به گزارش صنایع پلاستیک، مطابق گزارش سازمان جهانی انرژی موسوم به IEA که در روز چهارشنبه ۱۰ ژوئن ۲۰۲۰ برابر با ۲۱ خرداد ۱۳۹۹ منتشر کرده است بازار جهانی گاز در سال ۲۰۲۰ با یک “شوک تاریخی” مواجه خواهد شد.
علت این شوک که گفته می شود، از زمان بحران بازارهای مالی در سال ۲۰۰۸ بی سابقه است و حتا قیمت گاز طبیعی به رقمی پایین تر از آن روزها هم سقوط خواهد کرد، مازاد تولید و عرضه و کمبود تقاضای جهانی است. در فصل تابستان قرار داریم و بخشی از کمبود تقاضا به این علت است. اما بخش عمده کاهش تقاضا به علت همه گیری کروناست که علی رغم بازگشت سایر بازارها { ولو به آرامی} به شرایط پیش از بحران کووید-۱۹، گاز هنوز هم با کمبود تقاضای جدی مواجه است و قیمتش هم تغییر چندانی نکرده است. نکته جالب در این پیش بینی، اشاره به زمستان معتدلی است که برابر انتظارات دانشمندان در سال ۲۰۲۰ با آن رو به رو هستیم و همین موضوع مصرف خانگی گاز را هم تعدیل کرده و در مجموع اجازه افزایش چندانی برای تقاضای گاز در سال جاری باقی نمی گذارد!!!
این سازمان که در پاریس مستقرست، در گزارش خود با عنوان ” گاز ۲۰۲۰″ می افزاید: به دلیل عواقب شیوع ویروس کرونا در سطح جهانی، بزرگترین کاهش تقاضای یکساله در تاریخ تجربه خواهد شد و به میزان ۴ درصد یعنی حدود ۱۵۰ میلیارد متر مکعب از بازار گاز طبیعی از بین خواهد رفت.(دو برابر میزان کاهش به دنبال بحران مالی جهانی ۲۰۰۸.) این در حالیست،که در سایر بازارها وبرای نمونه کامودیتی ها و یا پلیمرها و اصولا سایر بازارهای کالایی، شاهد بازگشت آرام تقاضا به شرایط پیش از بحران هستیم. کامودیتی ها عمدتا در مسیر افزایش تقاضا و قیمت قرار گرفته اند و برای سه هفته پیاپی بازارهای جهانی با افزایش درخواست پلیمرها مواجه شدند.
دکتر فتیه بیرول ، مدیر اجرایی IEA گفت: “گاز طبیعی تاکنون تأثیر کمتری نسبت به نفت و زغال سنگ تجربه کرده است، اما از بحران فعلی مصون نیست. رکورد کاهش در سال جاری نمایانگر تغییر چشمگیر شرایطی است که در صنعت به افزایش شدید تقاضا عادت کرده است. ”
دکتر بیرول افزود: “پیش بینی می شود تقاضای جهانی گاز به تدریج طی دو سال آینده بهبود یابد ، اما این بدان معنی نیست که به سرعت طبق معمول به تجارت باز خواهد گشت.” “بحران Covid-19 تأثیر ماندگار بر تحولات بازار آینده ، کاهش نرخ رشد و افزایش عدم قطعیت خواهد داشت.”
مسلما بزرگترین بازنده کاهش تقاضای تاریخی گاز طبیعی، دولت هایی نظیر قطر و روسیه هستند که حالا پس از کاهش شدید قیمت نفت با کاهش تاریخی قیمت گاز مواجه هستند و گویا گاز طبیعی قصد ندارد از کف قیمتی شش سنتی خود تکانی بخورد. از سوی دیگر به نظر می رسد بزرگترین برندگان این شرایط هم پتروشیمی ها و تولیدکنندگان محصولات پتروپالایشی و شیمیایی هستند، چرا که قیمت تولیدات آنها، همگام با بازگشت تقاضا یا به نرخ های پیش از همه گیری کرونا بازگشته است و یا در حال بازگشت به قیمت های پیشین است، اما قیمت خوراک آنها، که عمدتا گازی است مانند متانول سازها یا اوره سازان همچنان در کف قیمتی ای قرار دارد که در دوره همه گیری تثبیت شده است.
این به ویژه برای صنعت پتروشیمی ایران هم خبر خوبی است. صنعتی که متانول محورست و البته برای آن بخش از پتروشیمی ها خبر خوبی است که از متانول و سایر گازهای مشتق از گاز طبیعی یا میعانات گازی برای تولید محصولاتی با ارزش افزوده بیشتر در طول زنجیره تولید استفاده می کنند و الا برای پتروشیمی های صرفا متانول ساز، الزاما کاهش قیمت گاز خبر خوبی نیست. هر چند آنها هم ضرری نمی کنند و همان میزان از قیمت تولیداتشان کاسته می شود که از قیمت خوراکشان کاسته شده است.
به هر حال، سال سال خوب و پربرکتی برای پتروشیمی های گازیست که حالا می توانند با حاشیه سود بالاتر از خوش بینانه ترین پیش بینی هابه تولید مواد پلیمری و محصولات شیمیایی بپردازند.
هر چند این خبر مهم شاید در میان سایر اخبار گم شده و راه خود را در کشور ما نیابد، اما در بازارهای جهانی به زودی شاهد خواهیم بود که قیمت سهام پتروشیمی های گازی به علت کاهش هزینه های تولید و افزایش حاشیه سود، ناشی از افت تاریخی قیمت گاز و خوراکشان، رشد خواهد نمود.
به نظر بسیاری از کارشناسان پس از سال ۲۰۲۱ ، بیشترین افزایش تقاضا در آسیا و کشورهای در حال ظهور صورت می گیرد ، این مهم به رهبری چین و هند که در آن گاز از حمایت سیاسی قوی بهره می برد، بیشترین اثر را خواهد داشت. در هر دو کشور ، بخش صنعت منبع اصلی رشد تقاضا است و این امر بستگی به سرعت بهبود در بازارهای داخلی و صادراتی کالاهای صنعتی دارد.
