هفته گذشته وقتی که شایعات مبنی بر عدم عرضه دی اتیل هگزانول در اواسط هفته بر سز زبانها افتاد، در مطلبی تحلیل هشدار دادیم که بازار تازه آرام شده دو ماده اساسی در صنعت پی وی سی نرم، یعنی دی اتیل هگزانول و دی او پی در خطر خروج از فاز بهبود و ورود به فاز بحرانی است. در این بین کسی هنوز از ۲۰۰۰ تن واردتی که ادعا شد پتروشیمی فارابی انجام داده است، خبری ندارد. چهارشنبه آمد، پتروشیمی شازند به بهانه ای که مشکل در نماد معاملاتی اش عنوان کرد، عرضه ای صورت نداد و طبیعی بود، که بازار دچار تشویش گردد. چرا که در مقابل تقاضای موجود، عرضه ای وجود نداشت و اگر هم کسانی در میان تامین کنندگان بازار آزاد وجود داشتند که دی اتیل هگزانول ذخیره کرده بودند، دلیلی نداشت در زمانیکه بازار در ابهام به سر می برد، مواد خود را با قیمت معقول عرضه کنند. در نتیجه اگر موادی هم پیدا شد با شیب شدید قیمتش صعودی شده بود. وقتی گفته می شود، پتروشیمی ها دست به مدیریت بازار می زنند، گزاف گویی نمی کنند، شواهد و قرائنی برای این قبیل ادعاها وجود دارد. تبعات این بحران ساختگی در بازار دی اتیل هگزانول احتمال زیاد در میزان عرضه های بهین یاب پی وی سی این هفته بورس کالای ایران خود را در قالب کاهش حجم معاملات نشان خواهد داد.
به گزارش صنایع پلاستیک، پس از ماهها بحران در بازار دی اتیل هگزانول، سه هفته پیش سقف رقابت برای این کالا از ارقام بالای صد در صدی به رقم ۵۷ درصد رسید. دو هفته قبل رقابت بر سر این کالا با عرضه ۱۳۲۰ تنی بیش از ۳ درصد نشد تا قیمت دی اتیل هگزانول عرضه شده در بورس کالا، به کانال یازده هزار تومان بازگردد. اما هفته پیش و در بهت ناظران، پتروشیمی شازند اعلام کرد که عرضه ای نخواهد داشت. همین خبر التهاب را در این بازار دامن زد.
دفتر توسعه صنایع پایین دستی پتروشیمی، کمیته تخصصی محصولات پتروشیمی، ستاد تنظیم بازار و انجمن ملی بسیار تلاش کردند تا قیمت دی اتیل هگزانول را با واردات و تنظیم عرضه و تقاضا بهبود بخشندف بعد با عدم عرضه این کالا در مدت یک هفته، همه این تلاشها به باد رفت. همانطور که می دانید بازار DOP تابعی است از بازار دی اتیل هگزانول و فتالیک. وقتی قیمت دی اتیل هگزانول بالا برود، ناخودآگاه قیمت DOP که در ساخت آن از دی اتیل هگزانول استفاده می شود نیز بالا می رود.
بنا به اطلاعات واصله این هفته DOP سازان، کالای خود را تا ۲۱ هزارتومان نیز عرضه کردند، در حالی این مهم رخ داد که روند قیمت این روغن در شیبی نزولی قرار داشت و به کانال ۱۶ هزارتومان هم رسیده بود.
به نظر می رسد که اگر دوستان مسوول در این باب فکری نکنند، عرضه ای اضافه و خارج از روال انجام ندهند، عملا تقاضا یک هفته از عرضه جلوتر می ماند و در نتیجه احتمالا رقابت های بالایی بر سر دی اتیل هگزانول صورت خواهد گرفت که نه تامین کنندگان بازار آزاد به آن تمایلی داشتند و دو هفته پیش این عدم تمایل را با رقابت حداکثر ۳ درصدی در روز چهارشنبه نشان دادند و نه تولید کنندگان. علت هم واضحست، کمبود نقدینگی !
از عدم عرضه دی اتیل هگزانول در هفته گذشته روز چهارشنبه، تنها پتروشیمی شازند سود خواهد برد. به راستی اگر این مدیریت بازار نیست، نامش چیست. تازه این پتروشیمی از فردا، اول مردادماه به اورهال می رود و مشخص نیست که آیا در این مدت فکری برای عرضه دی اتیل هگزانول توسط این پتروشیمی شده است و یا جایگزینی برای آن در نظر گرفته شده است. آیا قرارست در چهار هفته ای که اورهال شازند به طول می انجامد، ۲۰۰۰ هزارتن واردات فارابی عرضه شود؟ یعنی هفته حدودا ۵۰۰ تن! که کفاف یک چهارم تقاضا را نخواهد داد!
امیدست که برنامه مناسبی برای عرضه این کالا وجود داشته باشد. هفته گذشته که قیمت این کالا در مسیر فروکش کردن قرار گرفت، میزان معاملات پی وی سی از هفته ای ۲ الی ۳ هزارتن یکباره به بیش از ۷.۰۰۰ تن رسید. یعنی بازار پی وی سی نسبت به پالس های کوچک و گذرا نیز چنین رویکرد مثبتی دارد، همینطور به پالس های منفی هم عکس العمل مقتضی را نشان خواهد داد.
حال باید منتظر ماند و دید چهارشنبه پیش رو، یعنی دومین روز مرداد، آغازی بر تعمیق دوباره بحران دی اتیل هگزانول و DOP است یا سناریویی دیگر رقم خواهد خورد. به هر حال، هر اتفاقی که رخ دهد، پتروشیمی شازند باید به صورت دقیق پاسخگوی عدم عرضه اش در چهارشنبه گذشته باشد، چرا که بازاری که در مسیر آرامش قرار داشت را دچار طوفان کرد. بیش از هر کسی تولیدکنندگان خرد و متوسط صنعت پی وی سی نرم از این بازی ها در عرضه آسیب دیده و خواهند دید.
