شنیده ها از سه مصوبه مهم کمیته تخصصی پتروشیمی در جلسه امروز

به گزارش صنایع پلاستیک، امروز شنبه ۱۳ دی ماه ۱۳۹۹، کمیته تخصصی پتروشیمی جلسه ای مهم را برگزار کرد. اهمیت این جلسه و مصوبات آن از این حیث است که اولین جلسه این کمیته پس از اعلام دستورالعمل جدید تنظیم بازار محصولات پتروشیمی بود. این جلسه از ساعت ۹ صبح امروز آغاز به کار نمود و تا ظهر ادامه داشت. شنیده ها از سه مصوبه مهم کمیته تخصصی پتروشیمی در جلسه امروز خبر می دهد.

هنوز متن این کامل این جلسه، که پنجاهمین جلسه کمیته تخصصی پتروشیمی است، منتشر نشده است، اما شنیده از تصویب چند مصوبه مهم در ارتباط با بازار مواد پلیمری و محصولات شیمیایی (پتروشیمیایی) دارد، که لازمست آنها را به استحضار شما همراهان گرامی برسانیم:

عرضه خارج از بورس برای گریدهای آف دو و سه

بنا بر شنیده ها از منابع موثق، سه محور مهم در مصوبات امروز کمیته تخصصی پتروشیمی به چشم می خورد. نخستین محور، موافقیت با عرضه خارج از بورس کالا برای گریدهای Off-2  و Off-3 پتروشیمی هاست. به نظر می رسد که کمیته تخصصی پتروشیمی، در جلسه صبح روز شنبه، سیزدهم دی ماه خود، با عرضه خارج از بورس کالا برای گریدهای آف ۲ و ۳ پتروشیمی ها موافقت نموده است.

در این رابطه گفته می شود، با توجه اینکه برای خرید این گریدها، یعنی گریدهای آف ۲ و ۳ نیازست که خریدار ابتدا به ساکن جنس را مشاهده نموده و پس از تشخیص کیفیت آن، اقدام به خرید نماید لذا دیگر عرضه آن در بورس کالا دلیل و وجاهتی ندارد. بورس کالا محل عرضه گریدهایی است که از نقطه نظر فنی دارای استانداردهای لازم و مشخص شده بورس کالا می باشند، لذا این مواد که حائز این استانداردها نیستند، و معامله آنها نیاز به تست و بررسی دارد، خارج از این شبکه مویرگی عرضه خواهد شد.

تنها باید دید که کمیته تخصصی پتروشیمی، چه ساز و کار نظارتی را با توجه به خروج این معاملات از شمول معاملات بورس کالای ایران، برای دیده بانی و بررسی معاملات این گریدها در نظر گرفته یا خواهد گرفت، چرا که متاسفانه در بحث مواد اولیه پلیمری، در هر شرایطی که باشند و هر کیفیتی که داشته باشند، پتانسیل ایجاد فساد وجود دارد و نباید معاملات بین پتروشیمی ها و صنایع پایین دستی بدون نظارت رها شود.

تبدیل بازرگانی پتروشیمی به عامل توزیع مواد اولیه

دومین موضوع مهمی که به نظر می رسد، کمیته تخصصی پتروشیمی امروز مورد تصویب خود قرار داده است، تعیین شرکت بازرگانی پتروشیمی یا PCC  به عنوان عامل توزیع مواد اولیه است.همانطور که می دانید، در دستورالعمل جدید تنظیم بازار محصولات پتروشیمی، عاملان توزیع نقش مهمی در تهیه و توزیع مواد خواهند داشت، ضمن اینکه امکان نظارت نهادهای قانونی را نیز افزایش می دهند، تا به این وسیله برخی از شکاف های سامانه بهین یاب در طرح افق مرتفع گردیده و مواد پلیمری تولیدی به دست تولیدکننده واقعی برسد.

در گذشته شرکت بازرگانی پتروشیمی با فروش محصولات تولیدی پتروشیمی ها، شرکت موثر و سود آور برای صنعت پتروشیمی کشور بود و از رقابت میان شرکتهای ایرانی در مقاصد صادراتی جلوگیری می کرد، اما متاسفانه در جریان خصوصی سازی پر حرف و حدیث این شرکت، که مطمئنا می بایست مانند هلدینگ پتروشیمی باختر مورد تحقیق و تفحص مجلس قرار گیرد، هم این انحصار از این شرکت گرفته شد و هم پتروشیمی ها به خودی خود شروع کردند به صادرات مواد خود، که در نهایت منجر به رقابت بین آنها در بازارهای هدف شد که در مجموع به نفع منافع ملی نبود. از سوی دیگر شرکت بازرگانی پتروشیمی با تمام ظرفیت های خود در خارج کشور، مانند سه دفتر در دبی، شانگهای و لندن، روابط گسترده و … کم کم رو به ضعف نهاد، و با جاری شدن مفاسد گوناگون در آن عملا به شرکتی ضررده بدل شد که حالا مبالغ زیادی به شرکتهای پتروشیمی به ویژه هلدینگگ پتروشیمی خلیج فارس و زیر مجموعه های آن مثل پتروشیمی نوری بدهکارست.

همچنین به گفته منابع آگاه دو پرونده فساد هم به صورت موازی در این شرکت در حال بررسی است، که یکی از آنها به ریاست قاضی مسعود مقام در ۱۷ جلسه انجام شد ولی علی رغم قول ایشان مبنی بر صدور حکم تا ابتدای شهریورماه، هنوز حکم متهمان این پرونده صادر نشده است. شنیده شده است که علت عدم صدور رای، در هم تنیده بودن پرونده فساد دوم در این پرونده که به فساد بزرگ در پتروشیمی موسوم گشت، می باشد. منابع ما، از تواری یکی از متهمان مهم این پرونده در ماههای گذشته خبر داده اند که باید دید تا چه حد این خبر صحت دارد، فعلا مقامات قضایی در قبال این پرونده یا پرونده ها سکوت کاملی داشته اند و اطلاعات خاصی در اختیار افکار عمومی قرار نمی دهند.

به هر حال؛ به نظر می رسد که کمیته تخصصی پتروشیمی با هدف کمک به سود آور کردن دوباره این شرکت خصوصی شده و نیز بهره گرفتن از امکانات داخلی آن، این شرکت را به عنوان عامل توزیع مواد اولیه انتخاب کرده و به این شکل پایش را به معاملات بورس کالا  و تالار محصولات پتروشیمی باز نموده اند. اینکه اصولا این تصمیم تا چه میزان می تواند وجاهت قانونی داشته باشد، یا تا چه حد تصمیم درستی است، فعلا نمی توان قضاوت خاصی کرد تا جزییات بیشتری از این تصمیم رسانه ای شود. ظاهرا و بنابر شنیده ها، قرارست که شرکت بازرگانی پتروشیمی در فضایی شفاف در بورس کالا وارد خرید و فروش مواد اولیه شده و همچون تعاونی ها به عنوان عامل توزیع مواد اولیه پلیمری در بین صنایع پایین دستی پتروشیمی عمل نماید.

در عین حال برخی از منابع از ارایه سهام این شرکت به هلدینگ خیلج فارس در ازای بدهکاری های آن دارند. عمده سهام این شرکت هم اکنون در اختیار شرکت سرمایه گذاری ایران، نزدیک به موتلفه می باشد که ریاست هیات مدیره آن به عهده علینقی خاموشی است. به هر حال، شرکتی که زمانی عامل توزیع بین الملی محصولات پتروشیمی کشور بوده است، حالا وارد بازار مواد اولیه می شود، باید دید که این تصمیم با چه پشتوانه فنی و اقتصادی گرفته شده است. اما به نظر می رسد که این شرکت پتانسیل های لازم برای تبدیل شدن به یک عامل توزیع مناسب را داشته باشد، چرا که ابزارهای لازم را در این زمینه داراست.

صدور دستور نهایی برای واردات PET

سومین بحث مهمی که امروز در کمیته تخصصی پتروشیمی تعیین تکلیف شد، بحث واردات محصول PET بود. چند هفته پیش در پی بروز التهاب در بازارهای پلی پروپیلن و PET، دفتر توسعه صنایع پایین دستی مجوز واردات این گروههای کالایی را صادر نمود. اما با توجه به اینکه پتروشیمی شهید تندگویان به عنوان تولیدکننده انحصاری انواع پلی اتیلن ترفتالات گریدهای نساجی و بطری دارای مازاد تولید PET می باشد، حرف و حدیث های پیرامون این مجوز پیش آمده بود. اما با گذشت چند هفته و ادامه التهاب در بازار PET خاصه گرید بطری، ظاهرا کمیته تخصصی پتروشیمی، دستور به واردات قطعی این ماده داده است.

ظاهرا مباحث باقی مانده در مورد واردات PET بیشتر حول و حوش مواردی چون ساز و کار اجرایی این وارداتمی باشد. مواردی نظیر اینکه چه شرکتی واردکننده باشد، قیمتی که باید این گروه مواد خریداری شده و در بورس کالا عرضه شود، چقدر است و ….  ظاهرا برای تعیین پاسخ های این پرسش بنا شده است که جلسه ای مستقل برگزار شود و تصمیمات لازم در آن اتخاذ گردد. به هر حال، رقابت سی – چهل درصدی در اولین ماه زمستان برای PET بطری، به هر دلیل که رخ می دهد می تواند نشانه ای برای سالی پر التهاب برای گرید بطری  پلی اتیلن ترفتالات در تابستان باشد و از همین رو، می بایست  مسوولان خیلی سریع وارد عمل شده و از چنین رخداد احتمالی جلوگیری نمایند.

پس از رسانه ای شدن متن کامل مصوبات کامل پنجاهمین جلسه کمیته تخصصی پتروشیمی، ما آنرا نظیر متن و صورتجلسه های پیشین این کمیته در اختیار شما همراهان گرامی قرار خواهیم داد، اما به نظر مهمترین محورها مصوبات امروز کمیته همین مواردی بود که در گزارش فوق ذکر شد.