچ عنوان نباید از وسیله یا مواد شیمیایی برنده و قوی استفاده کرد، زیرا اگر سطح داخلی یا خارجی این دسته از ظروف آسیب ببینند و خراش پیدا کنند، غیرقابل استفاده خواهد شد، چون موجب ترشح مواد شیمیایی درون بدنه پلاستیک به خارج خواهد شد.
علت هم این است که هنگام ساخت این ظروف، برای جلوگیری از شکنندگی از مواد پلاستیکی لایزر استفاده میشود. اگر در این ظروف آبجوش یا غذای داغ ریخته شود این مواد در ماده غذایی حل شده و وارد بدن میشوند.
۲- ظرفهای سفید برای غذای گرم
ظروف یک بار مصرف سفید و فوم دار برای خوراکیهای سرد، گرم و مرطوب مناسب است اما نباید برای نوشیدنیها و غذاهای داغ مانند آش، چای و قهوه که دمای بالایی دارند از آنها استفاده کرد.
استفاده نادرست از ظروف پلیاتیلن باعث آزاد شدن مواد آلی و ترکیبهای شیمیایی موجود در دیواره ظروف و ترکیب آنها با مواد غذایی میشود که مصرف آن برای سلامتی مضر است و ممکن است باعث ایجاد مشکلات گوارشی و بروز برخی بدخیمیها در افراد شود.
۳- ظروف رنگی؛ آخرین اولویت استفاده
این روزها ظروف یکبار مصرف در طرحها و رنگهای مختلف در بازار وجود دارد. ممکن است انواع رنگی آن به نظرتان قشنگتر بیاید و تصمیم بگیرید برای پذیرایی از میهمانانتان از این ظروف استفاده کنید. بهتر است بدانید استفاده از ظروف یکبار مصرف رنگی احتیاط بیشتری را میطلبد، چرا که ظروف یکبار مصرف مانند ظروف دیگر توانایی نگهداری رنگ را ندارند به همین علت هنگام ریختن غذای داغ یا چای در ظرف لایهای رنگ در غذا حل شده و وارد بدن میشود. بنابراین بهتر است از انواع رنگی این ظروف به ویژه برای غذاهای داغ استفاده نشود.
۴- بطری PET
معمولا جنس بطریهای آب آشامیدنی (که در ماههای گرم سال حتی اگر حاوی آب معدنی نباشند، به طور مرتب از آب شهری پر میشوند و درون یخچال قرار میگیرند یا برای نگهداری موادی چون آبلیمو و آبغوره مورد استفاده قرار میگیرند) از PET یا همان پلی اتیلن ترفتالات گرید بطریست که مشکلی هم برای سلامت انسان به وجود نمیآورد، اما اگر آب بیش از ۶ ماه در این ظروف نگهداری شود، احتمالِ آلودگی در آنها به شدت افزایش می یابد. بنابراین خانوادهها باید از استفاده مکرر این ظروف برای نگهداری آب در یخچال خودداری کنند.
۵- عدم قرار دادن بطری ها در دمای های پایین
بطریهای پلاستیکی آب را در فریزر برای انجماد قرار ندهید چرا که این کار باعث آزادسازی سم دیوکسین از ظروف پلاستیکی میشود.
۶- تخلیه غذا از ظروف برای گرم کردن
غذاهای فوری (Fast Food) و سوپها باید از ظرف یک بار مصرف تخلیه و در ظرف دیگری گرم شوند. به هیچ عنوان مواد غذایی را در ظروف یکبارمصرف درون ماکروویو قرار ندهید.
۷- چای ساز و ظروف همزن پلاستیکی
به دلیل ماهیت پلاستیکی که دارند، می توانند در اثر مجاورت با گرما، مواد مصنوعی پلاستیکیشان وارد آب یا مواد غذایی شده و تولید مشکلاتی نماید. هر چند در این مورد گزارش علمی ویژه ای تهیه نشده است، اما احتیاط واجب آنست که هر چه کمتر از این چای سازها استفاده نمایید.
۸- فقط یکبار قابل استفاده
بعضی غذاهای آماده و بستهبندی به شکلی هستند که بعد از گرم شدن در ماکروویو مورد استفاده قرار میگیرند، این نوع غذاها را نباید بعد از یکبار گرم کردن مجددا در ماکروویو قرار داد چون گرمای شدید موجب انتقال مولکولهای پلیمری به غذا میشود و ممکن است برای سلامت مضر باشند.
نباید غذاهای خود را در ظروف پلاستیکی در ماکروویو گرم کنید، این موضوع به خصوص در مورد غذاهای حاوی روغن و چربی اهمیت مییابد. ترکیب «چربی و حرارت بالا و پلاستیک» باعث آزادسازی دیوکسین به داخل غذا میشود.
۹- از ورقههای پلاستیکی برای پوشش غذا در موقع گرم کردن آن در ماکروویو خودداری کنید
پوشش ها، فیلم و ورق های پلیمری که برای بسته بندی و پوشش غذا استفاده می شود، به هیچ عنوان همراه غذا داخل ماکروویو قرار داده نشوند، چرا که به راحتی می توانند موجب انتقال مواد شیمیایی به داخل غذا شوند. این ورق ها، فیلم ها یا پوشش های پلیمری را از غذای خود [به ویژه ساندویچ ها] جدا کرده و سپس غذای خود را گرم کنید.
۱۰- لوازم نوزادان و محدودیت های مصرف
خیلی بهترست از بطریهای شیر و آب و پستانکهای نوزادان که از پلاستیک درست شدهاند، استفاده نشود. متاسفانه هنوز در کشور ما در صنایع پی وی سی نرم از مواد چون روغن DOP استفاده می شود که به ویژه برای کودکان بسیار نامناسب هستند. اگر هم به علت عدم جایگزین از این محصولات پلاستیکی برای نوزادان استفاده می کنید، مطمئن شوید که از جنس پی وی سی نباشند. حتا در مورد اسباب بازی های کودکان، که ممکن است آنها را دهان خود نمایند، هم این قائده مصداق دارد. برای اطلاع بیشتر از مضرات روغن DOP که پایه اصلی آنرا دی اتیل هگزانول و اسید فتالیک تشکیل می دهند، اینجا را بخوانید.
۱۱- عدم استفاده از مواد شیمیایی قوی برای شستشوی ظروف یکبارمصرف:
در مرحله نخست، اسم این ظروف یکبارمصرفست، در نتیجه توصیه می شود که بیش از یکبار از آنها استفاده نشود. با این حال ااگر به هر دلیلی چنین نکردید، در موقع شستن ظروف پلاستیکی به هیچ عنوان نباید از وسیله یا مواد شیمیایی برنده و قوی استفاده کرد. زیرا اگر سطح داخلی یا خارجی این دسته از ظروف آسیب ببینند و خراش پیدا کنند، غیرقابل استفاده خواهد شد، چون موجب ترشح مواد شیمیایی درون بدنه پلاستیک به خارج خواهد شد.