به گزارش صنایع پلاستیک،بررسی صنعت انرژی مکزیک و عوامل اثرگذار در آینده آن از این حیث می تواند برای کشور ما واجد اهمیت باشد که بسیاری از شرایط صنعت انرژی در دو کشور از نظر ساختاری با یکدیگر شباهت دارند. برای مثال، قیمت تمام شده نفت استخراجی و پالایش شده در دو کشور رقابتی نیست، علت عمده این امر نیز نه در گرانی فرآیند استخراج که در عدم سرمایه گذاری و فرسودگی این صنعت است. فساد در مکزیک نیز مانند ایران، یک مشکل فرهنگی است که صنعت نفت، گاز و انرژی این کشور را نیز از اضرار خود بی نصیب نگذاشته است. در این گزارش، شما می توانید متوجه شوید ما در ارتباط با منابع هیدروکربوری خود، تا چه حد به خطا رفته ایم و فرصت سوزی کرده ایم. در حالی که دارای یکی از دو منبع بزرگ قابل استحصال گاز هستیم، از صادرات آن کمترین بهره را می بریم، در حالی که روند تقاضای این سوخت نسبتا پاک از سال سه سال دیگر به سمت توقف و کاهش شدید حرکت می کند. در واقع، اگر روزگاری نفت و گاز، یک مزیت اقتصادی برای کشورمان محسوب می شدند، با فرصت سوزی های چند دهه ای، عملا از آن استفاده که نکردیم، حالا آن را به یک معضل برای اقتصاد کشور توسعه نیافته مان نیز بدل نموده ایم. با ضعف کمتر همین وضعیت در مورد صنعت نفت و گاز مکزیک نیز مصداق دارد. لذا این گزارش را می توان یک گزارش تطبیقی دانست و بررسی صنعت انرژی مکزیک و عوامل اثرگذار در آینده آن را معادل بررسی صنعت انرژی ایران و عوامل اثرگذار بر آینده آن منظور نمود. با این مقدمه نسبتا طولانی به استقبال متن اصلی که توسط مجله معروف فوربس تهیه شده است، می رویم.
روند سیستم جهانی انرژی بر روی چشم انداز داخلی انرژی هریک از کشورهای تأثیر می گذارد و مکزیک در این زمینه مستثنا نیست. عوامل مختلف در طول قرن گذشته، از جمله رشد بی سابقه استانداردهای زندگی در غرب، صنعتی شدن سریع در چین، در افزایش مداوم تقاضای جهانی برای انرژی های اولیه نقش داشته است. با این وجود انتظار می رود که این سطح از تقاضا با تغییر مسیر به سمت اقتصادهای خدمات محور و بهبود بهرهوری انرژی، در سال ۲۰۳۰ به وضعیت ثابتی برسد. علاوه بر این، از هم اکنون تا سال ۲۰۵۰ تغییرات بنیادی در بازارها ایجاد خواهد شد، و تأثیر این تغییرات به همه قسمت های صنعت سرایت می کند و بر روی همه ذینفعان از جمله تولیدکنندگان انرژی، دولت ها و مصرف کنندگان تأثیر می گذارد.
تحقیقات ما نشان می دهد که مکزیک می تواند با اتخاذ سرمایه گذاری های درست، به یکی از پایگاه های انرژی جهان تبدیل شود. این کشور به مجموعه معتددی از منابع انرژی فسیلی و غیرفسیلی از جمله نفت، گاز، انرژی خورشیدی، انرژی بادی و انرژی زمین گرمایی دسترسی دارد که با هزینه کم تولید نفت، دسترسی به بازارهای عمیق گاز، و ظرفیت عظیم برای توسعه منابع انرژی تجدید پذیر همراه شده است.
اما صرف دسترسی به منابع لزوما به معنی هزینه رقابتی نیست. اتکا مکزیک به سوخت های فسیلی هزینه کمتری را برای مصرف کنندگان به همراه نداشته است. در حقیقت، هزینه هر واحد انرژی در بخش صنعتی در طول ۵ سال گذشته به طور مداوم افزایش یافته است.
انتقال از سوخت های فسیلی به مجموعه متعددی از انرژی های تجدیدپذیر می تواند دوام اقتصادی را در بخش انرژی مکزیک افزایش دهد. به عنوان بخشی از چشم انداز انرژی مکزیک، که ما با همکاری تیم تحقیقاتی خود(Mexico energy perspective) توسعه داده ایم، بررسی کردیم که این کشور چگونه می تواند استراتژی های سرمایه گذاری را برای دستیابی به ظرفیت خود به عنوان یک رهبر جهانی انرژی تدوین کند. تغییرات در چشم انداز انرژی پیامدهای عمیقی بر روی بازیگران در سراسر صنعت دارد، در نقشی که ایفا می کنند و همینطور محصولاتی که ارائه می کند، تغییر ایجاد می شود. این تغییرات بر روی تحولات تجاری( به عنوان تولیدکنندگان سوخت های فسیلی به سمت انواع انرژی های جدید یا سرمایه گذاری بر روی راه حل های ذخیره سازی تغییر مسیر می دهد.)، پویایی بازار جدید( به عنوان مصرف کننده اولویت ها متحول می شود و زنجیره ارزش تغییر شکل می دهد)، و سیاست ها و مقررات دولت ها( چنانکه دستورات جدید و استانداردهای عملکرد بر روی قیمت انرژی.) تأثیر می گذارد.
بررسی های ما به ارائه سه سناریو منتهی شد که مدل سازی تأثیر عوامل مختلف بر عرضه و تقاضای کلی انرژی مکزیک را در بر می گیرد.، و این یافته ها به جای اتکا به ترویج دستورالعمل های کاری مشخص، به مقایسه بین این سه سناریو مبتنی است. اولین دستورالعمل تجاری برای مکزیک این است که شرایطی را در دهه آینده ایجاد کند که شکاف ۳۵۰ میلیارد دلاری سرمایه گذاری در این بخش بسته شود. (شکل۱) این کشور در حال حاضر در عرضه انرژی، رقابت در هزینه ها و نرخ دولتی از ایالت متحده آمریکا عقب مانده است. با این وجود، براساس پیش بینی های حال حاضر، دولت مکزیک فقط می تواند ۵۰ درصد از این شکاف را پوشش دهد. بنابراین برای جذب سرمایگذاران، مشارکت بازیکنان بخش خصوصی و رقابت با سایر کشورها ضروری است.(شکل ۱)
ریسک بالایی وجود دارد، اما مزایای آن برای صنعت و برای مصرف کنندگان به یک اندازه است. در نهایت، انتخاب یک مسیر درست می تواند به مکزیک کمک کند تا متوسط هزینه جهانی انرژی را برای هر واحد از انرژی بدست بیاورد، که نتیجه آن ذخیره ۷ تا ۸ میلیارد دلار در هر سال است.
سناریوهایی برای تحول انرژی مکزیک
بخش انرژی بر سر یک چهار راه قرار گرفته است، و بازیکنان صنعت انرژی مکزیک به آدرسی برای انتقال به آینده نیاز دارند. چشم انداز انرژی مکزیک ما، پیامدهای دنبال کردن یک سیاست بهره وری هزینه و دو سناریو جایگزین را بررسی می کند.
در سناریو بهره وری هزینه، بخش انرژی بر روی به حداقل رساندن هزینه های کلی انرژی کشور تمرکز دارد، که در درجه اول به رقابت پذیری هزینه ها تأثیر می گذارد. به هر حال، اولین سناریو جایگزین، بر روی توسعه داخلی تمرکز دارد، که در آن سرمایه گذاری داخلی و درآمدهای مالیاتی بیش از راندمان هزینه اولویت دارد. نرخ دولتی و امنیت عرضه، ابزارهای اصلی این سناریو هستند. دومین سناریو جایگزین بر روی مورد شتاب یافته تمرکز دارد، که نشان می دهد جریان توسعه ای در حوزه تکنولوژی می تواند پذیرش انرژی پاک را تسریع کند.
هر کدام از این سه سناریوها دارای معایب و مزایای کلیدی هستند که بر روی ماتریس انرژی مکزیک در دهه پیش رو تأثیر می گذارند. همه اینها یک پیام واحد دارند: تقاضا برای سوخت های فسیلی در نهایت متوقف می شود و با تقاضا برای انرژی های تجدیدپذیر جایگزین می شود.
در سناریو بهره وری هزینه، با توجه به پیشرفت های ایجاد شده در بهره وری انرژی و برقی شدن صنایع حساس، پیش بینی می شود که رشد تقاضا انرژی اولیه مکزیک کند شود.(شکل ۲). تقاضا نفت در مکزیک در سال ۲۰۰۷ متوقف شود، در حالی که تقاضا برای ذغال سنگ در مکزیک در سال ۲۰۱۱متوقف شد. متعاقبا، با توجه به پیشبینیها درباره توان رقابتی انرژی خورشیدی و انرژی باد، ما پیشبینی می کنیم که رشد تقاضا برای گاز در حدود سال ۲۰۳۰ متوقف شود. ما شاهد این هستیم که انرژی های جدید تجدیدپذیر ۷ درصد در هر سال رشد می کنند و پس از سال ۲۰۳۰ هر چه سریعتر ، جایگزین سوخت های فسیلی می شوند.(شکل۲)
در سناریو توسعه داخلی ما، تقاضای انرژی اولیه مکزیک در حدود ۱ درصد در سال و با هزینه بالاتر برای کشور، در کوتاه مدت ادامه خواهد یافت. ظرفیت های داخلی برای تولید نفت و گاز و پالایش- بیش از ظرفیت قدرت باد و خورشید- می تواند تقاضا برای سوخت های فسیلی را تا اواخر دهه ۲۰۳۰ متعادل کند- اما با هزینه بالاتر انرژی برای مصرف کنندگان. با این وجود، سیاست هایی که تحول در انرژی را کند می کند، تأثیر محدودی در بلند مدت خواهد داشت، چرا که سرانجام اقتصاد مبتنی برمنابع تجدیدپذیر، با وجود تصمیم های کوتاه مدت، غالب می شود.
در نهایت، سناریو تحول شتابان، که رادیکال ترین سناریو است، بکارگیری سریع تر انرژی پاک و کاهش افسارگسیخته انتشار را توصیه می کند. این سناریو معتقد است که پیشرفت های تکنولوژکی و هزینه ای باعث می شود که تقاضا برای انرژی اولیه مکزیک در مقایسه با سناریو بهره وری هزینه، ۷ درصد کاهش یابد، و تقاضای داخلی برای سوخت های فسیلی به زودی در سال ۲۰۲۰ متوقف می شود. برای تحقق این سناریو لازم است که ما هم در سطح جهانی و هم در سطح داخلی روند بهره وری سریع را رعایت کنیم.
پیامدهای مربوط به بخش انرژی مکزیک
انرژی های تجدیدپذیر دارای وضعیت هزینه ای برتری هستند، که بر هر سناریو دیگری غلبه دارد. بنابراین مکزیک می تواند به یک رهبر جهانی در حوزه انرژی های پاک تبدیل شود.
مکزیک برای عرضه الکتریسیته با قیمت رقابتی دو انتخاب دارد: بر گازی سازی برق تأکید کند یا اینکه پذیرش و بکارگیری انرژی های تجدیدپذیر را ترویج کند. تنها با نگاه به اعداد و ارقام چشم انداز انرژی مکزیک به این نتیجه گیری بدیهی می رسیم که باید سرمایه گذاری در زمینه انرژی های تجدیدپذیر بادی و خورشیدی را دنبال کرد.(شکل ۳)
این بدین معناست که انرژی های تجدیدپذیر می توانند تا سال ۲۰۵۰، بیش از ۷۵ درصد از انرژی مورد نیاز کل کشور را تأمین کنند.(شکل۴)
پس از سال ۲۰۲۳ تقاضا برای گاز به تدریج کاهش می یابد
مکزیک یکی از بزرگترین مصرف کنندگان و واردکنندگان گاز در جهان است. در حالی که این کشور به طور معمول گاز طبیعی بیشتری نسبت به میزان تولیدی خود مصرف می کند. و از دسترسی به یکی از ارزان ترین گازهای دنیا برای واردات از تگزاس سود می برد. علاوه بر این دارای یکی از بزرگترین ذخایر گاز غیرمتعارف در سراسر جهان است. مکزیک برای کاهش هزینه انرژی می تواند بر روی هر دو این منابع سرمایه گذاری کند. در هر دو حالت، این بخش مستلزم محرک های برای توسعه زیرساخت ها و بهینه سازی ذنجیره تأمین است.
از نظر هزینه ای، چشم انداز انرژی مکزیک ما، از این حکایت دارد که واردات گاز، جذابترین گزینه توسعه ای است. اولویت بندی صحیح زیرساخت های گازی و ظرفیت فشرده سازی می تواند قیمت گاز را تقریبا ۳۰ درصد نسبت به سطح فعلی آن کاهش دهد. سناریو توسعه داخلی ما، اختلاف هزینه مورد انتظار تقریبا ۴.۸ میلیارد دلار در سال برای مصرف کنندگان را نشان می دهد. توسعه داخلی ذخایر غیرمتعارف، اگر چه گرانتر است است اما می تواند اثرات اقتصادی غیرمستقیمی مانند افزایش درآمدهای مالیاتی و اشتغال زایی داشته باشد که تاحدودی تفاوت قیمت واردات را جبران کند.
مکزیک باید توسعه در بخش بالادست را سرعت ببخشد
با وجود رشد پایدار تاریخی بیش از ۱ درصد در سال، در موارد بسیاری پیش بینی شده است که رشد تقاضای جهانی نفت کند شود و سرانجام در حدود سال ۲۰۳۰ اوج بگیرد. علاوه بر این، سناریو گذار شتاب یافته ما قیمت تعادلی ۴۰ تا ۵۰ دلار در هر بشکه را تخمین می زند. این سطح مکزیک را در یک موقعیت ریسکی کسری مالی قرار می دهد. چرا که نزدیک به ۳۰ درصد از دارایی های کشور بدون بهینه سازی هزینه های آینده یا سرعت بخشیدن به زمانبندی ها قبل از سال ۲۰۳۰، دوام اقتصادی نخواهند داشت.
در آن زمان، همه بخش های انرژی نیازمند سرمایه گذاری است که به طور کلی نزدیک به ۳۵۰ میلیارد دلار است. با این وجود بخشی که بیشترین میزان از سرمایه گذاری را لازم دارد، بخش بالادستی نفت و گاز است که حدود ۷۳ تا ۱۶۲ میلیارد دلار است.
عرضه سوخت مایع نیازمند ارتقاء تجهیزات و زیرساخت های میانی است
با افزایش تقاضا برای فراورده های نفتی مکزیک در سال های پیش رو،یک استراتژی سرمایه گذاری جدید که سوخت رقابتی درمکزیک را تأمین کند بیش از هر زمان دیگری ضروری به نظر می رسد. مورد مرجع چشم انداز انرژی مکزیک نشان می دهد که توقف تقاضا برای سوخت در مکزیک با بهره وری و برقی شدن بخش های صنعتی تا حد زیادی شکل می گیرد و با استفاده از وسایل نقلیه برقی به طور کامل محقق می شود.(شکل ۵)
با تثبیت تقاضا، ممکن است ظرفیت پالایشی اضافی مورد نیاز نباشد(شکل ۶)در حقیقت، ظرفیت پالایشی موجود مکزیک تقریبا می تواند ۷۰ تا ۸۰ درصد از سوخت های سبک مانند بنزین و دیزل را تأمین کند. پالایشگاه های موجود می توانند با بهبود بهره وری عملیاتی به سطوح قبلی، شکاف عرضه محصولات سبک را کاهش دهند.
برای بستن شکاف محصولات سبک باقیمانده، مکزیک دو گزینه پیش روی خود دارد: افزایش ظرفیت پالایشی کشور یا بهینه سازی زیرساخت های واردات و هزینه واردات از ساحل خلیج آمریکا.
تعریف یک استراتژی سرمایه گذازی مؤثر و جامع برای بخش پایین دست که مسیرهای جدید تحرک و پویایی را منعکس کند، برای شرکت های نفتی مکزیک، صرف نظر از اینکه آنها دولتی هستند یا نه و همینطور برای مصرف کنندگان پرمصرف سوخت، مانند شرکت های هواپیمایی، اثرات قابل توجهی را به همراه خواهد داشت. علاوه بر این، یک استراتژی سرمایه گذاری قوی برای توسعه عملیات و زیرساخت های مناسب برای سوخت می تواند هزینه کلی انرژی در صنعت و همچنین فرصت های سرمایه گذاری سودآورتر را کاهش دهد.
بازیکنان بخش صنعتی نیاز دارند که عملیات انرژی خود را در سراسر زنجیره ارزش، بخصوص در زمینه برقی کردن تجهیزات و پیاده سازی راه حلهای بهرهوری انرژی بازتعریف کنند. همچنین بخش دولتی لازم است که شرایط را برای سرمایه گذاری درست هموار کند.
سیستمهای انرژی از نزدیک همه جنبههای زندگی ما را لمس میکند. نیرو مورد نیاز ماشین، تلفن و خانه هایمان را فراهم می کند. و این از بالاترین اهمیت برخوردار است که چشم انداز صنعت حکایت از تغییرات پایدار در دهه آینده دارد. مکزیک نیز از این قائده مستثنا نیست. صنعت و مقامات دولتی باید برنامههای درستی را اتخاذ کنند تا ضمن پایین نگه داشتن هزینهها، بتوانند به افزایش تقاضا پاسخ دهند. در این راستا، کارهای زیادی وجود دارد که باید انجام شود. امیدواریم که آمار و اعداد ارائه شده در این گزارش بتواند مسیری را به سمت ماتریس انرژی پاکتر و کارآمدتر نشان دهد./فوربس
با تثبیت تقاضا، ممکن است ظرفیت پالایشی اضافی مورد نیاز نباشد در حقیقت، ظرفیت پالایشی موجود مکزیک تقریبا می تواند ۷۰ تا ۸۰ درصد از سوخت های سبک مانند بنزین و دیزل را تأمین کند. پالایشگاه های موجود می توانند با بهبود بهره وری عملیاتی به سطوح قبلی، شکاف عرضه محصولات سبک را کاهش دهند.
برای بستن شکاف محصولات سبک باقیمانده، مکزیک دو گزینه پیش روی خود دارد: افزایش ظرفیت پالایشی کشور یا بهینه سازی زیرساخت های واردات و هزینه واردات از ساحل خلیج آمریکا.
تعریف یک استراتژی سرمایه گذازی مؤثر و جامع برای بخش پایین دست که مسیرهای جدید تحرک و پویایی را منعکس کند، برای شرکت های نفتی مکزیک، صرف نظر از اینکه آنها دولتی هستند یا نه و همینطور برای مصرف کنندگان پرمصرف سوخت، مانند شرکت های هواپیمایی، اثرات قابل توجهی را به همراه خواهد داشت. علاوه بر این، یک استراتژی سرمایه گذاری قوی برای توسعه عملیات و زیرساخت های مناسب برای سوخت می تواند هزینه کلی انرژی در صنعت و همچنین فرصت های سرمایه گذاری سودآورتر را کاهش دهد.
بازیکنان بخش صنعتی نیاز دارند که عملیات انرژی خود را در سراسر زنجیره ارزش، بخصوص در زمینه برقی کردن تجهیزات و پیاده سازی راه حلهای بهرهوری انرژی بازتعریف کنند. همچنین بخش دولتی لازم است که شرایط را برای سرمایه گذاری درست هموار کند.
سیستمهای انرژی از نزدیک همه جنبههای زندگی ما را لمس میکند. نیرو مورد نیاز ماشین، تلفن و خانه هایمان را فراهم می کند. و این از بالاترین اهمیت برخوردار است که چشم انداز صنعت حکایت از تغییرات پایدار در دهه آینده دارد. مکزیک نیز از این قائده مستثنا نیست. صنعت و مقامات دولتی باید برنامههای درستی را اتخاذ کنند تا ضمن پایین نگه داشتن هزینهها، بتوانند به افزایش تقاضا پاسخ دهند. در این راستا، کارهای زیادی وجود دارد که باید انجام شود. امیدواریم که آمار و اعداد ارائه شده در این گزارش بتواند مسیری را به سمت ماتریس انرژی پاکتر و کارآمدتر نشان دهد.
این مطلب از نشریه فوربس توسط خانم رویا پیامنی برای سایت ایران پترونت به فارسی برگردانده شده است.