در حالی که با اعلام “مایک پمپئو – Mike Pompeo” ،وزیر امور خارجه آمریکا، این کشور قصد تمدید معافیت های خرید نفت کشورهای معاف شده قبلی از ایران را ندارد، شایعات، ابهامات و جنجال های جهانی در این رابطه به تدریج بالا گرفته تا آنجا که اجرای اصل کنوانسیون برجام را حتا از سوی کشورهای اروپایی به زیر سووال برده است.
در همین رابطه، سخنگوی روابط خارجی اتحادیه اروپا روز سه شنبه ۲۳ آوریل از اقدام ایالات متحده در عدم تمدید معافیت خریداران نفتی ایران ابراز تاسف کرد.
“مایا کوتسیانچیچ – Maya Kutsianchich” (تصویر راست) سخنگوی فدریکا موگرینی نماینده روابط خارجی و امنیتی اتحادیه اروپا، با بیان این مطلب گفت: «این حرکت آمریکا میتواند خطر تضعیف اجرای برجام را که مورد تایید شورای امنیت سازمان ملل است و نقشی حساس در امنیت منطقه و جهان دارد، به همراه داشته باشد.»
وی که در کنفرانس مطبوعاتی اتحادیه اروپا در بروکسل حضور یافته بود در ادامه افزود: «اتحادیه اروپا تا زمانی که ایران به برجام احترام بگذارد و به اجرای کامل و موثر تعهدات خود ادامه دهد از توافق اتمی تبعیت خواهد کرد.»
فرانسه: اینستکس به خوبی پیش میرود
روز سهشنبه ۲۳ آوریل وزارت خارجه فرانسه اعلام کرد کار ایجاد ساز و کار اینستکس بین ایران و سه کشور اروپایی با پیشرفت خوبی رو به رو بوده است.
ژان ایو لودریان، وزیر خارجه فرانسه نیز روز سهشنبه در گفتگو با خبرنگاران گفت: «کار در مسیر خوبی به پیش میرود. ما به سهم خود تلاش میکنیم تا مراحل فعال سازی این ساز و کار مالی انجام شود و تا کنون هم پیشرفت خوبی در این مسیر ایجاد شده است. البته ایران هم باید در موضوع ایجاد نهاد متناظر پیشرفت کند.»
فرانسه که کشورش میزبان کانال مالی جدید اروپا با ایران است، هفته پیش اعلام کرد که در تلاش است تا این ساز و کار هرچه سریعتر و منطبق با قوانین بینالمللی عملیاتی شود اما تاریخی برای عملیاتیسازی آن اعلام نکرده است.
پایان معافیت از خرید نفت ایران
کاخ سفید روز گذشته ۲۲ آوریل در بیانیهای اعلام کرد که دونالد ترامپ معافیتهای خریداران نفت ایران از تحریمهای آمریکا را که مهلت آنها روز ۲ می (۱۲ اردیبهشت) بهپایان میرسد، تمدید نخواهد کرد. این معافیتهای شش ماهه، اواخر سال گذشتۀ میلادی برای هشت کشور کرۀ جنوبی، چین، هند، ژاپن، تایوان، ترکیه، ایتالیا و یونان تعیین شده بود.
سید عباس موسوی، سخنگوی وزیر خارجه ایران، در واکنش به اقدام اخیر ایالات متحده گفته است با توجه به «تاثیرات منفی عملی این تحریمها و احتمال افزایش این اثرات منفی با عدم تمدید معافیتها» این کشور رایزنیهای فشردهای در این خصوص با «بسیاری از شرکای خارجی اعم از اروپایی، بینالمللی و همسایگان» صورت داده است.
در همین رابطه شبکه خبری “ایورو نیوز” خبر داده است:
تصمیم دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا مبنی بر عدم تمدید مهلت شش ماهۀ معافیتها برای خریداران نفت ایران باعث شد که شاخص سهام در بازارهای آسیا روز سهشنبه، اولین روز پس از پایان تعطیلات عید پاک، در پی افزایش بهای نفت به بالاترین میزان در سال ۲۰۱۹ میلادی برسد.
در وال استریت نیز بهای نفت در پایان روز دوشنبه در مقایسه با یک روز قبل از آن، بیش از ۲ درصد افزایش یافت و به بالاترین میزان در شش ماه گذشته رسید.
این وجود تحلیلگران انتظار دارند که تاثیرات منفی این تصمیم بر بازارهای مالی، محدود به کوتاه مدت باشد. بانک بارکلیز بریتانیا روز دوشنبه در واکنش به تحولات بازار اعلام کرد که فشارهای آمریکا برای رساندن صادرات نفت ایران به صفر، تنها در کوتاه مدت بر بازار نفت خام تاثیر خواهد گذاشت و بعید است که تاثیر زیادی بر قیمتها برای یک دورۀ طولانی داشته باشد.
این بانک با انتشار یادداشتی اعلام کرد که تلاش کشورهایی همچون عربستان و امارات برای پر کردن خلاء نفتی ایران، از هیجانات ایجاد شده در بازارها خواهد کاست؛ با این وجود بارکلیز پیشبینی میکند که افزایش تولید ریاض روندی آهسته داشته باشد.
بارکلیز همچنین معتقد است که این تصمیم دونالد ترامپ خطر تشدید درگیریها در خاورمیانه از جمله احتمال بسته شدن تنگۀ استراتژیک هرمز را افزایش میدهد.
بارکلیز تاکید دارد که واکنش بزرگترین مشتریان نفتی ایران یعنی چین و هند نیز در چگونگی رقم خوردن تحولات آینده مهم است بویژه آنکه برای هر دو کشور بسیار سخت خواهد بود که بتوانند برای تامین نفت خود به منابعی خارج از خاورمیانه اتکا کنند.