دیروز سه شنبه ۱۸ تیرماه، روز عرضه بهین یاب انواع پلیمرها به جز پی وی سی و پلی پروپیلن ها بود. مجمموع عرضه های دیروز، کمی بیش از ۶۵.۵۰۰ تن اعلام شد که کمتر از ۳.۰۰۰ تن نسبت به سه شنبه هفته گذشته با افزایش همراه بود، اما ضعف تقاضا سبب شد تا حتا نیمی از عرضه های صورت گرفته نیز به فروش نرفته و راهی انبارها نگردد.
به گزارش صنایع پلاستیک، برای عرضه ۶۵.۵۰۰ تنی پلیمرها در تالار محصولات پتروشیمی بورس کالای ایران تنها کمی بیش از ۳۳.۵۰۰ تن ثبت تقاضا صورت گرفت. به عبارت دیگر برای عرضه های دیروز کمی بیش از ۵۱ درصد، تقاضا ثبت شد، که به معنای ضعف شدید تقاضای موثر در بازارست.دیروز بسیار از مواد عرضه شده، بدون متقاضی باقی بماند و سایر کالاهایی که متقاضی داشت، میزان تقاضا کمتر از عرضه بود از همین رو، رقابت قابل ذکری مانند هفته های معمولی بورس کالا، ثبت نشد. متوسط حجم معاملات پلیمرها، در هفته های سال گذشته، بیش از ۷۱ هزار تن بود، که از عرضه های این هفته تنها چندهزار تن کمتر است و همین موضوع مبین وضعیت وخیم بازارست.
دیروز تعداد قابل توجهی از کالاها، به علت برتری عرضه به تقاضا با قیمت پایه معامله شد. برای نمونه دیروز سه شنبه ۱۸ تیرماه، از بیش از ۱۳.۰۰۰ تن پلی اتیلن سنگین اکستروژن عرضه شده، تنها کمی بیش از ۵۸۰۰ تن معامله صورت گرفت که به معنای عدم وجود معاملات برای این کالا به اندازه نیمی از عرضه هاست.
در میان کالاهایی که دیروز عرضه شدند، در مجموع پلی اتیلن ترفتالات یکی از بهترین وضعیت ها را دارا بود. اینکه گفته می شود یکی از بهترین حالات به این کالا تعلق داشت، بازهم به این معنا نیست که گریدهای گوناگون این کالا، به صورت تمام و کمال به فروش رفتند. خیر دیروز از حدود ۶.۵۰۰ تن پلی اتیلن ترفتالات گرید بطری عرضه شده توسط پتروشیمی تندگویان، نزدیک به ۴.۹۰۰ تن معامله صورت گرفت. اگر بخواهیم درصد بگیریم، از مجموع صد در صد PET بطری عرضه شده در بورس کالا، دیروز بیش از ۷۵ درصد این کالا به فروش رفت که این رقم برای بازاری حدود ۴۲ درصد عرضه ها، حجم کل معاملاتش بوده است، وضعیت نسبتا خوبی است. البته توجه داشته باشید که در فصل تابستان، یعنی اوج تقاضای فصلی این کالا قرار داریم و این موضوع سبب شده است تا این کالا نسبت به سایرین وضعیت بهتری داشته باشد. به باور برخی کارشناسان، افزایش حدودا ۸۰۰ تومانی PET بطری در قیمت های پایه این هفته، یکی از دلایلی بود که سبب شد پلی اتیلن ترفتالات بطری، در همین حد کشش برای خرید نزد خریداران داشته باشد و اگر نبود رشد جهشی بیش از ۵ درصدی قیمت پایه این کالا، شاهد معاملات بیشتری در PET بطری بودیم.
همچنین دیروز، پس از پلی اتیلن سنگین اکستروژن که با بیش از ۱۳.۰۰۰ تن بیشترین عرضه بازار بود، پلی اتیلن سبک فیلم با حدود ۹.۵۰۰ تن عرضه در جایگاه دوم عرضه قرار داشت. اما از این عرضه قابل قبول، تنها کمی بیش از ۲.۲۵۰ تن پلی اتیلن سبک فیلم، معادل ۲۳.۶ درصد کل عرضه مورد معامله صورت گرفت.
همانطور که گفته شد تعداد زیادی از عرضه های دیروز با قیمت پایه معامله شدند. دیروز تنها ۵ کالا با رقابت مواجه شدند که چهارتای آنها، با رقابت کمتر از ده درصد معامله شده و تنها پلی استایرن انبساطی پتروشیمی تبریز بود که با رقابت ۱۲ درصدی به فروش رفت. همین کالا، در هفته های پیش از رکود اخیر تا ۴۰ درصد رقابت را تجربه می کرد.
نهایتا از مجموع ۳۳.۵۰۰ تن تقاضا، کمی بیش از ۲۷.۵۰۰ تن معامله صورت گرفت که سبب خواهد شد، مجموع معاملات این هفته اندکی بهتر از هفته گذشته شود. یعنی چیزی حدود ۲۵۰۰ تا ۳.۰۰۰ تن! هر چند باید منتظر ماند تا حجم معاملات غیر بهین یابی هم استخراج شود، اما معاملات روز دوشنبه تقریبا ۱۵.۵۰۰ تن بود و مجموع حجم معاملات بهین یاب روز سه شنبه ۲۷.۵۰۰۰ که مجموع آنها حدودا ۴۳.۰۰۰ تن می شود که نسبت به هفته گذشته حدود ۳.۰۰۰ تن افزایش حجم معاملات را شاهد بوده ایم.
با توجه به اینکه در وضعیت فعلی که بازار بورس کالای ایران، با قوانین طبیعی بازار، یعنی برقراری تعادل بین عرضه و تقاضا و کشف قیمت ها در تقابل این دو فاکتور صورت نمی گیرد و قیمت ها به صورت دستوری و جایی خارج از بازار با تکیه بر اهرم دلار نیمایی که مدام روند صعودی دارد، تعیین می شود، نمی توان انتظار بهبود بازار داشت.
در تحلیلی که روز یکشنبه بر قیمت های پایه افزایشی این هفته نوشتیم، تصریح کردیم که این وضعیت افزایشی در بازار پلیمرها، کمکی به رفع رکود از بازار پلیمرها نمی کند، بلکه به تعمیق آن و ایجاد رکود تورمی خواهد انجامید. افزایش قیمتها، به هر صورت نمی تواند تکانه مثبتی برای بازارها باشد، افزایش قیمتها فقط وقتی در شرایط عادی بازار صورت گیرد به معنای بهبود وضعیت بازار ارزیابی می گردد، در شرایط فعلی و با بالا رفتن دستوری قیمتهای پایه، تنها اتفاقی که می افتد اینست که ضعف نقدینگی تولیدکنندگان بیش از پیش هویدا می گردد و شاهد هستیم بازار کشش خرید با این قیمتهای بالا را ندارد. در نتیجه اصولا تقاضایی ثبت نمی شود، تا بر اثر وجود تقاضای موثر، قیمت ها با رقابت بین خریدران افزایشی شوند که بتوان از بهبود بازار سخن گفت. قیمت ها در بازار پلیمرها افزایشی می شوند چون قیمت دلار نیمایی بالا و به دنبال آن قیمت پایه آنها بالا می رود. مخلص کلام اینکه تا زمانیکه مسوولان از بیرون بازار به درون بازار دست ببرند، آنهم با بی تدبیری، شرایط بهتر نخواهد شد که بدتر هم خواهد شد.
به هر حال مطمئنا حجم معاملات حدودا ۴۳.۰۰۰ تنی، نشانه ای به دست نمی دهد که مبین خروج از رکود و حرکت به سوی رونق در بازار پلیمرها باشد.این چیزیست که قطعی است، حال چه قیمتها افزایشی باشند و چه کاهشی! بازار نیازمند بازگشت به اصول خودست و دولت باید دست از نرخ گذاری دستوری، آنهم با متدی که کاملا آشکارست، باعث رکود بیشتر می شود دست بکشد. این تنها راه نجات صنایع پایین دستی و من جمله صنعت پلاستیک از وضعیت کنونی است. البته با توجه به رکود اقتصاد کشور و ضعف قدرت خرید مردم، حتا دست کشیدن دولت از دخالت در بازار هم شاید برای خروج از رکود کای نباشد. برای چهارمین هفته متوالی معاملات کمتر از ۴۵.۰۰۰ تن را تجربه کرد و این نکته تنها پیامی که دارد، تعمیق رکود و حرکت به سوی رکود تورمی است. دیروز تعداد کالاهای عرضه شده بدون متقاضی، از تعداد انگشتان دو دست بیشتر بود، که یک فاجعه در بازار پلیمرها به شمار می رود و مبین وضعیت وخیم صنایع پایین دستی است.
