به گزارش صنایع پلاستیک، زمانی که می گوییم، قطع شریان حیاتی نفت، سبب شد تا باندهای قدرت و طبعا فسادی حول و حوش برخی سیت های مدیریتی در شرکت های صادرات محور نظیر پتروشیمی ها، فولادی ها و کانی های معدنی، شکل بگیرند، که برای منافعشان از هیچ فعل ثواب-صواب و ناثوابی- صوابی فروگذار نمی کنند، به گزافه سخن نگفته ایم.
در یکسو، دولتی تحت شدیدترین تحریم های اقتصادی تاریخ را داریم که از نظر مدیریتی به مراتب فشل تر و بی تجربه تر از دولت قبلی – دولت ژنرال ها- است و از سوی دیگر یک کسری بودجه عظیم که رییس جمهور را وا می دارد در مصاحبه زنده تلویزیونی بگوید: «مردم حق دارند که بگویند حقوقشان کم است، اما ما چه کار کنیم؟» در پایان سخن، به این پرسش پاسخ حواهیم داد، اما موقتا به همان باندهای قدرتی باز گردیم که برای منافعشان از هیچ کاری فروگذار نمی کنند، حتا از تشکیل ستاد اقتصادی دولت در نیمه شب!!!
پیش از تقدیم لایجه بودجه در نیمه آذرماه ۱۴۰۰، شایعاتی وجود داشت مبنی بر اینکه قیمت خوراک وسوخت مجموعه های فولادی و پتروشیمی افزایشی جدی را در سال ۱۴۰۱ خواهند داشت. زمانی که لایحه بودجه تقدیم مجلس شد، شاهد بودیم که این افزایش ها تعدیل شده تر بودند، اما باز هم ضرر خودشان را داشتند و این شرکت های عمدتا صادرات محور را با کاهش حاشیه سود مواجه می ساختند. از همین رو، علی رغم روند افزایشی قیمت دلار و دورنمای افزایشی آن در آینده، در این هفته های اخیر شاهد کاهش قیمت سهام این دو گروه مهم از صنایع کشور بودیم به وجهی که از اهم ادله آخرین ریزش بورس در دی ماه و بهمن ما ه ۱۴۰۰، از دست رفتن شدید قیمت سهام همین گروه های فلزی و پتروشیمیایی را می توان بر شمرد.
پس از تقدیم لایحه بودجه، و عکس العمل زیرپوستی باندهای ثروت و قدرت شکل گرفته حول این صنایع عمدتا «خصولتی»، ستاد اقتصادی دولت باز هم رقم خوراک و سوخت صنایع پتروشیمی و فولادی را تعدیل کرد. اما صرف این خبر کافی نبود، تا بتواند جلوی کاهش روزانه ارزش این بنگاههای پربازده را بگیرد. لذا، به یکباره دیشب جلسه ای با حضور محمد مخبر معاون اول ریاست جمهور، وزرای صمت، اقتصاد، نفت، معاون ارشد اقتصادی رییس جمهور {آقای محسن رضایی از نامزدهای پوششی انتخابات گذشته}، رییس سازمان برنامه و بودجه و مجید عشقی رییس سازمان بورس اوراق بهادار ذیل عنوان بررسی مجدد قیمت خوراک و سوخت بنگاه های پتروشیمی و فولادی تشکیل شد. این اقدام کم سابقه صورت گرفت، تا عملا یک شوک به بازار سرمایه وارد کرده و جلوی کاهش بیش از این ارزش بازار این پتروشیمی ها و شاخص کل بورس را بگیرد.
براین اساس، سقف قیمت گاز طبیعی طبق مصوبه قبلی ستاد، ۵۰۰۰ تومان برای خوراک و ۲۰۰۰ تومان برای سوخت مورد تایید مجدد قرار گرفت و اعلام شد که این مصوبه طی روز چهارشنبه {یعنی امروز ششم بهمن ماه}به وزارت نفت ابلاغ شده و بر این مبنا به مجلس ارسال می شود. یعنی دومین تعدیل صورت گرفته در نرخ سوخت و خوراک، امروز برای تصویب در کمیسیون تلفیق راهی مجلس می شود و برای اجرا نیز در اختیار وزارت نفت قرار می گیرد.
نکته جالب این است که سقف نرخ اعلامی برای بهمن ماه و اسفندماه ۱۴۰۰ نیز اعمال می گردد، تا سودسازی شرکت های پتروشیمی و فولادی با کاهش قیمت قابل ملاحظه گاز روندی رو به فزونی داشته و سرمایه های این شرکت ها حفظ شود.
با این سناریوی نیمه شب اصحاب قدرت و ثروتی که توان وارد کردن دلارشان به چرخه اقتصاد، آنها را به ماقیایی قدرتمند بدل کرده است، اینطور است که امروز این سهام خود را به برکت این جلسه شبانه و خبرسازی ها و جریان سازی های خبری که در پی آن انجام شد در حالی با صفوف فروش آغاز می کنند که دیروز، همین شرکت ها و سهم ها در همین قیمت ها اصلا خریداری نداشتند!!! حالا حقوقی های این شرکت که در روزهای گذشته با اطلاع از اینکه نهایتا چه خواهد شد، سهام خرده سرمایه گذاران وحشت زده را در کف های قیمتی جمع آوری کرده و میلیون میلیون برکه سهام خریده بودند، حالا با خیال راحت می توانند بار دیگر در سقف های قیمتی آنها را به سهام دار خرده بازگرداند!!! علی برکت الله!
اما جناب آقای رییسی، ریاست جمهور در پاسخ به پرسش حضرتعالی که فرمودید، کارمندان و مردم فرودست حق دارند که بگویند حقوقشان کم است ولی ما چه کار کنیم، نخست یادآور می شوم شما رییس جمهور کشور هستید، یعنی کسی که مستقیما مسئوولیت معشیت این ملت در دستان شماست!!! طوری سخن نگویید که انگار، کارمند جز یک اداره دست چندم دولتی در یک شهرستان کوچک هستید! این یادآوری مسوولیت رییس جمهوری، به این علت است که متاسفانه رسمی باب شده است که افراد در زمان تبلیغات انتخابات حرفهایی می زنند و پس از اینکه موفق شدند افکار عمومی را به سمتی که می خواهند، هدات کنند،در ادامه و پس از نشستن روی صندلی قدرت می آیند و گزاره هایی “اپوزوسیونی” ارائه می کنند!!! حتا مقام رهبری در یک جلسه در این مورد به رییس جمهور پیشین تذکر دادند که اینکارها که می گویید، باید بشود و بکنند خود شما باید بکنید که با خنده حضار همراه شد!!!
اما کاری که شما می توانید بکنید، اولا حفظ شان دولت، وزرا و معاونین هیات دولت است. به این ترتیب که جلوی برگزاری این جلسات شبانه را بگیرید. این جلسات وقتی در زمان های ناردستی برگزار می شوند، متاسفانه پیام و تصویر مناسبی در افکار عمومی منعکس نمی کند. موضوع بعدی این است که درست می توان گفت که بله، افزایش حقوق کارمندان باعث خلق نقدینگی بی پشتوانه می شود و در واقع دست کردن از پشت در جیب طبقه مستضعف جامعه با افزایش لجام گسیخته تورم است. اما ایستادن در مقابل باندهای قدرت و ثروت، گرفتن مالیات از نهادهای آنچنانی، مفت نفروختن منابع ملی به عده ای از خواص در قالب طرح هایی چون تشویق سرمایه گذاری و …. ، ندادن باج به گروهی است که به ریال خرج می کنند و به دلار درآمد دارند و …. همه و همه از راه هایی است که می تواند به سادگی بخس عظیمی از کسری بودجه را جبران کرده، و دیگر نیازی نیست که میزان مالیات مشاغل خرد ظرف یکسال ۱۶۰ درصد افزایش یابد، یا مالیات کارکنان دولت که تنها گروهی هستند که در این کشور در تمام مدت بعد و قبل از انقلاب پیش از دریافت حقوق ماهیانه شان، سهم دولت را بدون کم و کاست تقدیم کرده اند، افزایش لجام گسیخته یابد!
بسیار دردناکست که در لایحه بودجه تقدیمی امسال دولت به مجلس، شاهد هستیم که دهک های بالای درآمدی با کاهش خالص مالیات بر درآمدشان مواجه اند، در حالیکه دهک های پایین درآمدی با افزایش سه رقمی در پردخت انواع مالیات رو به رو شده اند. همچنان باندهای قدرت و ثروت با جلسات شبانه منافع خود را حفظ می کنند و به آن رنگ و لعابی اصولی و مردمی هم می زنند، یعنی مثلا می گویند که اینکار باعث حفظ کسب و کارها و مشاغل می شود، یا سهام داران خرد را کمتر متضرر می کند و …. در حالیکه اصل ماجرا چیز دیگریست و صندوق های بازنشستگی و … هستند که عمده سهامدران معاف از بسیاری از وجوه مالیاتی هستند و نفع اصلی را از این مفت فروشی گزیده منابع ملی می برند. در واقع اگر قرار بود که به عنوان یک کشور نفتی – گازی، به درستی و بدون رانت از مزیت نسبی مان بهره بگیریم، می بایست که همه زنجیره ارزش از این مزیت نسبی برخوردار می شدند، نه کلان سرمایه داران گاز رایگان و خوراک تقریبا مفت به دست آورند و سپس با یک فرآیند ساده پلیمر ساخته شده از آنرا به قیمت دلاری آن به صنایع پلاستیک و پایین دستی بقروشند …. بگذریم، داستان حزینی است و این حکایت را صدبار از صد جهت به صد مناسبت مکتوب کرده ایم، کجاست گوش شنوا !!
اصولا در کشورهای نفتی جهان سومی، لایحه و بعدتر قانون بودجه شیوه نظام مند تقسیم پول نفت و سایر منابع کشور، در قالب رانت در میان اصحاب قدرت است. حال که کشور از درآمدهای نفتی محروم شده است،این تقسیم رانت اندکی شکل پیچیده تری گرفته است و برای کشف حقایق باید به دنبال گروه هایی گشت که توان تحصیل و جا به جایی دلار به داخل را دارند…. . امروز شاخص پتروشیمی ها و فولادی ها در بورس اوراق بهادار سبز سبز بود!!! علی برکت الله!
روزبه ساعتچی
