به گزارش صنایع پلاستیک، زباله های پلاستیکی یکی از دغدغه های مهم بشر هستند. زباله هایی که قرن ها در محیط زیست باقی می ماند و از بین رفتن آنها فرایندی غیر ممکن به نظر می رسدتا اینکه پلیمرها و محصولات ساخته شده از آنها، به ما نشان دادند که هر زباله ای به راحتی در طبیعت به صورت عادی و بدون دخالت بشر از بین نمی رود. استفاده از زباله های پلاستیکی به عنوان خوراک صنعت پتروشیمی در مقیاس صنعتی گامی مهم در راستای تحقق اقتصاد چرخشی است.
شرکتی به نام Neste که در حوزه صنعت پتروشیمی فعالیت می کند و اصالتا شرکتی نروژی است، اخیر از به نتیجه رسیدن مجموعه ای از مطالعات هدفمند خود جهت بازیافت ضایعات و زباله های پلاستیکی و تبدیل آنها به پلاستیک هایی با کیفیت بالا خبر داده است. همچنین این شرکت، افزوده است که این فرآیند تبدیل در مقیاس صنعتی و در احجام بسیار زیاد امکان پذیرست.
در واقع مدتی است – به طور مشخص پس از برگزاری نمایشگاه K 2019 – این ایده به یک ایده ی محوری در صنعت بازیافت بدل شده است که از پلاستیک های مصرف شده، پلاستیک های نو با کیفیت بالا ساخته شده و چرخه عمر پلاستیک ها افزایش یابند. این شکل از بازیافت که به دو صورت عمدتا فیزیکی و بعضا شیمیایی در حال انجام است، خود محور اقتصادی را بنیان می نهد که اقتصاد چرخشی یا Circular Economy نام دارد و در آن، چرخه تولید و مصرف بسته است.
شرکت نسته نروژ در ادامه خبر فوق می افزاید: پلاستیک هایی که به این روش تولید شده اند، می توانند طیف وسیعی از کاربردها را پوشش دهند و در بسته بندی مواد غذایی، ساخت مصنوعات پلاستیکی و … تا استفاده در صنعت بهداشت و درمان به کار روند.
وب سایت مهندسی هیدروکربنی در گزارشی که به موفقیت این شرکت می پردازد، می افزاید این توفیق نه تنها یک تحول عظیم برای محیط زیست و محافظت از آن است، بلکه خود انقلابی در صنعت پتروشیمی است چرا که این امکان را فراهم می سازد تا از ضایعات و زباله های پلاستیک به عنوان خوراک برای صنعت پتروشیمی استفاده کرد. به این ترتیب دیگر تولید پلاستیک و محصولات پلاستیک به نفت وابسته نخواهد بود، و این هم مزیت دیگر این پروژه است که منابع طبیعی کمتری مورد دستبرد بشر امروزی قرار می گیرد. در واقع از این به بعد، منبع اصلی تولید پلاستیکها ، خود پلاستیک ها و زباله ها و ضایعات پلاستیکی هستند.
بر مبنای این گزارش شرکت فنلاندی Neste برای اولین بار بعد از تکمیل فاز مطالعاتی توانسته است در پاییز سال جاری ۴۰۰ تن زباله پلاستیکی مایع را در پالایشگاه ها فراوری کند و این حجم از زباله پلاستیکی مایع معادل زباله تولید شده توسط ۲۰ هزار شهروند اروپایی در طی یک سال است.
این نخستین بار در جهان است که این فراوری در سطح وسیع و صنعتی انجام شده است و نکته مهم این است که پلاستیک های حاصل شده از این فرایند، محصولاتی با کیفیت بالا و قابل استفاده در صنعت غذایی و صنعت بهداشت و درمان هستند. این موفقیتی بزرگ برای صنعت پتروشیمی محسوب می شود و می تواند آینده صنعت تولید پلاستیک را در دنیا تحت تاثیر قرار دهد. پیش از این شرکتهای دیگر از موفقیت های خود در تبدیل پلاستیک به نفت یا دیگر سوخت ها خبر در مقیاس صنعتی خبر داده بودند و حتا برخی شرکت ها در مقیاس آزمایشگاهی موفق به تولید پلاستیک نو از ضایعات پلاستیکی شده بودند، اما این نخستین بارست که یک شرکت موفق به انجام این مهم در مقیاس صنعتی می شود.
وب سایت مهندسی هیدروکربن در مورد این تحول بزرگ و برنامه این شرکت فنلاندی نوشت:« این شرکت در نظر دارد ظرفیت بازیافت زباله را به یک میلیون تن در هر فصل برساند که در صورت تداوم اجرای این طرح می تواند تغییر بزرگی در مصرف نفت در دنیا ایجاد کند.
فنلاند در ابتدا اعلام کرد برای کاهش وابستگی به مصرف نفت و کاهش انتشار کربن به دنبال یافتن راه های تازه ای است و حال این شرکت توانسته است زباله های پلاستیکی مایع را به جای نفت به عنوان ماده اولیه مورد استفاده در صنعت تولید محصولات پتروشیمی و به خصوص صنعت پلاستیک سازی مورد استفاده قرار دهد.
صنعت پتروشیمی؛ بزرگترین مصرف کننده نفت
برطبق این گزارش صنعت پتروشیمی که بزرگترین مصرف کننده نفت و یکی از آلاینده ترین صنایع در دنیا است برای این تغییر پیش قدم شده است. این صنعت می تواند با استفاده از پس ماند های صنعت پتروشیمی محصولات با کیفیت تازه ای تولید کند.
در واقع به جای اینکه نفت را به عنوان ماده اولیه به کار گیرد پس ماندهای پتروشیمی را به عنوان ماده اولیه استفاده می کند و در این طرح هم از پسماندهای پلاستیک مایع استفاده شده است. باید در نظر داشت که این شرکت برای تولید انواع محصولات شیمیایی، پلاستیکی و صنعتی اقدام کرده است و تبدیل ۴۰۰ تن زباله پلاستیکی به پلاستیک با کیفیت در سه ماه، اولین گام در جهت صنعتی شدن این روند است.
اویل پرایس در این زمینه نوشت: «این اولین گام در جهت تغییر صنعت پتروشیمی است. مطالعات اولیه برای اجرای این طرح از سال ۲۰۱۷ شروع شده است و بالاخره بعد از سه سال این مطالعات به عمل رسیده است. فنلاند در نظر دارد تا سال ۲۰۳۰ تمامی پالایشگاههای خود را مجهز به این سیستم تازه بکند و در همین بازه زمانی انتقال این تکنولوژی به دیگر کشورهای اروپایی را نیز در دستور کار قرار دهد. به نظر می رسد ما در آستانه تحولی بزرگ در صنعت پتروشیمی قرار داریم و وارد عصری می شویم که دیگر از چالشهای قدیمی خبری نیست.»
تحولات بزرگ تری در راه است
مرسدس آلونسو، مدیر عامل شرکت Neste در مورد این پروژه گفت: «ما به دلیل موفقیت خود برای تکمیل فرایند استفاده از زباله های پلاستیکی مایع به عنوان ماده اولیه صنعت پتروشیمی و در سطح صنعیت بسیار هیچان زده هستیم زیرا می دانیم در ابتدای راهی پر پیچ و خم و البته پر از تحول و پیشرفت قرار داریم. هنوز راه درازی برای ایجاد تغییر در صنعت پتروشیمی و کاهش وابستگی این صنعت به نفت در پیش داریم ولی اطمینان داریم که می توانیم انتشار کربن از این صنعت را به حداقل برسانیم. ما در نظر داریم منبع انرژی مورد نیاز برای صنعت پتروشیمی را منابع احیا شدنی و پاک تبدیل کنیم و زباله های پلاستیکی مایع را به عنوان ماده اولیه برای تولید پلاستیک های جدید و محصولات پتروشیمی دیگر استفاده کنیم. در صورت اجرایی شدن این دو تحول در سطح صنعتی، می توان انتشار کربن از این صنعت را به حداقل رسانید.»
مارکو پکولا، مدیر بخش فراورده های نفتی این شرکت هم با اشاره به ضرورت کاهش ردپای کربن در محیط زیست توسط تمامی صنایع گفت: «توسعه تکنولوژیکی و به کار گیری تجهیزات مدرن اولین گام برای کاهش انتشار کربن است ولی باید تخصص و علم روز را هم برای استفاده از زباله هاو پسماندهای پلاستیکی و تبدیل آن به بهترین و باکیفیت ترین محصولات پتروشیمی به کار بگیریم. این راهی است که باید نه تنها در فنلاند که در تمامی دنیا در پیش گرفته سود تا هم از حجم زباله های پلاستیکی کاسته شود و هم استفاده از نفت تنزل پیدا کند.
خطر در کمین پتروشیمی ایران
توجه داشته باشید که نروژ از معدود کشورهای اروپایی است که دسترسی بسیار خوبی به منابع هیدروکربوری در دریای شمال دارد، و نیاز به نفت یا گاز علت این پژوهش ها نیست، بلکه عملا عدم دست درازی به منابع آیندگان و نیز حفظ محیط زیست و امکان توسعه پایدار اقتصادی انگیزه چنین مطالعات مهم و دوران سازی است. کشور ما ایران، باید بداند که دیگر در دهه آتی، روش ها در صنایعی چون انرژی و پتروشیمی کاملا متحول می شوند و اعتیاد به شیوه کلاسیک تولید در پتروشیمی یا تولید الکتریسته می تواند مهمترین خطری باشد که صنایع پتروشیمی ایران را تهدید می کند. اگر از همین امروز به فکر نباشیم، به یکباره زمانی خواهد رسید که در اختیار گذاشتن خوراک به صورت رایگان به پتروشیمی ها هم عملا صرفه اقتصادی برای تولید پلیمرها را ندارد، چرا که سایر رقبا از ضایعات و زباله های پلاستیک، مواد اولیه تولید خود را فراهم می آورند.