به گزارش صنایع پلاستیک، تاثیر ناشی از شیوع بیماری کووید-۱۹ و اقدامات مقابله ای با این ویروس تاثیری شگرفت بر روابط و سودآوری در زنجیره ارزش یکپارچه صنایع نفت، گاز، پتروشیمی و صنایع پایین دستی آنها ایجاد کرده است.
مسوولان شرکت BASF در اطلاعیه ای که در راستای اعلام کاهش سود سه ماهه نخست خود منتشر کرده به این موضوع اشاره کردند و افزوند، وضعیت به شکلی درآمده است که اساسا برنامه ریزی غیر ممکن شده است. در اطلاعیه مذکور غول شیمیایی جهان، این شرکت از کاهش سود خود در سه ماهه نخست سال خبر داد. همچنین شرکت DOW Chemical به تازگی از تعطیلی ۵ واحد خود در اقصی نقاط جهان تا اطلاع ثانوی بر اثر همین تغییرات و جهت ایجاد توازن بین عرضه و تقاضا خبر داد.
مدیرعامل شرکت Shell نیز در این هفته گفت، ضمن تایید مطالب مذکور، فضای حاکم بر حاشیه سود در صنایع پالایش و مواد شیمیایی را مساله ای چالش برانگیزخواند.
وی افزود: “دلیل اصلی سودآوری واحد های شیمیایی و پالایشگاه های ما زنجیره ارزش یکپارچه آن ها از خوراک تا تولید چندین محصول است.”
بن ون بیردن همچنین اظهار داشت : “بی ثباتی در تقاضای محصولی خاص میتواند تاثیر گسترده تری بر ظرفیت عملی زنجیره ارزش یکپارچه داشته باشد. برای مثال، کاهش تقاضا برای سوخت جت در یک پالایشگاه میتواند حیات کل آن مجموعه را تحت تاثیر قرار دهد. پیش بینی میکینم، در کوتاه تا میان مدت شاهد بی ثباتی چشمگیر قیمت ها و حاشیه سود ها باشیم.
شرکت ها همچنین در بازار ها و کشور هایی که در آن فعالیت می کنند با روند های رکودی سنگینی مواجه گردیده اند.
ون بیردن گفت: “این بی ثباتی چالش منحصر به فردی را برای تولیدکنندگان نفت و گاز ایجاد میکند که لازم است تا نیاز به سرمایه در امروز را تعادل ببخشند، و با سرمایه گذاری مناسب در سراسر سهام های شرکت برای فردا سودآوری کنند.”
در همین راستا، شرکت Shell با اعلام افت شدید در درآمدها و فروشش به سر خط خبرهای اقتصادی جهان بدل شد و بر اطلاعیه ی شرکت BASF و نیز اطلاعیه امروز شرکت SABIC عربستان سعودی که از کاهش شدید سود خود خبر دادند، مهر تاییدی زد.
سرمایه گذاران شرکت های نفت، گاز و شیمیایی مانند سایر سرمایه گذاران درصدد هستند تا در شرایط خطیر کنونی به خوبی از سرمایه خویش محافظت نموده و حداکثری بهره وری را از آن به دست آورند. در عین حال آنها می خواهند سطحی از داد و ستد که هم منافع آنها و هم منافع مشتریان را حفظ می کند، حفظ نمایند. اما پیش بینی این روزها در این صنایع به یک امر دشوار بدل شده است. با توجه به بحران عدم پیش بینی تقاضای جهانی به محصولات پتروشیمی و پالایشی، و با وضعیت کنونی قیمت نفت، به نظر می رسد به زودی سرمایه گذاری در این زمینه ها به شدت کاهش یابد.
برای حفظ سرمایه ها، عملیات های حمایتی در زنجیره های ارزشی صنایع پالایشی و پتروشمی، کلید اصلی موفقیت است لیکن فضای کنونی که شاهد آن هستیم، بیشتر به سمت تعطیلی واحدها و افت شدید تولید میل می کند. همچنین فعالیت ها و تولیدات واحدهای شیمیایی نیز به شدت محدود شده است.
واحد های کراکینگ اروپا و واحد های صنایع پایین دستی آن ها در شرایط متغیر غیر قابل پیش بینی در حال فعالیت هستند.
داده های منتشره از سوی نشریه معتبر ICIS از چندین هفته گذشته نشان می دهد که کراکینگ های اروپا با تهدید کاهش تقاضای محصولات پالایش شده مواجه هستند. تخمین ها در حال حاضر این است که به طور بالقوه ۳۷ درصد از ظرفیت پروپیلن، ۳۷ درصد از بنزن و ۳۱ درصد از اتیلن منطقه تحت تاثیر قرار گرفته اند.این امر جدا از این است که ضعف تقاضای صنایع پایین دستی، تولید خوراک های شیمیایی مهم را تحت فشار قرار داده است.
در پی بحران در صنایع خودروسازی جهان و به ویژه آلمان که قبل از شیوع کرونا آغاز شده و در دوران شیوع این بیماری اوج گرفته بود، غول شیمیایی جهان یعنی BASF واحد هایی که برای این صنایع تولیداتی داشته اند، فعلا تعطیل کرده است. حال که بازار چین به شرایط عادی بازگشته است باید دید آیا گشایشی در این کارخانجات شاهد خواهیم بود. فعلا به نظر می رسد که واحدهایی که در این زمینه در حال فعالیت هستند، حداکثر با ۶۰ درصد ظرفیت تولید می کنند.
هماطور که پیشتر گفته شد، مقامات شرکت Dow در روز پنج شنبه گفتند که پنج واحد پلی اتیلن/الستومر خود در آمریکا را حداقل به مدت یک ماه تعطیل کرده اند، و در واحد های پروپیلن اکسید و متیلن دیفنیل دی ایزو سیانات خود، تا زمان بهبود تقاضا با ظرفیت پایین به فعالیت ادامه می دهند. همچنین تمام واحد های سیلوکسان خود در سراسر جهان را با ظرفیت پایین مدیریت می کنند.
مقامات شرکت ExxonMobil روز جمعه از کاهش شدید سود خود خبر دادند و اعلام داشتند، کاهش تقاضا در ایالات متحده بیشتر از سایر نقاط جهان بوده است و در نتیجه واحدهای شیمیایی خارج از آمریکای این شرکت آمریکایی، حجم بیشتری تولید در دوره شیوع کرونا داشته اند. همچنین مقامات این شرکت از کاهش حاشیه سود خود به رغم کاهش قیمت نفت و خوراک در بخش پتروشمی و شمیایی خبر دادند. البته اکسون موبیل، بیشتر در صنایع بالادستی و حفاری نفت تخصص دارد.
مقامات این شرکت می افزایند: “فعالیت واحد های شیمیایی در آمریکا با ظرفیت بیش از حد و حجم های جدید واحد های تازه تاسیس در خلیج آمریکا محدود شده است، اما حاشیه سود ها به دلیل هزینه های ارزانتر خوراک در مقایسه ماهانه صعودی باقی ماندند. ”
مقامات شرکت LyondellBasell گفتند که واحد های اولفین و پلی اولفین آن ها در آمریکا و اروپا و دیگر نقاط دنیا، با تقاضای مصرف کننده برای پلیمر های مورد استفاده در بسته بندی و محصولات پزشکی مواجه شدند، اما پاندمی و قیمت های پایین نفت خام میتواند همچنان در سه ماهه دوم تجارت ها را تحت تاثیر نگاه دارد.
آن ها اضافه کردند: “پیش بینی میشود تقاضای بازار برای محصولات صنعتی و بادوام همچنان ضعیف باقی بماند.
تولیدکنندگان شاهد بهبود حاشیه سود های کراکینگ های مایع در اروپا و شمال شرق آسیا هستند در حالی که برتری های خوراک اتان در آمریکا و خاورمیانه ادامه دارد.
اگرچه، آن چیزی که به عنوان حاشیه سود در کراکینگ ها به دست آمده است، باید به معنی سود صنایع پایین دستی معنی شود، چه آن شرکت یکپارچه باشد یا نه.
در حال حاضر تنش ها میان معامله کنندگان یکپارچه و غیر یکپارچه در مذاکرات قیمتی مهم در سراسر محصولات شیمیایی افزایش یافته است.
در آخرین گزارش ها، تعدادی از تولیدکنندگان پتروشیمی بزرگ عنوان کردند که عایدی ها آن ها به سمت پایان سه ماهه اول از سیر نزولی نفت خام از هزینه های خوراک ناشی شد.
طبق داده ها، تا زمانیکه که واحد های کراکینگ قادر باشند تا عایدی های به دست آمده در مونومر ایتر ها را به سود مستقیم یا تجارت های صنایع پایین دستی یکپارچه تبدیل کنند، عایدی های قابل توجهی توسط فروش محصولات به دست می آید.
در حال حاضر، هزینه های کمتر از طریق شیوه های مختلف در زنجیره های تولید محصولات پتروشیمی و شیمیایی، موجب کاهش قیمت ها شده است.
از دست رفتن ذخایر انبار ها نیز نقش مهمی را در کاهش سود های گزارش شده برای تولیدکنندگان پتروشیمی در سه ماهه اول، بازی کرد. به نظر می رسد که علاوه بر این، حمل و نقل و جا به جایی هزینه ها و قیمت ها در سه ماهه دوم نقشی اساسی در سود شرکتها خواهند داشت.
قیمت قرارداد های اتیلن و پروپیلن اروپا در ماه می برای سومین ماه متوالی افت کرد. ماه آوریل، ماهی بسیار دشوار برای صنایع شیمیایی و پلاستیک در اروپا و مناطق دیگر بود. به نظر می رسد که برعکس تصورات پیشین مبنی بر بهبود وضعیت در ماه می، این ماه چالش های بیشتری را پیش روی صنایع پتروشیمی، شیمیایی و پلیمری خواهد گذاشت.
به طور قطع جهان بعد از کرونا، با جهان پس از کرونا تفاوتهای بسیاری خواهد داشت، اما پرسش اساسی متخصصان صنایع پتروشیمی و پالایشی اینست که این صنایع سودآور، که انعطاف پذیری زیادی داشتند، نیز پس از پایان بحران شیوع در روابط تولید خود دچار تغییرات بنیادین خواهد شد یا خیر؟