به گزارش صنایع پلاستیک به نقل از پایگاه اینترنتی Interesting Engineering، شما آن لحظات در فیلم های قدیمی جاسوسی و گاهی اوقات در فیلم “ماموریت غیرممکن” به یاد دارید، که یک جاسوس یا مامور دولتی مخفی پیام مهمی را دریافت می کند که بعد از خواندن (یا باز شدن) در ده ثانیه به صورت ” خود تخریب” از بین می رود تا همه شواهد ارتباطات جاسوس پاک شود. شاید هم جزو کودکانی بوده اید که با قوه تخیل بالا در دوره ای فکر می کردید، دارای سلاح یا فناوری فوق العاده مخفی باشید که دشمنان را از بین ببرد و به یکباره ناپدید شود!!! حالا به همت دانشمندان آمریکایی، چنین امری با ابداع یک پلیمر که خود به خود نابود می شود، میسر شده است.
امروز محققان آن لحظات فیلم های تخیلی را به یک واقعیت بدل کرده اند و به رویاهای کودکی مان تحقق بخشیده اند. پژوهشگران آمریکایی موفق شده اند، پلیمری ابداع کنند که بلافاصله پس از انجام یک ماموریت تبخیر می شود و ردی از خود به جای نمی گذارد! حتا محققانی که بخشی از این پروژه هستند، به فیلم های جاسوسی مراجعه کرد و این ماده را ” ماده ای مانند جیمز باند” نامیده اند.
پلیمر ناپدید شونده
ماده ساخته شده به وسیله گروه تحقیقاتی دکتر “کول – Kohl” در انستیتو فناوری جورجیا احتمالا بسیار ظریف تر از یک پیام خود تخریب شونده است. به طور خلاصه، پلیمر” خود را از بین می برد” و به محض تماس با نور خورشید ناپدید می شود. محققان قبلا استفاده از این ماده برای ساختن اجسامی که می توانند بسته مهمی را به داخل مناطق جنگی انتقال دهند، پیشنهاد کرده اند.
در این پروژه وزارت دفاع ایالات متحده هم مشارکت داشته است. همانطور که پیشتر هم اشاره شد، هدف نهایی از ساخت این پلیمر ایجاد وسایل نقلیه ای برای تحویلست که هیچ ردی از خود بر جای نمی گذارند. به این ترتیب می توان با بسته بندی هایی که هیچ ردی از خود برجای نمی گذارند، به استقرار حسگرهای الکترونیکی و تحویل پنهانی تجهیزات نظامی کمک کرد. محققان، انجمن شیمی آمریکا، در مرکز فناوری جورجیا که اصولا پروژه های وزارت دفاع ایالات متحده را انجام می دهد، به پیشبرد این پروژه یاری رسانده اند.
پُل کُل که در راس تیم سازنده این پلیمر قرار دارد، میگوید: «این (پلیمر) از آن دسته پلیمرهایی نیست که شبیه پلیمرهای زیست تخریب پذیر باشد که مردم با از قبل آنها آشنایی عمومی دارند و نوع عملکردشان طوریست که به آرامی در طول یک بازه زمانی در طبیعت تجزیه یا تخریب می شوند. بلکه این پلیمر با فشار دادن یک دکمه که یک سازوکار داخلی را فعال میکند و یا در اثر مجاورت با نور خورشید، در یک لحظه ناپدید میشود.»
این پلیمر چگونه کار می کند؟
راز این ماده در چیزیست که با “سقف دمایی پلیمر” شناخته می شود، همانطور که از نام آن پیداست ،همه چیز در زیر سقف دمای پلیمر پایدار است. پژوهشگران میگویند برای دستیابی به فرآیند تبدیل سریع از حالت جامد به تجزیه، از نوعی پلیمر با “سقف دمایی پایین” استفاده کردهاند، به این معنا که در درماهای بالاتر از یک محدوده خاص، پیوندهای آن فورا میشکنند.
دانشمندان در این راستا از یک کاتالیزور حساس به نور برای آغاز فرآیند تجزیه پلیمرها استفاده کردند، به این صورت که این ماده به محض قرار گرفتن در معرض نور خورشید شروع به ناپدیدشدن میکند.در نتیجه اگر این پلیمر در شب به محل مورد نظر فرستاده شود، با طلوع خورشید دیگر اثری از آن باقی نخواهد ماند.
محققان میگویند با استفاده از این روش همچنین توانستهاند با تنظیم زمانبندی تجزیه، موادی با دوام و طول عمر بیشتر خلق کنند.
به نقل از کُل، «ما میتوانیم فرآیند تجزیه پلیمر را برای یک مدت زمان معین چون یک ساعت، دوساعت یا سه ساعت به تاخیر بیاندازیم. میتوانید آن را تا پیش از مصرف در تاریکی نگه دارید یا در طول روز از آن استفاده کنید و همچنان سه ساعت تا تجزیه آن زمان داشته باشید.»
دانشمندان سالها در پی ساخت چنین مادهای بودند اما به دلیل عدم پایداری پلیمر در دمای اتاق، تاکنون موفق به این کار نشده بودند. با این حال این بار توانستند با از بین بردن ناخالصیها پیش از سنتز، پلیمری بسازند که از نمونههای پیشین خود دوام بیشتری دارد.
اگرچه در زمان حاضر کاربرد این نوع پلیمر در فناوریهای نظامی است، اما به گفته محققان میتوان از آن در حوزه های غیرنظامی و تجاری نیز استفاده کرد.