مسوولان اتحادیه صادرکنندگان محصولات نفت، گاز پتروشیمی همان زمان که تحریم ها علیه بخشی از صنایع پتروشیمی کشور اعلام شد، آنرا بلا اثر خواندند و گفتند که ما سالهاست که به تحریم ها عادت کرده ایم و این قبیل تلاشها، خللی در صادرات محصولات پتروشیمی ایران وارد نخواهد کرد. آنها حتا از این هم پیشتر رفته، و افزودند که محصولات پتروشیمی کشور را با نام کشورهای دیگر صادر خواهند کرد. حالا جزییات بیشتری از منابعی آگاه به دست آمده است، که موید سخنان مذکورست.
برخی از منابع آگاه خبر داده بودند که ایران توانسته است، محموله اوره خود را به برزیل صادر نماید. آن هم درست، در زمان اعمال تحریم ها!! ایران کجا و برزیل کجا؟ این منابع افزوده بودند که به نظر می رسد که مبدا و صادرکننده اوره به برزیل پتروشیمی شیراز بوده است. آنها از این روش دور زدن تحریم صنعت پتروشیمی، به روش “رونالدینیویی” یاد کرده اند!!
به گزارش صنایع پلاستیک، حالا آمار دقیق تری از برخی نشریات بین المللی به دست آمده است که مبین این مهم می باشد که ایران محصولات پتروشیمی تحریمی خود را در کشورهایی نظیر برزیل، چین، هند آن هم با حجم بالا به فروش رسانده است، بدون آنکه OFAC یا همان دفتر کنترل دارایی های خارجی وزارت خزانه داری ایالات متحده بویی ببرد! به نظر می رسد که حتا میزی که برای اعمال فشار حداکثری بر ایران در وزارت خارجه آمریکا تشکیل شده است، نیز با همه دقت وسواس گونه اش از ردیابی این محموله ها عاجز مانده است.
در زمان اعمال تحریم ها علیه هلدینگ خلیج فارس و بخشی از صنعت پتروشیمی ایران، طی مقاله ای که نوشتیم یکی از راههای دور زدن تحریم ها را استفاده از ظرفیت های ایران در همسایگی با بیش از بیست از کشور بر شمردیم. حالا برخی از تجار محصولات پتروشیمی خبر می دهند، که از کشورهای همسایه برای بازبسته بندی محصولاتشان و عرضه به بازار جهانی استفاده می کنند.
تجار و بازرگانان صنعت پتروشیمی ایران از دریافت درهم و یورو، به عنوان هزینه فروش محصولاتشان خبر داده اند. وقتی سخن از دریافت درهم می شود، احتمال اینکه عراق یا امارات در راه دور زدن تحریم ها به این تجار کمک کرده باشند، تقویت می شود. البته گفتنی است، به خصوص در مورد امارات وقتی گفته می شود امارات در دور زدن تحریم ها به ما کمک می کند، صد البته دولت ضد ایرانی مستقر در ابوظبی مدنظر نیست بلکه تعدادی عوامل در این کشور مُراد ما هستند.
معمولا تصور غالب این بود که کشورهای عراق، افغانستان و ترکیه احتمالا مهمترین کشورهایی خواهند بود که در دور زدن تحریم های پتروشیمی به داد ما خواهند رسید، اما حالا خبر می رسد که شواهدی وجود دارد که پاکستانی ها بیش از سایرین در این زمینه به همراهی تجار ایرانی پرداخته اند.
عده ای در گزارشهایی که به منابع آگاه داده اند، از دریافت کارمزد ۵۰ دلار در تن توسط پاکستانی ها برای دور زدن تحریم های پتروشیمی حبر داده اند. گویا صادرات محصولات پتروشیمی ایران از طریق پاکستان با کارمزد مذکور و توسط شرکتهای واسطه صوری انجام می شود.
توجه داشته باشید، پس از اینکه این خبر توسط هلالات در بدو امر رسانه ای شد، این ظن نیز تقویب شد که ایران به قاچاق بنزین و سوخت در مرزهای شرقی خود نظم و نسقی داده باشد و از آن طریق بخشی از نفت و مشتقات نفتی خود را به فروش برساند. با عنایت به نیاز شدید پاکستان به منابع انرژی، فقر شدید، کمبود نقدینگی بین نیازمندان عمده انرژی در پاکستان، نرخ تورم و بهره نسبتا بالا، تراز منفی تجاری و …. این سناریو نیز محتمل می نماید. به بیان ساده می توان گفت که پاکستان نه تنها این روزها به راهی برای دور زدن تحریم های پتروشیمی ایران بدل شده است، که می توان محتمل دانست که بخشی از نفت و مشتقات نفتی تحریمی ایران نیز به این کشور آنهم به صورت نظامند فروخته می شود.
روابط دولت پاکستان در دوره زمامداری دونالد ترامپ با ایالات متحده دچار مشکلاتی شده است، و روابط این دو کشور با قطع کمک های ملی آمریکا به ارتش پاکستان دیگر مانند سابق نیست. در نتیجه احتمال یاری رساندن این کشور به تهران، برای دور زدن تحریم ها به صورت چراغ خاموش نمی تواند گزینه ای دور از ذهن باشد.
توجیه دولت پاکستان برای دولتهای دوستی نظیر سعودی در رابطه با عدم نظارت بر این وضعیت نیز، همان توجیهی است که هر از گاهی برای ایران در زمان حمله های تروریستی توسط شاه محمود قریشی وزیر خارجه پاکستان بیان می شود: «در ایالت بلوچستان و مرزهای غربی اصولا حاکمیت دولت مرکزی پاکستان قابل توجه نیست!!!»
