کاربرد پلاستیک در صنایع مختلف – قسمت اول

در سری مقالاتی که ارایه خواهد شد، هر هفته به بررسی کاربرد پلاستیک در یکی از صنایع خواهیم پرداخت. در اولین قسمت از این سری مقالات، به کاربرد پلاستیک در صنعت ساخت و ساز (ساختمان سازی) خواهیم پرداخت.

پلاستیک در صنعت ساختمان سازی

پلاستیک را می توان متنوع ترین ماده در جهان نام نهاد. بیایم به زندگی روزمره خود و استفاده های گوناگون از پلاستیک نگاهی بیندازیم. امروزه صنعت پلاستیک دستخوش تغییرات و پیشرفت های زیادی شده و صنایع متعددی بدلیل راندمان بالا، نسبت بالای مقاومت به وزن، دوام، مقاومت در برابر خوردگی و پوسیدگی، خاصیت عایق و… استفاده از آن را مقرون بصرفه می دانند. کاربرد بتن و کامپوزیت‌های سیمانی، کاربرد به صورت قطعات پلاستیکی و لاستیکی، چسب درزگیرها و رنگ و پوشش، پروفیل درب و پنجره، عایق‌های حرارتی، صوتی و رطوبتی، لوله‌ و اتصالات پلیمری انتقال آب و فاضلاب و … را می‌توان از کاربردهای پلیمر در صنعت ساختمان دانست.

در حال حاضر استفاده از پلاستیک در صنعت ساختمان جایگاه دوم پس از پکیجینگ را در اختیار دارد و این موضوع اصلی این مقاله است. جمعیت جهان در حال حاضر بیش از ۷ میلیارد است و تامین مسکن برای این جمعیت نیازمند از بین بردن منابع و انرژی زیادی است. در صورتی که روش های نوین -استفاده از پلاستیک ها- برای کاهش مصرف انرژی جایگزین نشده بودند، تمام انرژی زمین در مصارف ساختمانی صرف می شد.

مزیت های استفاده از پلاستیک ها در صنعت ساختمان

استفاده از پلاستیک در صنایع ساختمان سازی موجب حفظ انرژی های طبیعی، کاهش هزینه، افزایش کیفیت زندگی و محافظت از محیط زیست می شود. قطعات پلاستیکی علاوه بر طول عمر بالا، نیاز کمتری به تعمیر و نگهداری دارند.

۱-پلاستیک ها طول عمر بالایی داشته و در مقابل خوردگی مقاوم هستند. این خاصیت پلاستیک امکان استفاده در فریم پنجره ها و اتصالات لوله را با بیش از ۵۰ سال لایف تایم میسر می کند.

۲- پلاستیک ها بطور موثری در برابر سرما، گرما و صدا عایق هستند. حدود ۴۰ درصد از مصرف انرژی های طبیعی و ایجاد گازهای گلخانه ای مربوط به صنعت ساختمان سازی در بحث سرمایش و گرمایش است. استفاده از ویژگی عایق بودن پلاستیک علاوه بر جلوگیری در هدر رفتن انرژی، منجر به کاهش هزینه ها و کاهش آلودگی های صوتی می شود.

۳- پلاستیک ها سبک وزن هستند. قطعات پلاستیکی عمدتا در مقابل محصولات مشابه چوبی یا فلزی وزن بسیار کمتری دارند و استفاده از نیروی کار بیشتر و جرثقیل های بزرگ برای حمل و نقل را می توان به واسطه این مزیت حذف کرد. همچنین مونتاژ و نصب این قطعات بسیار ساده تر است، از مزایای دیگر می توان به انعطاف شکل پذیری آن ها در مقایسه با قطعات تولید شده از فلز ، چوب و… اشاره کرد.

۴- پلاستیک ها قابلیت بازیافت دارند. البته این موضوع برای همه ی پلاستیک ها مصداق ندارد، چرا که اضافه کردن برخی افزودنی ها برای افزایش مقاومت پلاستیک نسبت به آتش، ایجاد انعطاف پذیری و…. موجب از بین رفتن خاصیت بازیافت پلاستیک ها می شود که این موضوع برای محیط زیست بسیار مضر است.

۵- پلاستیک ها قابلیت استفاده برای مصارف بهداشتی در ساخت خانه و بیمارستان ها را دارند. لوله های پلاستیکی برای انتقال بهداشتی آب در ساختمان ها ایده آل هستند. همچنین استفاده از سطوح پلاستیکی در ساختمان، تسهیل در نظافت را میسر می کند.

۶- یکی از مزیت های پلاستیک در ساختمان، استفاده بدلیل مقاوت در برابر آتش است. استفاده ی گسترده از پی وی سی برای ساخت انواع دستگاه های اعلام حریق و سیستم های اطفاء بدلیل خاصیت ذاتی این پلیمر در مقابل آتش استفاده آن را در این صنعت بسیار گسترده کرده است.

۷- از دیگر تمایز های پلاستیک می توان به ایجاد خلاقیت در ساخت ساز با بکارگیری پلاستیک اشاره کرد.

۸- خاصیت شکل پذیری پلاستیک این امکان را می دهد که برای طراحی های نوین و ایجاد فضاهای مدرن از پلاستیک بیش از بیش در صنعت ساختمان بهره بگیریم.

پلیمرها در ساخت و ساز:

پی وی سی: تولید این پلیمر نسبت به دیگر مصالح ساختمانی سرعت تولید بسیار بالایی دارد. این پلیمر در ساخت لوله ها و پروفیل درب و پنجره ، پنل های روکش سقف و کف، بلوک های عایق صوت و حرارت به روش تزریق و اکستروژن مورد استفاده قرار می گیرد. با توجه به اینکه عایق بسیار خوبی است در ساخت کابل و روکش سیم از آن استفاده می شود. پی وی سی را می توان در انواع نرم و سخت در صنعت ساختمان بکار برد. از خواص این پلیمر می توان به طول عمر و سختی بالا، پایداری در برابر شعله و پوسیدگی، مقاومت در برابر خوردگی آب و هوازدگی، وزن پایین، سهولت در ساخت و مونتاژ … اشاره کرد.

اکرلیک: قابل استفاده برای لوازم حمام و سرویس های بهداشتی، ظروف بهداشتی، روشنایی و چراغ ها، انواع چسب ها و پوشرنگ ها. از خواص این پلیمر می توان به شکل پذیری و مقاومت بالا، پایداری در برابر مواد شیمیایی و هوا، ضریب انبساط بالا اشاره کرد.

پلی اتیلن سنگین: برای انواع سطل، لگن روشویی و ظرفشویی، بطری و… به دو روش تزریق و بادی قابل استفاده است. از خصوصیات آن می توان به شکل مومی، سختی زیاد، مقاومت نسبت به ترکیبات شیمیایی نام برد.
پلی استایرن: یکی از اهدافی که در حال حاضر در صنعت ساختمان سازی به آن توجه می شود، جلوگیری از هدر رفت انرژی و ایزوله کردن ساختمان ها است. فوم پلی استایرن یا یونولیت یک ماده عایق پلاستیکی سفید رنگ است که جهت عایق نمودن ساختمان ها مورد توجه در صنعت ساختمان است. یکی از کاربرد های رایج پلی استایرن در سقف ساختمان می باشد. عایق پلی استایرن مقاوم به رطوبت می باشد.
از خصوصیات پلی استایرن ها می توان به: قابلیت بازیافت، پایداری، مقاومت بالا نسبت به گرما، جاذب پایین آب اشاره کرد.

پلی اتیلن: کاربرد این پلیمر در ساخت انواع مخازن آب، لوله های آب و فاضلاب، و کابل های عایق است. از خصوصیات پلی اتیلن ها خاصیت جمع شوندگی، سبکی وزن، قابلیت اتصال بسیار محکم، پایداری شیمیایی، انعطاف پذیری، مقاومت در برابر نور خورشید، دارا بودن خصوصیات هیدرولیکی بسیار مناسب، انبساط حرارتی زیاد، مقاومت در برابر پوسیدگی، سایش و ضربه و…. می باشد.

منبع مجله یورو پلاستیک نیوز
ترجمه واحد تحقیق و توسعه NBM