به گزارش صنایع پلاستیک، استراتژی اقتصاد چرخه ای اتحادیه اروپا مقرر کرده است که تمامی بسته‌بندی‌های پلاستیک در اتحادیه اروپا باید تا
سال ۲۰۳۰ به طور کامل قابل بازیافت (بازیافت پذیر) باشند. این استراتژی منجر به وضع مقررات جدید در اسپانیا شده است. یکی از چالش‌های فعلی در همین رابطه، محدودیت استفاده از مواد بازیافتی در بسته‌بندی مواد غذایی برای تضمین ایمنی غذایی است.
در اسپانیا، تنها پلی‌اتیلن ترفتالات بازیافتی (rPET) برای استفاده به عنوان مواد ساختاری برای بسته‌بندی های مواد غذایی مجاز شناخته شده است. بسته‌بندی‌های انعطاف‌پذیر PET به دلیل ساختار چندلایه‌ای، با فناوری‌های مکانیکی معمولی قابل بازیافت نیستند.
، شرکت Covinil و فروشگاه زنجیره‌ای Eroski پروژه “BOTTLE4FLEX” را برای توسعه بسته‌بندی های انعطاف‌پذیر پوسته ای با قابلیت بازیافت صد در صدی با استفاده از rPET (پت بازیافتی) راه‌اندازی کرده‌اند. بسته‌بندی پوسته ای لایه ی دومی از “پوست” نامرئی را اطراف محصول ایجاد می‌کند که به مصرف‌کنندگان امکان می‌دهد تا بتوانند کیفیت محصول را بررسی کنند. این نوع بسته‌بندی تجربه خرید را به دلیل سادگی بازکردن محصول جذاب تر می کند. همچنین برای تولیدکنندگان و توزیع‌کنندگان نیز به دلیل مقرون‌به‌صرفه بودن و انعطاف‌پذیری، از جذابیت های حرفه ای برخوردار است. اما با وجود محبوبیت و کارآمدی در حمل و نقل، این بسته‌بندی های چندلایه با چالش‌هایی جدی نیز دز ارتباط با بازیافت مواجه هستند، زیرا همانطور که اشاره شد روش های موجود بازیافت فیزیکی برای تولید مواد اولیه این نوع بسته بندی کارآمدی خاصی ندارند. بنابراین شرکت کووینیل به دنبال راه حل هایی در حوزه بازیافت شیمیایی مواد پلیمری برای به فرجام رساندن این پروژه مهم در اسپانیا است.
از طریق نوآوری در فناوری‌های بازیافت شیمیایی و پلیمریزاسیون، کنسرسیوم این پروژه قصد دارد چالش‌های بازیافت بسته‌بندی انعطاف‌پذیر
چندلایه PET را حل کرده و پایداری و استفاده مؤثر از مواد بازیافتی در صنعت مواد غذایی را ترویج دهد. این پروژه تحقیقاتی توسط وزارت علوم، نوآوری و دانشگاه‌ها همراه با اتحادیه اروپا از طریق بودجه‌های موسوم به Next Generation و در چارچوب طرح بازیابی، تحول و تاب‌آوری تأمین مالی شده است.
برای مطابقت با استراتژی اقتصاد چرخه ای اتحادیه اروپا، انجام تحقیقات و توسعه فیلم‌های تک‌ماده‌ای بر پایه rPET ضروری است. این ماده به طور گسترده در سینی‌های بسته‌بندی استفاده می‌شود و در حال حاضر تنها ماده‌ای است که به طور عمده برای کاربرد آن به دلیل تقاضای زیاد برای بسته بندی های سخت، در اسپانیا بازیافت می‌شود. از این رو، توسعه سیستم‌های جدید بازیافت و اقتصاد چرخه ای (Circular Economy) (۱) برای ضایعات بسته‌بندی ضروری است تا انعطاف‌پذیری بالا، ویژگی‌های مانع‌کننده و قابلیت آب‌بندی حرارتی فیلم‌ها تضمین شود.
پروژه BOTTLE4FLEX علاوه بر تمرکز بر فرآیندهایی جهت بازیافت و اصلاح خواص PET از طریق تجزیه جزئی پلیمری. همچنین به دنبال استفاده از فناوری‌های نوآورانه مانند اکستروژن واکنشی و کاربرد مونومرها و افزودنی‌هایی برای افزایش انعطاف‌پذیری PET بازیافتی است. هدف این 
پروژه توسعه روش‌های کارآمد و پایدار است که چرخه‌پذیری پلاستیک‌ها را عمومی تر کرده تا به مدل‌های تولید چرخه ای و بسته های جدید، منجر شوند.
پانویس:
(۱) – اقتصاد چرخه ای (Circular Economy):
با توجه به نگرانی های محیط زیستی ناشی از تولید و استفاده بی رویه پلاستیک ها، که هم منجر به افزایش گازهای گلخانه ای در جو شده است و هم رودخانه ها، دریاها، اقیانوس، جنگل ها را آلوده است و حتا به آبهای زیرزمینی و خوراک دام ها و در نتیجه غذای انسانها راه یافته است، در نمایشگاه K دوسلدورف سال ۲۰۱۹ از یک مدل تحت عنوان بازیافت و اقتصاد چرخه ای– Circular Economy رو نمایی شد. در همین زمینه می توانید اگر نه اولین گزارش دست کم یکی از اولین مطالب مرتبط با موضوع اقتصاد چرخه ای در نمایشگاه کا دوسلدورف را که توسط تحریریه صنایع پلاستیک منتشر شده است، مطالعه نمایید. همانطور که در انتهای مطلبی که لینک آن در ادامه قرار گرفته است (و به یاری و همراهی جناب آقای دکتر ساعت نیا که به عنوان میهمان ویژه در نمایشگاه حضور داشتند، تهیه شده است) خواهید خواند که شعار نمایشگاه کا در سال ۲۰۱۹ ، “Touch Points Circular Economy” بوده است و این شعار در بنرهایی در سردر نمایشگاه به چشم می خورده است. بد نیست بدانید که نمایشگاه دوسلدورف بزرگترین رویداد صنعت معظم پلاستیک، که به وسیله تم ها و شعارهای خود در هر دوره، استراتژی های کلان این صنعت را برای سنوات بعدی مشخص می کند. برای نمونه اینترنت اشیاء ( یا به اختصار IoT) برای اولین بار به پیشنهاد صدراعظم آلمان، آنگلا مرکل، در نمایشگاه ۲۰۱۶ K دوسلدورف معرفی شد و از آن به بعد صنعت پلاستیک و به تبع آن سایر صنایع به استقبال از این طرح کارآمد و جدید دولت آلمان رفتند. همین اتفاق درست سه سال بعد در ۲۰۱۹ K در ارتباط با بازیافت و اقتصاد چرخه ای هم تکرار شد.
+ اقتصاد چرخشی؛ داغ ترین موضوع نمایشگاه K 2019
در روش اقتصاد چرخه ای، رویکردهایی ایجاد شده اند که هدفشان به حداقل رساندن تولید پلیمرها از منابع هیدروکربوری است. در این رویکرد، مواد اولیه می بایست از طریق بازیافت و از طریق محصولات مصرف شده تامین شوند. این نوع تولید در یک چرخه ی بسته که در آن مواد اولیه از طریق بازیافت محصولات مصرف شده تامین می شوند، همراه با چالش هایی که دارد، موفقیت هایی هم داشته است. اتحادیه ی اروپا، به دلیل ساختار دموکراتیکی که دارد، یکی از پیشروترین مناطق و حوزه های سیاسی – جغرافیایی زمین است که در زمینه بازیافت و نیل به سمت اقتصاد چرخه ای پیشرو به شمار می آید. اگر این هدف محقق شود، و جهان بتواند روزی را مشاهده کند که تولید در چرخشی بسته که مواد اولیه فرایند شده را به محصول تبدیل می کند و دوباره ضایعات محصول تولید شده را به مواد اولیه بدل می کند، عملا نیاز دنیا به تولید پلیمرها بر پایه منابع هیدروکربوری را به حداقل می رساند و در کنار جایگزین شدن انرژی های تجدید پذیر نظیر انرژی خورشیدی، بادی، زمین – گرمایی و …. دیگر نفت و گاز را باید چه به عنوان سوخت و چه به عنوان ماده پایه ی تولید پلیمرها پایان یافته فرض کرد و در آن زمان، کشورهایی چون ایران که منابع غنی هیدروکربوریشان را برای دهه ها قفل کرده اند، عملا نتوانسته اند استفاده ای درست از این نعمات خدادی زیرزمینی برای هدایت کشور به سمت تولید و توسعه پایدار ببرند. در این مورد در گذشته مقالاتی در ماهنامه و سایت “صنایع پلاستیک” تالیف کرده ایم، و با توجه به اینکه این موضوع بسیار مهم است و تغییرات و پیشرفت هایی هم در این زمینه پدیدار شده است، در آینده نزدیک نیز به این موضوع بازخواهیم گشت و وضعیت صنایع نفت و گاز ایران و نیز میزان پیشرفت و دسترسی به اهداف اقتصاد چرخه ای را بیشتر بررسی خواهیم کرد.
