افزایش افسانه ای حجم معاملات پلیمرها در سایه نگرانی از افزایش قیمتهای جهانی

به گزارش صنایع پلاستیک، سه شنبه ها روز عرضه بهین یاب مواد پلیمری به استثنای انواع پلی پروپیلن و پی وی سی است. در معاملات سه شنبه ۲۶ شهریورماه ۹۸، به دلایلی که در ادامه ذکر خواهد شد، شاهد یک انفجار تقاضای به تعویق افتاده بودیم و به یکباره در یک روز، به میزان مجموع فروش بهین یاب و غیر بهین یاب یک هفته، پلیمرها به فروش رفتند و حجم معاملات رشد جهشی و افسانه ای داشت. افزایش افسانه ای حجم معاملات پلیمرها در سایه نگرانی از افزایش قیمتهای جهانی در حالی رخ داد که اخبار رسیده حاکی از کاهش شدید خوراک پتروشیمی ها در اثر حمله منتسب به حوثی ها به تاسیسات نفتی سعودیست.

از مجموع ۵۴.۳۰۰ تن عرضه صورت گرفته از سوی پتروشیمی ها، امروز نزدیک به ۴۷.۰۰۰ تن معامله صورت گرفت که نسبت به هفته گذشته که حدودا ۲۹.۰۰۰ تن معامله صورت گرفته بود، رشد بسیار خوبی را شاهد بودیم وحجم معاملات با این وصف برای این هفته به حدود ۶۷ هزار تن فقط در دو روزی که عرضه های بهین یاب (دوشنبه و سه شنبه ) صورت گرفته است، رسید.

آیا این به معنای خروج از رکودست؟ دوره های رکودی پیشین در بازار پلیمرها سه ماهه بوده است و دلیلی در دست نیست که این دوره نیز سه ماهه نباشد، هر چند برای عکس این مطلب هم دلیلی در کار نیست. اما با توجه به بهبود قابل توجه حجم معاملات در سه هفته اخیر و علی الخصوص در هفته اخیر می توان به خروج از دوران رکود و پیروی این دوره رکودی، از ادوار رکودی پیشین بازار پلیمرها خوشبین بود.

دو هفته پیشتر، حجم معاملات از زیر ۴۰.۰۰۰ تن به نزدیک ۴۸.۰۰۰ تن رسید. در هفته نیمه تعطیل گذشته، در میان تعجب و شگفتی کارشناسان، نه تنها با کاهش حجم معاملات مواجه نبودیم که با افزایش -اندک- آن نیز مواجه شدیم که با توجه به تعطیلات عاشورا و تاسوعا، یک داده بسیار مثبت ارزیابی شد.

مهمترین علت افزایش حجم معاملات در هفته های اخیر، خالی شدن انبارهای تامین کنندگان مواد پلیمری بازار آزاد ذکر شد. در عین حال نباید از یاد برد که ۷ هفته، قیمت های پایه ی نزولی سبب شده است تا قیمت ها به شکل معناداری کاهش پیدا کنند و برای تولیدکنندگان نیز خرید مواد توجیه پذیر شود،  چرا که حالا و با این قیمتهای پایه مواد؛ تولید محصولات پلیمری هم حاشیه سودی معقول پیدا نموده است. همین موضوع، علاوه برتامین کنندگان بازار آزاد، تولیدکنندگان و کارخانجات کوچک و متوسط را هم به خرید از بورس کالا تشویق می نماید.

از سوی دیگر، معامله گران بازار به خوبی می دانند که این هفته با حمله پهبادی حوثی های یمن و از کار افتادن نیمی از قدرت صادراتی عربستان، این بحران، اولین فشار و تاثیر خود را در صنایع پالایشی و پتروشیمی خواهد گذاشت. همین حالا، گزارشهایی مبنی بر کاهش ۵۰ درصدی خوراک پتروشیمی ها در آسیا منتشر شده است. خبرهایی دیگر هم منتشر شده است، مبنی بر اینکه آرامکو خواستار کاهشی در دامنه ۴۰ تا ۵۰ درصد برای شرکتهای پتروشیمی جنوب شرقی آسیا، جهت دریافت خوراک شده است. پتروشیمی عربستانی هم از کاهش ۳۰ تا ۵۰ درصدی خوراک خود خبر داده اند. به ویژه پس از تحریم ایران، شرکتهای شرق آسیا و جنوب شرقی این قاره، به نفت عربستان بیشتر وابسته شدند و همین موضوع حالا که تولید و صادرات این ماده در عربستان به نصف رسیده است، سبب شده است تا پتروشیمی ها و در نتیجه مواد پلیمری و محصولات شیمیایی در معرض بیشترین افت تولید خود در سالهای اخیر قرار بگیرند. خاصه آنکه هیچ مشخص نیست، این وضعیت تا به کی ادامه داشته باشد.

اگر افت ۵۰ درصدی خوراک را، به افت ۵۰ درصدی تولیدی پتروشیمی ها تعبیر کنیم، هفته آتی بازار جهانی پلیمرها بر عکس روند کاهشی که هفته هاست دچارش شده است، با کاهش شدید عرضه و افزایش تقاضا به دلیل ورود سفته بازان رو به رو خواهد بود. روند تغییرات قیمت دلار نیمایی هم کم و بیش، رو به افزایش دارد، هر چند در کل می توان این قیمت را ثابت در نظر گرفت و انتظار نمی رود که چه به صورت کاهشی و چه به صورت افزایشی تغییر قابل توجهی در نرخ دلار نیمایی حاصل شود. وقتی که دلار نیمایی دارای ثبات نسبی است، قیمت های جهانی برای کشف قیمت پایه مواد پلیمری و شیمیایی در بازار ایران بسیار اهمیت پیدا می کنند، چون قیمت های جهانی یکی از دو آیتم فرمول کشف قیمت های پایه پلیمرها توسط دفتر توسعه صنایع پایین دستی، در کنار قیمت دلار نیمایی هستند. طبعا هر زمان که یکی از دو آیتم ثبات داشته باشد، آنچه تعیین کننده قیمت های پایه خواهد بود، میزان تغییرات آیتم دیگرست. حالا در ثبات نسبی قیمت دلار نیمایی، تغییرات قیمت جهانی پلیمرهاست که بسیار تعیین کننده شده است.

طبعا با شرایط پیشامده در صنعت نفت جهان، افزایش قیمت نفت، کاهش احتمالی تولید و عرضه و افزایش تقاضای پلیمرها، قیمت های جهانی با رشد مواجه می شوند و این به معنای رشد قیمت پلیمرها در بازار داخلست. از سوی دیگر در بازار داخل، ما با یک تقاضای به تعویق انداخته شده مواجه هستیم، که تولیدکنندگان و تامین کنندگان بازار آزاد، با توجه به روند کاهشی بازار در دو ماه اخیر ایجاد کرده اند. آنها هر هفته به امید خرید ارزانتر محموله موردنظرشان در هفته های آتی، تنها به میزان ضرورت خرید کردند و همین مساله بخش عمده ای از رکود تابستانی بازار پلیمرها را سبب شد. اما حالا، این تقاضای به تعویق افتاده، می داند در هفته آتی احتمال جهش قیمت ها وجود دارد، در نتیجه معامله گرانی که در تمام هفته های گذشته به امید ارزانتر شدن قیمت ها تقاضای خرید خود را به تعویق انداختند، با درک خطر افزایش ناگهانی و لجام گسیخته قیمت های جهانی پلیمرها و اثر تورمی آن بر قیمت های داخلی، شروع به خرید محموله ها کردند، به وجهی که امروز بیش از ۸۶ درصد از مجموع عرضه های صورت گرفته به فروش رفت. این سخن به گزافه نیست که اگر وضعیت محموله عرضه شده مطلوب بود و گریدهای حساس و مورد علاقه به میزان کافی تولید می شدند، چه بسا امروز همه عرضه ها به فروش می رفت.

رقابت ها  و ادامه رفتار جدید بازار!

نکته جالبی که دیروز در تحلیل تلگرامی مان از معاملات دوشنبه نوشتیم اینست که رفتاری جدیدی از بازار مشاهده می شود و آن اینست که با وجود فروش بخش عمده ای از عرضه ها، شاهد رقابت های آنچنانی نیستیم. یعنی شدت رقابت ها کاهش یافته اما حجم آنها افزایش را تجربه می کند. بر همین اساس،  امروز هم تنها سه کالای پلیمری بالای ۱۰ درصد رقابت را به خود دیدند.  در عوض تعداد کالاهایی که با رقابت هایی با شدت کمتر به فروش می روند، رشد قابل توجهی داشته است. (رقابت هایی در دامنه ۱ تا ۱۰ درصد) این رفتار جدیدی است که از سوی معامله گران در آستانه خروج از رکود سر زده است.

امروز رکوردار بیشترین میزان رقابت پلی اتیلن سنگین مشکی CRP 100B پتروشیمی شازند بود که نسبت به قیمت پایه اش با حداکثر ۲۲ درصد رقابت به فروش رفت. مسلما کاهش شدید قیمت پایه این کالا، در افزایش تمایل، تقاضا و در نتیجه رقابت برای آن اثر مستقیم داشته است.

محبوب ترین گرید هفته های اخیر عرضه های سه شنبه ها، یعنی پلی استایرن انبساطی ۲۰۰ پتروشیمی تبریز امروز با ۱۷ درصد رقابتی که بر سر آن صورت گرفت، دومین کالای رقابتی تالار محصولات پتروشیمی بود.

اکریلونیتریل بوتادین استایرن ۵۰، گرید طبیعی پتروشیمی قائد بصیر سومین کالای امروز بود که بیشترین رقابت را به نام خود ثبت کرد. معامله گران برای اینکه محموله های ABS را به انبارهایشان ببرند، حاضر شدند تا سقف حداکثر ۱۴ درصد نسبت به قیمت پایه این کالا رقابت کنند.

رقابت های پایین با تعداد زیاد!

امروز ۲۰ کالای پلیمری در دامنه ۱ تا ۱۰ درصد رقابت معامله شدند که یک رکورد معنادار در ماههای اخیر به حساب می آید و نشان از ایجاد علاقه نزد خریداران برای خرید محموله های عرضه شده می دهد. هر چند در بین گروه های کالایی عرضه شده، برخی هم با رقابت ناچیزی معامله شدند، اما تعداد قابل توجهی از مواد پلیمری مورد بحث هم با رقابت هایی در حد شش یا چهار درصد به فروش رفتند که به مانند حجم معاملات امروز، یک رکورد دیگر به شمار می رود.

معاملات با قیمت پایه 

۵۰ کالا هم امروز با قیمت پایه معامله شدند. این بدان معناست که به اندازه عرضه این کالاها برایشان تقاضا به ثبت نرسید، اما همینکه این تعداد گرید عرضه شده خریدار داشتند و بر سر آنها معامله صورت گرفته است، روی دیگر سکه و طرف مثبت ماجراست.

امروز همچنین ۱۳ کالای پلیمری عرضه شده، تقاضایی برای خرید نداشتند و به فروش هم نرسیدند. گریدهای نامحبوب و کم کاربرد در بین این گروه بسیار دیده می شوند.

نتیجه گیری:

به هر حال امروز شاهد افزایش افسانه ای حجم معاملات پلیمرها در سایه نگرانی از افزایش قیمتهای جهانی بودیم، باید دید آیا این اتفاق در سطح بین المللی همراه شده بود با خروج بازار پلیمرها از فاز رکودی در ایران و یا صرفا خریداران تحت فشار این عامل بین المللی و از ترس افزایش شدید قیمت ها در هفته های آتی اقدام به خرید کردند. این چیزیست که تنها زمان به ما نشان خواهد داد. چیزی که امروز با قطعیت می توان گفت اینست که بحران نفتی جدید، قیمت پلیمرها را در بازارهای شرق و جنوب شرقی آسیا برای هفته آتی صعودی خواهد کرد و این افزایش قیمت روی بازار ایران هم تاثیر مستقیم دارد.

در کل می توان گفت، در سه هفته گذشته بازار پلیمرها علائم خوبی برای خروج از فاز رکود از خود نشان داده بود، اما حمله به تاسیسات نفتی سعودی و تهدید تامین خوراک پتروشیمی ها، همزمان با این داده های مثبت می تواند رشد کاذب خرید را هم به همراه داشته باشد که بعدا با رفع بحران به یکباره فروکش می کند. لذا باید منتظر مرتفع شدن عواقب این حمله و کاهش خوراک پتروشیمی های شرق و جنوب شرقی آسیا بود و بعد در مورد خروج از فاز رکود و آغاز فاز رونق در بازار پلیمرهای ایران سخن گفت. هر چند، این سخن نیز به علت اینکه مشخص نیست، تعمیرات تاسیسات نفتی سعودی چقدر به طول بیانجامد سخن دقیقی نیست و شاید تحت تاثیر این عامل، بازار پلیمرها در جهان و ایران برای میان و بلند مدت روندی کاملی دگرگون به خود بگیرد.