به گزارش صنایع پلاستیک، طرح پالایش گاز بیدبلند خلیج فارس به‌عنوان بزرگ‌ترین تأسیسات جمع‌آوری و فرآورش گازهای همراه نفت کشور با سرمایه‌گذاری ۳.۴ میلیارد دلاری امروز پنجشنبه دوم بهمن‌ماه، با فرمان رئیس‌جمهوری به‌عنوان یکی از طرح‌های جهش دوم صنعت پتروشیمی به بهره‌برداری رسید.
افتتاحیه این پروژه به دلیل شیوع ویروس کووید-۱۹، نیز نظیر سایر پروژ ها به صورت آنلاین صورت گرفت،با این حال وزیر نفت به دلیل اهمیت این پروژه شخصا در محل حاضر شد و در فرآیند افتتاحیه این واحد مهم تولیدی مشارکت کرد. این مگا پروژه با دستور حسن روحانی ریاست جمهوری، رسما افتتاح شد.
مسیری مگا پروژه بیدبلند تا افتتاح!
این ابرپروژه سال ۱۳۸۲ مصوبه شورای اقتصاد را دریافت کرد. طی اتفاق‌هایی از محدودیت‌های بین‌المللی تا واگذاری از شرکت ملی گاز به شرکت انرژی‌سپهر و تداوم نداشتن تزریق نقدینگی، این پروژه پیشرفت چشمگیری نداشت تا اینکه در سال ۹۳، اجرای آن به هلدینگ خلیج‌فارس واگذار شد.
پروژه در خرداد سال ۹۵ حدود ۱۹ درصد پیشرفت داشت، اما از اسفند ۹۵ با گشایش اعتبارات اسنادی از طریق صندوق توسعه ملی و سندیکایی بانک‌های پارسیان، صنعت‌ومعدن، ملت و تجارت به عاملیت بانک سپه و تزریق نقدینگی و تداوم تأمین مالی به‌عنوان موتور محرک قوی شتاب بالایی گرفت، به‌طوری که پیشرفت پروژه در طول سه سال بسیار چشمگیر بود و به ۹۸ درصد در اسفندماه ۹۸ رسید و پس از ۱۷ سال تکمیل شد.
محصولات مگا پروژه بید بلند خلیج فارس
مگاپروژه بیدبلند خلیج فارس، ظرفیت فرآورش روزانه بیش از ۵۶ میلیون مترمکعب گازهای همراه نفت را دارد، به‌طوری که سالانه ۱۳.۵ میلیون تن گاز ترش از ان‌جی‌ال ۹۰۰ و ۱۰۰۰ و ۲.۲۵ میلیون تن گاز شیرین از ان‌جی‌ال ۱۲۰۰ و ۱۳۰۰ دریافت خواهد کرد و در صورتی که این مجتمع با ظرفیت کامل فعالیت کند، سالانه ۷۰۰ میلیون دلار برای کشور درآمدزایی خواهد داشت.
بیدبلند خلیج‌فارس از لحاظ میزان ظرفیت تولید، بزرگ‌ترین تأسیسات جمع‌آوری و فرآورش در تاریخ صنعت نفت ایران و یکی از بزرگ‌ترین پالایشگاه‌های گازی خاورمیانه یا غرب آسیاست که سالانه ۱۰.۴ میلیون تن متان، ۱.۵ میلیون تن اتان، یک میلیون تن پروپان، ۰.۵ میلیون تن بوتان، ۰.۶ میلیون تن میعانات گازی، ۰.۹ میلیون تن گاز اسیدی تولید خواهد کرد.
این پروژه، افزون بر مجتمع پالایشگاهی شامل بیش از هزار کیلومتر خطوط لوله و تأسیسات ذخیره‌سازی در ماهشهر است؛ ۱.۴ میلیون اینچ لوله، نصب ۷ هزار تن تجهیزات دوار، نصب ۳۰ هزار تن تجهیزات ثابت، نصب ۱۰ هزار تن مخازن ذخیره، ۳۵۰۰ کیلومتر کابل‌کشی، ۲۰ هزار تن سازه فلزی و یک هزار کیلومتر خطوط انتقال گاز در این پروژه اجرا شده است.
متان تولیدی به شبکه سراسری گاز تزریق می‌شود و اتان نیز خوراک پتروشیمی گچساران خواهد بود که تأمین‌کننده خوراک صنایع پتروشیمی مسیر خط لوله اتیلن دناست و مازاد آن به‌منظور تأمین خوراک برخی از مجتمع‌های پتروشیمی به منطقه ویژه پتروشیمی ماهشهر انتقال داده خواهد شد، اما با توجه به اینکه پتروشیمی گچساران هنوز آماده نیست، کل اتان تولیدی به منطقه ویژه منتقل می‌شود و بحث کمبود خوراک این منطقه تا زمانی که ان‌جی‌ال ۳۲۰۰ وارد سرویس شود برطرف می‌شود. محصولات پروپان و بوتان نیز به‌منظور انجام صادرات به اسکله ماهشهر منتقل می‌شوند.
مدیریت پسماند عالی در مگا پروژه بید بلند
یک قطره پساب پالایشگاه بیدبلند خلیج‌فارس از سایت خارج نمی‌شود و پساب خروجی این مجتمع صفر است. حوضچه‌های تبخیری احداث شده است که پساب‌ها در آن تبخیر می‌شود و افزون بر آن به‌منظور صیانت از کمبود آب در کشور، روزانه حدود یک میلیون لیتر آبی که باید به حوضچه‌های تبخیر وارد شود با استفاده از سیستم‌های جدید بازیابی ZDL (zero discharge liquid) دوباره فرآوری و استفاده می‌شود که مصرف آب مجموعه کاهش می‌یابد.
گاز اسیدی بیدبلند خلیج‌فارس به‌منظور جلوگیری از آلودگی محیط زیست فلر نمی‌شود. ۸۵ درصد از خوراک پالایشگاه بیدبلند خلیج‌فارس گاز ترش است. با استحصال و فرآورش گاز ترش، گاز اسیدی از آن جدا می‌شود که گوگرد را باید از آن جدا کرد. بیش از ۶۵ میلیون یورو به این منظور هزینه شده است که این گاز اسیدی را دوباره تا حدی شیرین و به ایستگاه‌های تقویت گاز آغاجاری برای تزریق به چاه‌های نفت ارسال کند.
از مجموع سرمایه‌گذاری که در این پروژه از پیمانکاران، سازندگان، مشاوران، تأمین تجهیزات و همه عوامل اجرایی در این پروژه به‌کار گرفته شده بیش از ۶۵ درصد سهم ساخت داخل است. این پروژه ملی، در دوران ساخت و اجرا برای بیش از ۱۵ هزار نفر به‌صورت مستقیم و غیرمستقیم اشتغال‌زایی کرده است و پس از بهره‌برداری هم حدود یک هزار نفر در مجموعه مشغول به‌کار خواهند بود که بیش از ۷۵ درصد از مجموع این یک هزار نفر از نیروهای بومی استان خوزستان به‌ویژه شهرستان بهبهان هستند. نکته حائز اهمیت در اجرای این پروژه، ۶۳ میلیون نفر کارکرد بدون حادثه منجر به فوت است که از رکوردهای بسیار خوب این مجموعه است.
قرارداد طرح توسعه‌ای جمع‌آوری گازهای مشعل در شرق کارون به مبلغ ۱.۲ میلیارد دلار بین هلدینگ خلیج فارس و شرکت ملی مناطق نفت‌خیز جنوب در سال ۹۷ امضا شد که اجرای این طرح ازسوی بیدبلند خلیج فارس ضمن اینکه به خاموش کردن مشعل‌های منطقه کمک می‌کند، خوراک این پالایشگاه را هم تثبیت می‌کند و افزایش می‌دهد. واحد شیرین‌سازی میعانات گازی یا همان پنتان‌پلاس نیز طرح توسعه دیگر این مجموعه به نام واحد PDH است که میعانات گازی تولیدی مجتمع را به‌عنوان خوراک پالایشگاه‌ها برای تولید بنزین و گازوئیل با کیفیت استحصال می‌کند.
سخنان وزیر نفت در آیین افتتاح مگاپروژه بیدبلند خلیج فارس
بیژن زنگنه صبح امروز (پنجشنبه، دوم بهمن‌ماه) در آیین بهره‌برداری از طرح‌های ملی وزارت نفت (بهره‌برداری رسمی از پالایشگاه گاز بیدبلند خلیج فارس) اظهار کرد: تعهد ما در ابتدای سال ۹۹ این بود که در این سال ۱۷ طرح پتروشیمی با سرمایه‌گذاری حدود ۱۱.۴ میلیارد دلار با مجموع ظرفیت تولید ۲۵ میلیون تن به بهره‌برداری رسمی برسد، خوشحالم اطلاع دهم که امروز شاهد بهره‌برداری رسمی یازدهمین طرح از این مجموعه هستیم.
وی پالایشگاه بزرگ بیدبلند خلیج فارس را ابرپروژه برشمرد و خطاب به رئیس جمهوری گفت: جای شما امروز در این طرح خالی است، می‌دانم چقدر مایل بودید که در این آیین گشایش این طرح حضور داشته باشید اما به دلیل مشکلات بهداشتی از این کار منع شدید.
وزیر نفت با یادآوری اینکه بهبهان از قدیمی‌ترین مراکز تمدنی خوزستان و شهری با فرهنگ ریشه‌دار است و در این فصل هم بوی نرگس همه جا را عطرآگین کرده است، ادامه داد: پالایشگاه نخست گاز بیدبلند مبدا صنعت گاز ایران است. با راه‌اندازی این پالایشگاه و ظرفیت پالایش روزانه حدود ۲۵ میلیون مترمکعب و بهره‌برداری از خط لوله یکم سراسری در سال ۱۳۵۰ صنعت گاز در ایران شکل گرفت و متولد شد.
زنگنه با اشاره به اینکه بخش عمده‌ای از این مقدار گاز (روزانه ۲۵ میلیون مترمکعب) با توجه به اینکه در داخل کشور مصرف نمی‌شد با خط لوله‌ای که تا آستارا کشیده شده بود به اتحاد جماهیر شوروی سابق صادر می‌شد، یادآوری کرد: تعریف پالایشگاه بیدبلند ۲ به اوایل سال ۱۳۸۰ برمی‌گردد، درآن مقطع ما مطالعاتی جامع درباره بهره‌برداری از ظرفیت‌های استان خوزستان انجام دادیم و پس از بحث‌های فراوان به این نتیجه رسیدیم که لازم است تاسیساتی بزرگ و متمرکز برای فرآورش گاز بسازیم.
وی با بیان اینکه جنابعالی (رئیس جمهوری) از اوایل دولت یازدهم اهمیت جمع‌آوری گازهای همراه نفت به‌ویژه آنهایی که در مشعل‌ها می‌سوختند را ابلاغ کردید، افزود: موضوع گازهای مشعل از مسائل تاریخی در صنعت نفت است و خاموش کردن آن برای سال‌ها مطرح بوده اما بنا بر دلایل متعددی اجرا نشده است.
توسعه منطقه‌ای هدف کلان طرح پالایش گاز بیدبلند خلیج فارس
وزیر نفت با بیان اینکه تا پایان سال ۱۴۰۱ هیچ گازی در مشعل نمی‌سوزد و بیش از ۹۵ درصد از گازهای همراه جمع‌آوری شده استفاده می‌شود، تصریح کرد: بخشی از طرح آماک در دولت اصلاحات انجام شد و بخشی هم در سفر پیشین جنابعالی به استان خوزستان به بهره‌برداری رسید.
زنگنه با اعلام اینکه ان‌جی‌ال ۳۲۰۰ سال ۱۴۰۰ به بهره‌برداری می‌رسد و با بهره‌برداری آن همه گازهای غرب کارون پس از جمع‌آوری و فرآورش به بندر امام فرستاده می‌شود، افزود: ان‌جی‌ال ۳۱۰۰ که در ایلام است هم سال ۱۴۰۱ به نتیجه می‌رسد. همچنین یک پتروشیمی حدود یک میلیون تنی در دهلران احداث می‌شود اما در میان این طرح‌ها پالایشگاه گاز بیدبلند خلیج فارس اهمیت ویژه‌ای دارد.
وی حجم سرمایه‌گذاری، پیچیدگی فرآیندی، ظرفیت فرآوری و ورودی و خروجی پالایشگاه بیدبلند خلیج فارس را برای جمع‌آوری گازهای همراه نفت بی‌نظیر دانست، گفت: در کلان اجرای این طرح (پالایشگاه گازی بیدبلند خلیج فارس) هدف توسعه منطقه‌ای هم در نظر گرفته شده است، در واقع طرحی مادر است که فرزندان برومندی هم در پایین‌دست خود دارد.
