به گزارش صنایع پلاستیک، منابع موثق چانه زنی برای کاهش کف قیمتی اتان را علت عدم عرضه سهام آریاساسول در روز گذشته می دانند و معتقدند پس از اصلاح این قیمت، این عرضه در اردیبهشت ماه صورت خواهد گرفت. شاید این پرسش برای شما پیش بیاید که نرخ خوراک یک پتروشیمی چه دخلی به عرضه آن در بازار سرمایه تهران دارد؟ در این مطلب به پاسخ شما بر پایه برخی از اطلاعات کلی منتشره در کانال تلگرام نادرعلی پرداخته ایم.
الفین ها و پلی الفین ها برای پایه خوراکهای گازی نظیر اتان یا خوراک های مایع نظیر نفتا، تولید می شوند. برای نمونه شرکت پتروشیمی آریاساسول، بر پایه خوراک گازی اتان محصولات پلیمری می کند و شرکتی نظیر مجتمع پتروشیمی شازند اراک، به وسیله خوراک مایع نفتا دست به تولید محصولات پلیمری و شیمیایی می زند.
تا پیش از جنگ نفتی و سقوط آزاد قیمت نفت، شرکت پتروشیمی آریاساسول اتان ۲۶۰ دلاری را به اتیلن ۶۵۰ دلاری و پلی اتیلن ۹۵۰ دلاری { در هر تن} تبدیل می نمود. حال آنکه پتروشیمی شازند اراک، از نفتای ۵۰۰ دلاری (که با ۵ درصد تخفیف با ۲۵ دلار کاهش قیمت، ۴۷۵ دلار می خرید.) استفاده کرده و آنرا به اتیلن و پلی اتیلن با قیمت های مشابه یعنی به ترتیب ۶۵۰ و ۹۵۰ ریال بدل می کرد.
با یک حساب سرانگشتی ساده، می توان دریافت که سود پلی اتین و اتیلن تولیدی پتروشیمی آریاساسول، حدودا سه برابر همین کالاهای تولیدی در پتروشیمی اراک بود. علت هم در اختلاف قیمت خوراکها باید در نظر گرفت. در واقع در ازای تولید پلی اتیلن ۹۵۰ دلاری در هر تن، پتروشیمی آریاساسول از خوراکی ۲۶۰ دلاری و شازند از خوراک مایع ۵۰۰ دلاری استفاده می کرد.
با آغاز ریزش قیمت جهانی نفت در اثر رقابت روسیه و سعودی، قیمت فرآورده های نفتی و از جمله نفتا و اتان نیز به شدت کاهش یافت. در مقطعی از زمان، که مورد بررسی قرار گرفته است، قیمت نفتا از ۴۷۵ دلار برای پتروشیمی شازند اراک به ۲۰۰ دلار رسیده { در لحظه تنظیم این خبر قیمت جهانی نفتا ۱۴۹ دلارست.} و با توجه به ۵ درصد تخفیف در واقع این پتروشیمی خوراکش را به قیمت ۱۹۰ دلار تهیه کرده و با آن اتیلن ۴۰۰ دلار و پلی اتیلن ۷۵۰ دلار در هر تن تولید می کند. {توجه داشته باشید که با افت قیمت نفت، قیمت های اتیلن و پلی اتیلن نیز در هر تن با حدود ۲۰۰ دلار کاهش مواجه شده است. } اما اتان که قبل از سقوط قیمت نفت به مراتب از نفتا ارزانتر بود، چون یک کف قیمتی دارد که توسط وزارت نفت تعیین می شود، هم اکنون به قیمت ۲۲۰ دلار تهیه می شود. این یعنی پتروشیمی آریاساسول که پیشتر خوراکش به قیمت تقریبا نصف خوراک پتروشیمی شازند بود، حالا خوراکی در هر تن سه دلار گرانتر می خرد و با آن همان محصولات یعنی اتیلن و پلی اتیلن را تولید می کند که در بازارهای جهانی به ترتیب ۴۰۰ و ۷۵۰ دلار قیمت می خورد.
به بیان ساده دو اتفاق افتاده است:
- خوراک پتروشیمی آریا ساسول از ۲۶۰ دلار شده ۲۲۰ دلار و محصولاتش ۴۰ درصد افت قیمت داشته است(کاهش حاشیه سود)
- خوراک پتروشیی شازند اراک از ۴۷۵ دلار شده ۱۹۰ دلار و محصولاتش ۴۰ درصد افت قیمت داشته است (افزایش حاشیه سود)
به سادگی می توان گفت قیمت کف دستوری برای اتان، سبب شده است تا قیمت اتان در کشور به زیر ۲۲۰ دلار نرود و همین موضوع سبب شده است که حاشیه سود پتروشیمی هایی نظیر آریاساسول در رقابت با پتروشیمی هایی چون شازند اراک، به شدت کاهش یابد. این به معنای کاهش درآمدست و کاهش درآمد به معنای کاهش ارزش هر قطعه سهام!! در نتیجه می توان دریافت، چرا بر خلاف برنامه از پیش تعیین شده، پتروشیمی آریاساسول از عرضه سهام خود در بازار سرمایه پا پس کشید و آنرا به هفته های آتی موکول کرد.
شرایط پیش آمده، (در ریزش بازارهای جهانی) کاملا به ضرر پتروشیمی های چون آریا ساسول و به نفع مصرف کنندگان نفتا همچو پتروشیمی اراک هست، چرا که یک کف قیمتی وجود دارد که حتا اگر قیمت جهانی اتان ۱ دلار در هر تن بشود، نمی تواند در کشور ما کمتر از ۲۲۰ دلار فروخته شود.
با توجه به همین نکته اخباری که از منابع موثق به گوش می رسد، حکایت از آغاز مذاکرات شرکت های پتروشیمی ای که از اتان استفاده می کنند برای اصلاح این وضعیت دارد. در حال حاضر بر اساس کف قیمت اتان در ایران ۲۲۰ دلار و در سقف ۴۰۰ دلارست. مصرف کنندگان اتان در حال چانه زنی برای کاهش کف قیمتی و هم تزار کردن آن با قیمت های جهانی هستند تا دوباره بتوانند حاشیه سود به نسبت بالای خود را به دست آورند.
دخالت های دولتها در اقتصاد و صدور فرمانهای غیرافتصادی در چنین مواقعی، مشکلاتی که ایجاد می نماید را نشان می دهد. باید دید نتیجه رایزنی پتروشیمی هایی که خوراک غالب آنها اتان است، با شرکت نفت به کجا خواهد انجامید؟ به نظر می رسد با توجه به اینکه پتروشیمی آریاساسول، قصد عرضه سهام خود را در بازار سرمایه داشته باشد، وزارت نفت ولو به صورت موقت با کاهش قیمت کف اتان موافقت نماید تا تحلیلگران بورس، برای خرید سهام این شرکت سیگنال مثبتی را دریافت نمایند.
اما پرسش اساسی اینست که وقتی سهام این شرکت عمومی شد هم همین میزان انعطاف در وزارت نفت در چین شرایط وجودی ندارد و آیا بهتر نیست، وزارت نفت از قرار دادن نرخ دستوری که موجب می شود روندهای اقتصادی غیرقابل پیش بینی و سرمایه گذاران مردد شوند، دست بردارد. باید به نظاره نشست و منتظر بود.
