به گزارش صنایع پلاستیک، ویروس همه‌گیر جهانی کرونا (کووید-۱۹) دسامبر سال ۲۰۱۹ میلادی از شهر ووهان چین آغاز شد و با سرعت نگران‌کننده‌ای در سراسر جهان گسترش یافت تا جایی که تا لحظه انتشار این گزارش، بیش از هشتاد و سه میلیون نفر به این ویروس جهنمی مبتلا شده و بیش از یک میلیون و هشتصد هزار نفر نیز در اثر ابتلا به کووید- ۱۹ جان باخته اند و تازه این ها همه در شرایطی است که کشورهایی ضعیف مانند کشورهای آفریقایی یا کشورهای فقیر آسیایی و آمریکای مرکزی و جنوبی، حتا توان ارایه آمار دقیقی را هم ندارند و برخی از کشورها هم به علت سیستم های سیاسی غیر دمکراتیک، آمار واقعی خود را منتشر نمی کنند. پیش بینی افزایش تقاضا برای محصولات پتروشیمی در سال ۲۰۲۱ در حالی صورت می گیرد که این محصولات در سال ۲۰۲۰ با کاهش تقاضای جهانی به شکل قابل توجهی مواجه بودند.
پس از چین، آسیای شرقی و خاورمیانه، انتقال کرونا تا اواسط ماه مارس اروپا را به مرکز این بیماری همه‌گیر بدل کرد؛ اسپانیا، انگلیس و ایتالیا به آسیب‌دیده‌ترین کشورهای قاره سبز بدل شدند و آمار مبتلایان و قربانیان آنها به یکباره شتاب گرفت. به تازگی هم نوع جدید جهش یافته ای از این ویروس، در بریتانیا موج جدیدی از بیماران را راهی بیمارستانها کرده است و انتظار می رود که تلفات هم افزایش یابد.
پس از اروپا، این پاندمی در آمریکا جهش افسانه ای را انجام داد، تا جایی که ایالات متحده ناگهان به مرکز بیشترین مبتلا و قربانی شیوع ویروس کرونا در دنیا تبدل شد، به‌طوری‌که ینگه دنیا تا به حال حدود یک سوم مجموع موارد ابتلا به ویروس کووید-۱۹ جهان را به خود اختصاص داده است.
همه‌گیری ویروس کرونا، دولت‌ها و مقام‌های کشورها در سراسر دنیا را به اجرای اقدام‌های سختگیرانه، قرنطینه، قوانین منع رفت و آمد و اعمال محدودیت‌های سفر برای مقابله و جلوگیری از سرعت شیوع این ویروس واداشت.
در پی آثار منفی ناشی از این ویروس همه‌گیر در سراسر جهان و سقوط شدید تقاضا برای نفت خام و سوخت و به دنبال آن افت شدید قیمت‌های جهانی این کالاها، شرکت‌های پتروشیمی و شیمیایی، بسیاری از پروژه‌های در حال اجرای خود را متوقف کردند یا به تاخیر انداختند. در این مورد گزارش مووسسه وود مکنزی در سایت صنایع پلاستیک موجودست.
ایالات متحده آمریکا پس از چین بیشتر ین اعلام تاخیر در اجرای پروژه‌های صنایع پتروشیمی و شیمیایی را داشت. بنابر اعلام شرکت مشاوره سرمایه گذاری وود مکنزی، صنعت پتروشیمی و شیمیایی بیشترین میزان تعویق در سرمایه گذاری را در سال ۲۰۲۰ به نام خود ثبت کردند.
ایجاد اختلال در زنجیره‌های عرضه و در دسترس بودن نیروی کار در سراسر جهان تا حدود زیادی بر پروژه‌های در حال ساخت و راه‌اندازی صنایع پتروشیمی تاثیر گذاشت و در این میان فعالیت‌های اجرایی و توسعه‌ای در پروژه‌های مجتمع‌های «شل بیور» و «فورموسا سنت جیمز پاریش» نیز تحت تاثیر شیوع ویروس کرونا قرار گرفت و متوقف شد.
از سوی دیگر مشارکت سینوپک و اس‌کی کره جنوبی برای ساخت یک مجتمع پتروشیمی در شهر ووهان چین که قرار بود در سه ماه دوم سال ۲۰۲۰ میلادی به بهره‌برداری برسد، به ناچار حداقل تا سه ماهه نخست سال ۲۰۲۱ میلادی به تاخیر افتاد.
همچنین شیوع کرونا روند اجرای پروژه ساخت یک واحد تولید اتیلن و مشتقات آن متعلق به مجتمع پالایشی و پتروشیمی سینوپک در هانیان چین نیز به دلیل شیوع ویروس کرونا به حال تعلیق درآورد.
غلبه بر عدم قطعیت‌ها و کند شدن آهنگ رشد اقتصادی جهان به دلیل شیوع ویروس کرونا سبب به تاخیر افتادن بسیاری از طرح‌های در حال اجرا و پروژه‌های توسعه‌ای صنعت پتروشیمی و شیمیایی جهان شده است و این چالش حتا پس از عرضه انواع و اقسام واکسن های کرونا، همچنان ادامه دارد. چرا که اولا هنوز زمان زیادی به واکسینه شدن جوامع و بازگشت تقاضای آنها به حالت عادی باقی مانده است و ثانیا، جهش های متوالی ویروس اثرگذاری واکسن ها را که پیش از این هم قطعی نبود، در هاله ای از ابهام فرو برده است و ابهام و عدم قطعیت یکی از مهمترین مواردیست که سرمایه و سرمایه گذار را فراری می دهد.
با همه این اوصاف، با توجه به آغاز روند واکسیناسیون جهانی چه در قالب طرح های ملی و چه در قالب طرح های بین الملی مثل COVAX، تحلیلگران بر این اعتقاد هستند که رشد تقاضا برای محصولات کلیدی پتروشیمی ازسوی مصرف‌کنندگان نهایی در سال ۲۰۲۱ میلادی با توجه به پیش‌بینی‌ها برای احیای فعالیت‌های اقتصادی جهان به‌سرعت بهبود یابد، این در حالی است که طبق برآوردها شرایط تقاضا برای سال ۲۰۲۰ به هیچ عنوان مطلوب نبود، اما شیب آن رو به صعود داشت. به این معنا که تقاضا برای محصولات پتروشیمی در ماههای پایانی سال ۲۰۲۰ نسبت به ماههای ابتدایی، افزایشی بود.
قرنطینه ناشی از ویروس کووید-۱۹ و اختلال‌های طولانی مدت، فعالیت‌های اجرایی توسعه‌ای در سراسر جهان را متوقف کرد و بی‌شک این شرایط زمان راه‌اندازی و بهره‌برداری از این پروژه‌ها در آینده را با تاخیر روبهرو می‌کنند و سبب تغییر در جدول زمانبندی افتتاح این طرح‌ها می گردد.
شرکت‌ها در حال خلق راهبردهای جدید سرمایه‌گذاری در پروژه‌های جدید هستند، شرایطی که می‌تواند برنامه‌های سرمایه‌گذاری آنها را تغییر دهد.
برنامه سرمایه‌گذاری پروژه اتان کراکر شرکت تایلندی «پی‌تی‌تی‌جی‌سی» در منطقه «بلمونت» ایالات متحده و پروژه «سی‌پی کم» در «اورنج کانتی» آمریکا با چالش روبهرو شدو این در حالی است که شرکت‌ها از نزدیک تحولات اقتصادی دنیا را رصد می‌کنند.
بیشتر اقتصادهای دنیا باید همچنان از اقدام‌های سختگیرانه و قرنطینه دولت‌ها پیروی کنند و این شرایط سبب شد که تقاضا برای محصولات پتروشیمی در سال ۲۰۲۰ میلادی را در مجموع مطلوب نباشد، هر چند به نظر می رسد که به احتمال زیاد در سال آتی میلادی که به زودی آغاز می شود، شاهد رشد تقاضا در جوامع و توسط کاربران نهایی محصولات پلیمری و شیمیایی باشیم.
تاثیر بحران شیوع ویروس کووید-۱۹ بر صنایع پتروشیمی در کل زنجیره ارزش متفاوت بود و تا به حال مصرف‌کنندگان نهایی بزرگ مانند صنایع خودروسازی و ساختمانی نیز بیشترین تاثیر را از این شرایط پذیرفته‌اند. برای نمونه، خودروسازان آلمانی که تا قبل از آغاز همه گیری هم در یک بحران به سر می بردند، حالا شرایط بسیار سهل و آسانی را برای فروش محصولات خود ارایه کرده اند که در دوران پس از جنگ دوم بین الملل تقریبا بی مانند است. باید دید که آیا این روند در سال ۲۰۲۱ نیز ادامه خواهد داشت؟
نکات مثبتی که صنایع پتروشیمی و پایین دستی آنها در سال ۲۰۲۰ با آن مواجه شدند،افزایش تقاضا در بخش صنایع بسته بندی خاصه بسته بندی غذا و محصولات آشامیدنی و همچنین رشد بی سابقه تقاضا در بخش تجهیزات پزشکی و تجهیزات محافظتی شخصی نظیر ماسک و گان و … بود. این افزایش تقاضا در دو بخش مذکور، تا حدی سبب سر پا ماندن این صنایع شد. مثلا در بخش صنعت بسته بندی انعطاف پذیر، گزارش بسیار مطلوبی منتشر شد که ناشی از هجوم تقاضا جهت تهیه این نوع بسته بندی ها جهت محافظت از ویروس کرونا بود.
در مجموع، کارشناسان معتقدند، در سال ۲۰۲۱ در هر سه ماهه، انتظار وجود دارد که وضعیت تقاضا بهبود یابد بطوریکه تقاضا در سه ماهه پایانی سال ۲۰۲۱ برای محصولات پتروشیمی به مراتب بالاتر از تقاضای این محصولات در سه ماهه نخست باشد. هر چند، ظهور و بروز انواع جدیدی و جهش یافته ویروس کرونا در کنار عدم کارایی برخی دول در واکسیناسیون عمومی هم مخاطراتی هستند، که صنعت پتروشیمی و صنایع پایین دست آنها را با چالش در فروش مواجه می سازند. اما در مجموع سال ۲۰۲۱، سالی خواهد بود که هر چند شاید با شیبی نه چندان زیاد، اما شاهد رشد دوباره تقاضا محصولات پتروشیمی هستیم.
