به گزارش صنایع پلاستیک، برای چهارمین هفته پیاپی، قیمت میانگین ماهیانه دلار نیمایی نقش چندانی در تعیین قیمت پایه مواد پلیمری و شیمیایی نداشت و متاسفانه با وجود ثبات نسبی قیمت ها در بازارهای جهانی باز هم اکثر گروهها و گریدهای پلیمری در بازار ایران روندی افزایشی داشتند. این روند افزایشی مدتهاست که بازار پلیمرها در ایران فرا گرفته است و هزینه هر کیلو پلیمر را به ارقام افسانه ای رسانده است. ادامه کابوس افزایش قیمت پلیمرها با اهرم قیمتهای جهانی سبب شده است تا تردیدهای جدی در مورد امکان ادامه فعالیت بسیاری از واحدهای تولیدی در صنایع پایین دستی ایجاد گردد.
بسیاری از کارخانجات که مصنوعات و محصولات پلیمری اساسی و مورد نیاز، مانند بسته بندی مواد غذایی را تولید نمی کنند، عملا به دلیل عدم توان در تامین مواد اولیه به سمت رکود و تعدیل نیرو و نهایتا ورشکستگی پیش رفته اند و متاسفانه در این بین، مسوولان هم به فکر راهی جهت تعدیل قیمت ها هم نیستند. داستان بسیار ساده است، کشور دچار تورم دو رقمی و جهنده ایست، در این بین قدرت مصرف کننده کاهش می یابد و جز در مواردی که مجبور نباشد، اقدام به خرید محصولات و مصنوعات پلیمری نمی کند. این موضوع به معنای عدم بازگشت، پول به چرخه اقتصاد کارخانجات پلیمری و در نتیجه عدم تامین مواد اولیه است. تقاضا در این دوران کرونا، که علاوه بر شرایط حاد اقتصادی مزید بر علت شده است، خود به خود رو به کاهشی بی سابقه است، و همین موضوع کافی است که صنایع پایین دستی و از جمله صنعت پلاستیک را وارد فاز رکود تورمی کند، حال آنکه ماجرا به همین هم ختم نمی شود و انواع و اقسام مشکلات پیش پای تولیدکنندگان، به ویژه تولیدکنندگن خرد برای ادامه حیات قرار می گیرد که اهم آنها، همین موضوع تامین مواد اولیه است.
به هر حال، در این پست نگاهی انداخته ایم به قیمت های پایه اعلامی تا ۷ دی ماه ۱۳۹۹ و خواهیم دید که قیمت پایه پلیمرها برای معامله در هفته اول دی ماه در تالار محصولات پتروشیمی بورس کالای ایران چه تغییراتی نسب به هفته گذشته داشته اند.
همانطور که پیشتر در پست مربوط به اعلام قیمت پایه مواد پلیمری و شیمیایی تا هفتم دی ماه حدس زده بودیم، تنها پلی استایرن معمولی، مقاوم و انبساطی، اکریلونیتریل بوتادین استایرن (ABS) و استایرن بوتادین رابر (SBR) در این هفته روند نزولی به خود گرفتند، تا همچنان روند افزایش قیمت در بازار پلیمرها و مواد شیمیایی ادامه داشته باشد و مانند یک شمشیر بر سر صنایع پایین دستی قرار گرفته است.
در نهایت تعجب و در آخرین روز فصل پاییز این گروه PET بطری بود که با حدود ۴ درصد رشد نسبت به هفته گذشته، در صدر فهرست گریدهایی قرار گرفت، که قیمت پایه ای افزایشی داشتند. PET بطری معمولا در فصل اوج مصرف خود، یعنی فصل تابستان و تا حدی بهار، بیشترین میزان افزایش قیمت و حتا رقابت در بورس کالا را از آن خود می کند، اما فعلا دو هفته ایست که قیمت های جهانی این گروه کالایی سبب شده است، که قیمت پایه PET بطری در بازار ایران هم روندی افزایشی داشته باشد که می توان آنرا به افزایش تقاضای این کالا به علت بیماری کرونا تعبیر و تفسیر کرد که استفاده از بطری های یکبار مصرف را ولو در فصول سرد سال هم افزایش داده و با فشار بر عرضه سبب افزایش قیمت ۳.۹۵ درصدی انواع گریدهای این گروه شده است.
پلی پروپیلن نساجی و شیمیایی هم به ترتیب ۳.۰۳ و ۲.۷۱ درصد رشد را به ثبت رساندند، تا وضعیت مبهم بازار این گروه های بسیار پرتقاضا و با رقابت بالا در بورس کالای ایران، این هفته هم داغ بماند و همچنان صنایعی که خوراکشان پلی پروپیلن می باشد، با معضل گرانی خارج از تصور مواد اولیه رو به رو باشند.
بقیه گروه ها که عمده ترین آنها انواع پلی اتیلن { به جز پلی اتیلن ترفتالات } هستند، کمتر از یک درصد رشد را به ثبت رساندند. به ترتیب پلی اتیلن سنگین بادی ۰.۸۷ درصد، پلی اتیلن سنگین اکستروژن PE 80 حدود ۰.۶۵ درصد، پلی اتیلن سبک خطی ۰.۵۴ درصد، پلی اتیلن سنگین فیلم ۰.۳۴ درصد، پلی اتیلن سبک فیلم ۰.۳۳ درصد و پلی اتیلن سنگین تزریقی ۰.۳۲ درصد، پلی اتیلن سنگین اکستروژن PE 100 حدود ۰.۲ درصد و پلی اتیلن سنگین دورانی ۰.۱۳ درصد نسبت به قیمت هفته پیش خود افزایش را به ثبت رساندند.
این در حالی رخ داد که قیمت انواع پلی اتیلن در بازارهای شرق آسیا عمدتا ثبات داشت و در بازارهای جنوب و جنوب شرقی آسیا کاهشی بود و در بازار خاورمیانه نیز شاهد، کاهش اندک قیمت پلی اتیلن ها بودیم. به نظر می رسد که دفتر توسعه صنایع پایین دستی باید نسبت به چگونگی تعیین میانگین جهانی قیمت ها اندکی روشنگری کند، چه اینکه به نظر می رسد که اگر بنا به این بود که قیمت های جهانی معدل گیری شوند، می بایست قیمت پلی اتیلن ها دست کم ثبات می یافت و افزایشی نمی شد!!!
در گروه پی وی سی ها، شاهد رشد این گروه به میزان رشد دلار نیمایی بودیم. یعنی قیمت جهانی انواع پی وی سی ثابت در نظر گرفته شده و تنها اثر افزایشی دلار نیمایی برای این گروه کالایی محاسبه گردید که موجب به رشد ناچیز این گروه پلیمری شد. توجه داشته باشید که پی وی سی در بازار شرق آسیا، ثبات داشت، در بازار جنوب شرقی آسیا نزدیک به ۰.۹ درصد افزایش قیمت را به ثبت رسانده بود و در بازار جنوب آسیا بیش از ۱۳ درصد رشد را تجربه کرده بود. اما دفتر توسعه صنایع پایین دستی تصمیم گرفت، مبنای قیمتگذاری پی وی سی سوسپانسیون را قیمت های بازار شرق آسیا در نظر بگیرد که در آنجا این گروه ثبات داشت.
در آنسو یعنی سویه کاهشی بازار، همانطور که قبلا هم حدس زدیم، بیشترین میزان کاهش به پلی استایرن معمولی تعلق داشت، که ۶.۹۲ درصد با افت قیمت مواجه شد. این میزان کاهش باعث شد تا قیمت این گروه کالایی به ازای هر کیلوگرم چیزی حدود ۱.۹۸۵ تومان کاهش یابد و به کیلویی ۲۶.۷۰۰ تومان برسد. احتمالا این قیمت در روز سه شنبه با رقابت خوبی معامله خواهد شد که به معنای افزایش قیمت نهایی برای هر کیلوگرم از این ماده، در بورس کالاست.
پس از این کالا، ABS 0150 قرار داشت که ۲.۲۳ درصد نسب به قیمت پایه هفته گذشته خود کاهشی شد. رتبه سوم از نظر میزان کاهش به پلی استایرن انبساطی تعلق داشت که حدودا ۱.۷۵ درصد با نزول قیمت پایه نسبت به هفته گذشته مواجه گردید.
استایرن بودتادین هم با ۱.۲۵ درصد، چهارمین گریدی بود که با بیشترین میزان افت قیمت مواجه شد. پلی استایرن مقاوم هم با کمتر از نیم درصد { دقیقا ۰.۲۳ درصد} کاهش قیمت، در هر کیلو گرم تنها ۷۶۷ ریال ارزانتر شد.
در مجموع ای کاش دفتر توسعه صنایع پایین دستی پتروشیمی یکبار به روشنی توضیح بدهد که ملاک آنچه میانگین قیمت جهانی می خواند، چیست؟ چرا که با نگاهی به قیمت های جهانی و ثبات قیمت میانگین ماهیانه دلار نیمایی به نظر نمی رسید، این قیمت ها بتوانند تا این میزان قیمت های پایه را برای بازار ایران، افزایشی نگاه دارند. ضمن اینکه همواره نسبت به این دفتر این نقد وارد بوده است که چرا قیمت پایه پلیمرها و مواد شیمیایی باید بر مبنای دلار نیمایی تعیین شود. مگر پتروشیمی ها، هزینه های خوراک، نیروی کار و ۹۰ درصد تجهیزاتشان را به وسیله ریال رفع نمی کنند؟ در کجای زنجیره تولید پلیمرها {مگر معدود تجهیزات و برخی کاتالیست ها} دلار دخیل است، که صنعتگر صنایع پایین دستی می بایست محصولات این پتروشیمی ها رابا ضرایب دلاری بخرد؟
نتیجه چنین سیاست نامتوازنی می شود، سودهای گاه بیش از صد درصدی برای سهامداران پتروشیمی ها و ضررهای غیرقابل جبران، ورشکستگی ها و تعدیل نیرو در صنایع پایین دستی!! برای نمونه فقط، تا اینجای کار یعنی با در نظر گرفتن صورتهای مالی در هشت ماهه نخست سال ، پتروشیمی نوری نسبت به سال گذشته که مبلغ ۱.۱۰۰ تومان سود به ازای هر سهم تحصیل کرده بود، توانسته است که ۱.۷۰۰ تومان سود کسب کند، و پتروشیمی های دیگر هم همه حداقل سی تا پنجاه درصد افزایش حاشیه سود خالص داشته اند، این در حالیست که صنایع پایین دستی که به نظر اشتغالزایی به مراتب شغل ساز تر از پتروشیمی ها هستند و در این شرایط کشور می توانند، به داد اقتصاد تحت فشار و تحریم کشور بیایند برای بقای خود تلاش می کنند، اگر تا همین امروز هم تعطیل نشده باشند.
