تحلیل وود مکنزی از آینده بازار نفت جهان پس از جنگ نفتی و بحران کرونا

به گزارش صنایع پلاستیک، شاید بتوان با قطعیت کامل گفت که صنعت نفت جهان با بزرگترین بحران خود در طول تمام تاریخ یا حداقل در سده اخیر مواجه شده است. از یکسو، عدم توافق روس ها و سعودی ها، و اعلام افزایش ظرفیت تولید توسط سعودی، عدم تمدید توافق کاهش تولید اوپک و روسیه و از سوی آن همزمانی این واقعه با بحران شیوع کرونا، سبب شده است تا مووسسات مشاوره ای و سرمایه گذاری پیش بینی های خود را در مورد قیمت نفت تا ده دلار هم کاهش بدهند!! این مساله همزمانست با کاهش شدید تقاضا هم در بخش محصولات و فرآورده های پایین دستی نفت و پتروشیمی، و هم با فرا رسیدن فصل گرما کاهش نفت به عنوان سوخت را نیز شاهد خواهیم بود. یکی از مووسساتی که عکس العمل آن برای سرمایه گذاران و فعالان بازار بسیار مهم است مووسسه مشاوره ای وود مکنزی در لندنست، که در ادامه ترجمه نوشته کوتاه این مجموعه در مورد آینده بازار نفت و صنایع پایین دستی آنرا به نقل از ایران پترونت منتشر نموده ایم. تحلیل وود مکنزی از آینده بازار نفت جهان پس از جنگ نفتی و بحران کرونا را در ادامه مطالعه نمایید:

وودمکنزی به نوعی پیش‌بینی می‌کند که آن چه حداقل در کوتاه مدت در راه خواهد بود یک «نبرد بر سر سهم بازار نفت خام» است اما این نمی‌تواند دوام چندانی بیاورد چون هزینه‌ی قیمت‌های پایین برای کشورهای نفتی بسیار بالاست و آن‌ها ناگزیر دوباره به سیاست‌های سابق روی می‌آورند.
شیوع کرونا، اوپک را از مسیر خودش خارج کرده، بازار نفت را به پریشانی کشانده و بخشی که تا همین حالا هم اوضاع چندان خوبی نداشت را به سقوط . ما در ادامه به چند پرسش که بیش از همه در مورد سقوط قیمت نفت و تاثیر آن بر انرژی شده پاسخ داده‌ایم.

چرا قیمت نفت سقوط کرد؟

چیزی که برای سلامت عمومی خوب است برای اقتصاد بد است. استراتژی‌هایی که برای کنترل کردن شیوع کرونا در حال اتخاذ شدن هستند، از جمله محدود کردن تردد آدم‌ها، به طور مستقیم تقاضا برای نفت خام را کم کرده‌اند و فشار رو به پایین بیشتری را روی قیمت‌ها آورده‌اند. گروه اوپک پلاس که از اوپک و متحد اصلی آن‌ها یعنی روسیه تشکیل شده است، در مواجهه با این موقعیت چالشی از هم‌نوا شدن برای دستیابی به یک توافق مشترک برای کاهش تولید نفت خام ناکام ماندند. بازار حالا با شبح تولید بی‌بند و بار نفت خام با تمام شدن ماه مارس و به پایان رسیدن انقضای توافق کاهش تولید روبروست.

در چنین وضعیتی، در سمت تقاضا هم با اعمال محدودیت‌های بیشتر برای کنترل ویروس کرونا، پیش‌بینی فشار و کاهش وجود دارد. تعادل بر هم خورده‌ی عرضه و تقاضا هر روز بیشتر می‌شود و این قیمت‌هایی پایین‌تری را برای نفت خام منجر می‌شود.

چطور قیمت پایین نفت روی صنایع بالادستی تاثیر می‌گذارد؟

درآمد و جریان نقدینگی در کشورها و شرکت‌های تولیدکننده نفت خام کاهش پیدا می‌کند. اگر قیمت‌های پایین تداوم پیدا کنند، تولیدکنندگان پرهزینه از بازی کنار خواهند رفت. واضح است که پول کمتری برای سرمایه‌گذاری و تقسیم میان سهامداران وجود خواهد داشت. شرکت‌ها پروژه‌های جدید را تعلیق خواهند کرد و هزینه‌ها در پروژه‌های جاری هم محدود می‌شود.

کشورهای نفتی مثل روسیه و خیلی از کشورهای خاورمیانه‌ای صدمه‌ی سختی خواهند دید. کشورهایی که صندوق‌های ذخیره ارزی دارند بهتر از پس تامین هزینه‌ها برخواهند آمد اما آن‌هایی که فاقد چنین منابعی هستند یا باید از کمک‌های بین‌المللی استفاده کنند یا در هزینه‌هایشان به طور وسیعی تجدیدنظر کنند.

قدم بعدی اوپک چیست؟

رهبران اوپک در کوتاه مدت تمرکزشان را بیش از آن که بر متعادل‌سازی قیمت‌ها بگذارند بر افزایش سهم بازار خواهند گذاشت. اوپک در ۶۰ سال اخیر گاه و بیگاه سیاست‌هایی را برای ایجاد تعادل در بازار نفت اتخاذ کرده است که جدیدترین نمونه‌اش هم چند سال اخیر در کنار شرکای غیر اوپکی بود. این روش در حال حاضر تحت فشار شدید مازاد عرضه و تقاضای رو به کاهش دیگر جواب نداده است. حالا عربستان سعودی به عنوان تولیدکننده اصلی گفته است که تا آوریل می‌خواهد فروش نفتش را روزانه ۲ میلیون بشکه بالاتر ببرد و دیگر تولیدکننده‌ها هم آزاد هستند هر چه می‌خواهند تولید کنند.

هزینه اقتصادی این وضعیت برای صادرکنندگان نفت بسیار بالاست و به همین خاطر با گذر زمان انگیزه‌ها در جهت تلاش برای برقراری تعادل در بازار بیشتر می‌شود. اگرچه که اثرگذاری قیمت‌های پایین نفت خام روی تولیدکنندگان دیگر دنیا یعنی امریکایی‌ها هم با گذر زمان بیشتر می‌شود. شاید تولیدکنندگان اوپک پلاس بخواهند کمی منتظر بمانند و اثر قیمت‌های پایین نفت خام را روی تولیدکنندگان خارج از اوپک ببینند. آن‌هایی که از سیاست‌های محدودسازی تولید در سال‌های اخیر سود برده‌اند.

افزون بر این تحلیل وودمکنزی ، لازم به ذکرست که اخباری  هم مبنی بر فشار ایالات متحده بر عربستان سعودی برای خروج از اوپک به گوش می رسد. به نظر می رسد که آمریکا که اکنون دیگر واردکننده نفت نیست و صادراتی هم دارد، سعی دارد با جذب بازیگران بزرگ بازار نفت، شرایط استراتژیک این بازار مهم را که تا به حال در آن عملا بازیگر اصلی نبوده است بر هم زده و خود به عنصری تعیین کننده در این بازار تبدیل شود. هر چند این هدف در کوتاه و یا حتا میان مدت هم چندان در دسترس نیست، لیکن ایالات متحده با توجه به منابع وافر نفتی خود، در کنار نفت شیل و نیز ذخیره استراتژیک انبوهش، پتانسیل اثرگذاری بر بازار نفت در آینده را داراست.