مدیریت قیمتهای پایه به جای استفاده صرف از فرمول کشف قیمتها

به گزارش صنایع پلاستیک، امروز نرخ دلار مبنای محاسبات و کشف قیمت ها ۴۳۵ ریال، معادل ۰.۴ درصد نسبت به هفته گذشته با کاهش مواجه شد و قیمت آن به ۱۰۸.۹۶۲ ریال رسید. با توجه به اینکه تغییرات قیمتی در نرخ دلار نیمایی چندان گسترده نبود، انتظار این بود که قیمت های جهانی نقش برجسته تری در تعیین قیمت های پایه این هفته بازی نمایند. اما مدیریت قیمتهای پایه به جای استفاده صرف از فرمول کشف قیمتها اتفاقی بود که امروز در بازار ایران رخ داد.

اگر چنین می شد، یعنی نقش قیمتهای جهانی در تعیین قیمت های پایه برجسته تر می گشت، آنگاه قیمت انواع پلی اتیلن ها، چه سبک، چه سبک خطی و چه سنگین می بایست با یک جهش دیگر مواجه می شد و این در شرایطی که بازار پلیمرها در ایران، تازه در حال خروج از فاز رکود است، نمی توانست اتفاق  و داده ی مثبتی برای بازار باشد.

در نتیجه، به نظر می رسد که دفتر توسعه صنایع تکمیلی در نهایت به این جمع بندی رسیده است که لااقل برای این هفته نباید، قیمت های جهانی نقش تعیین کننده ای در قیمت پایه مواد پلیمری در بازار ایران داشته باشند. چرا که قیمت جهانی پلیمرها، تحت تاثیر کمبود خوراک ناشی از حمله آرامکو و تبعات آن، هنوز ملتهب است و به ویژه به علت کمبود خوراک اتیلن، قیمت های انواع پلی اتیلن ها که با کاهش عرضه مواجهند در بازارهای شرق و جنوب شرقی آسیا جهشی است. حال آنکه در بازار تازه جان گرفته پلیمر ایران، که وابستگی به منابع بیرونی برای خوراک ندارد، چنین اثرپذیری از کمبود خوراک وجود ندارد. در نتیجه نیازی نیست، تنها طبق یک فرمول که جای بحث فراوان دارد عمل شده و بازار در آستانه خروج از فاز رکودی و ورود به فاز رونق پلیمرها در ایران با یک شوک مواجه گردد.

در همین راستا، قیمت اکثر انواع پلیمرها – و از جمله اکثر گریدهای پلی اتیلن – امروز در بازار ایران کاهشی بود و تنها چند گروه کالایی، روند افزایش قیمت را تجربه کردند که افزایش قیمت آنها نیز محدود بود.

در ادامه به بررسی قیمت های پایه این هفته و مقایسه آنها با هفته گذشته پرداخته ایم.

سویه کاهشی بازار:

در سویه کاهشی بازار، بیشترین کاهش قیمت به انواع گریدهای پلی اتیلن ترفتالات یا همان PET بطری تعلق گرفت که حدودا ۲.۵ درصد کاهش را نسبت به هفته گذشته به ثبت رساندند. با توجه به عدم خرید محموله های پتروشیمی شهید تندگویان و نیز پایان فصل اوج مصرف پت بطری این کاهش قابل پیش بینی بود.

دومین کالایی که امروز با ۲.۴۸ درصد (تقریبا ۲.۵ درصد) کاهش در قیمت پایه خود مواجه شد و به همراه انواع پلی اتیلن ترفتالات بطری عنوان بیشترین کاهش قیمت پایه را از آن خود نمود، گروه کالایی پلی استایرن انبساطی بود. با این کاهش، قیمت این گروه کالایی در هر کیلوگرم ۳۰۶ تومان ارزان تر شد و به عدد ۱۲۰.۵۶۴ ریال رسید.

پس از دو گروه کالایی PET بطری و انواع پلی استایرن های انبساطی (شامل گریدهای ۲۰۰، ۳۰۰ و ۴۰۰ ) که با حدود ۲.۵ درصد کاهش قیمت، بیشترین میزان افت قیمت پایه را در این هفته به ثبت رساندند، گروه پی وی سی ها قرار دارند که با کاهش ۱.۳ درصدی (۱.۳۱ درصد) جایگاه دومین بیشترین کاهش قیمت های پایه را نسبت به هفته گذشته از آن خود نمودند.

نکته جالب در مورد این گروه کالایی آنست که هم انواع گریدهای پی وی سی سوسپانسیون و هم انواع گریدهای پی وی سی های امولسیون با کاهشی معادل ۱.۳ درصد نسبت به هفته گذشته رو به رو شدند.

سایر گروه های کالایی در سویه کاهشی بازار، افت ناچیز قیمت را برای این هفته به ثبت رساندند و جملگی زیر ۰.۶ درصد با کاهش قیمت مواجه گردیدند.

پلی اتیلن سنگین دورانی و پلی اتیلن سنگین تزریقی، نسبت به هفته گذشته با افت قیمت پایه به میزان ۰.۶ درصد رو به رو شدند و در جایگاه سوم بیشترین کاهش قیمت قرار گرفتند. اگر بنا بود، قیمت های جهانی مطابق فرمول دفتر توسعه لحاظ شود، این دو کالا می بایست با جهش قیمتی در حدود حداقل ۴ تا ۵ درصد مواجه می شدند. اما با تدبیری که توسط مسوولان صورت گرفت، ملاحظه می کنید که نه تنها افزایشی در کار نیست بلکه حتا این کالاها اندکی هم با کاهش قیمت مواجه شده اند.

سه کالا هم این هفته با ۰.۴ درصد در جایگاه چهارمین بیشترین کاهش قیمت پایه قرار گرفتند. پلی اتیلن سنگین فیلم، پلی پروپیلن نساجی و پلی پروپیلن شیمیایی هر کدام در این هفته ۰.۴ درصد افت قیمت پایه را نسبت به هفته گذشته ثبت نمودند.

در ارتباط با انواع پلی پروپیلن ها، در تحلیل دیروز هم معتقد بودیم که بازار ایران باید با ثبات همراه باشد، چرا که بازارهای جهانی هم ثبات داشتند، اما همانطور که مشاهده می کنید، تاثیر افت ۰.۴ درصدی قیمت دلار نیمایی باعث شده است تا این کالاها در بازار ایران به میزان کاهش قیمت دلار نیمایی، با کاهش در قیمت پایه شان مواجه گردند. .

در اعلام قیمت های پایه امروز، عملا پلی اتیلن سنگین بادی تغییری نسبت به هفته گذشته نداشت یا به عبارت دیگر کاهش ۰.۰۸ درصدی قیمت این کالا نسبت به هفته گذشته آنقدر ناچیزست که می توان از آن صرف نظر نمود. این میزان کاهش سبب شد، تا پلی اتیلن سنگین بادی در هر کیلوگرم تنها ۷ تومان با کاهش قیمت رو به رو شود، که رقم بسیار ناچیزیست.

سویه افزایشی بازار:

در سویه افزایشی بازار، تعداد کمتری از گروههای کالایی پلیمری دیده می شدند. میزان کاهش قیمت در این سمت جدول نیز محدودتر از سویه کاهشی آن بود. تنها یک کالا در سویه افزایشی بازار بیش از یک درصد با افزایش قیمت پایه رو به رو شد و بقیه ی کالاهای پلیمری با افزایش قیمت های محدود و زیر یک درصدی رو به رو بودند.

امروز پلی اتیلن سنگین اکستروژن PE 80 با ۳.۵ درصد رشد قیمت پایه نسبت به هفته گذشته رو به رو شد. این میزان رشد قیمت پایه سبب شد تا این کالا در هر کیلوگرم حدودا ۳۲۰ تومان گرانتر شده و به قیمت کیلویی ۹۴.۴۳۵ ریال برسد.

دومین بیشترین میزان افزایش قیمت این هفته با ۰.۹۵ درصد رشد از آن پلی استایرن معمولی ۱۵۴۰ شد. این کالا با این افزایش قیمت به کیلویی ۱۱۲.۷۶۳ ریال رسید. نکته جالب در مورد این گروه کالایی هم اینست که در بازارهای جهانی قیمت پلی استایرن معمولی و مقاوم کاهشی بود ولی در بازار ایران، با وجود کاهش قیمت دلار نیمایی که اگر فرمول رعایت می شد، باید شیب کاهش قیمت این ماده را بیشتر از قیمت های جهانی هم می کرد، با رشد نزدیک به یک درصدی آن مواجه شدیم.

سومین بیشترین کاهش قیمت پایه این هفته با ۰.۹ درصد (۰.۸۷ درصد) به گروه کالایی اکریلونیتریل بوتادین استایرن یا همان ABS تعلق داشت. این گروه کالایی هم در قیمت های جهانی با کاهش قیمت رو به رو بود ولی در بازار ایران با افزایش قیمت مواجه شد.

چهارمین بیشترین افزایش قیمت پایه در هفته دوم مهرماه به گروه کالایی پلی اتیلن سنگین اکستروژن PE 100 تعلق داشت که تنها با ۰.۷ درصد افزایش قیمت پایه نسبت به هفته گذشته مواجه شده و به قیمت کیلویی ۹۸.۲۲۴ ریال رسید.

استایرن بوتادین رابر تیره با ۰.۴ درصد، استایرن بوتادین رابر روشن با ۰.۳ درصد و پلی اتیلن سبک خطی با ۰.۱ درصد (۰.۱۴ درصد) افزایش قیمت پایه نسبت به هفته گذشته از دیگر کالاهایی بودند که این هفته در سویه افزایشی بازار پلیمرهای ایران قرار گرفتند.

در قیمت های جهانی بیشترین میزان رشد قیمت به پلی اتیلن سبک خطی تعلق داشت و در بازارهای شرق و جنوب شرق و جنوب آسیا، انواع گریدهای این کالای پلیمری تا ۸.۴۴ درصد جهش قیمت را نیز تجربه کرده بودند. اما چنانکه مشاهده می کنید، پلی اتیلن سبک خطی در بازار ایران تنها و تنها ۰.۱ درصد یا به صورت دقیق تر ۰.۱۴ درصد افزایش را برای این هفته ثبت نمود که نشان از عملکرد خارج از فرمول دفتر توسعه صنایع تکمیلی دارد.

یک کالا هم در بخش افزایشی ها وجود داشت که میزان افزایش قیمتش آنقدر ناچیزبود که می توان مانند پلی اتیلن سنگین بادی (در سویه کاهشی بازار)از آن صرف نظر نمود. پلی اتیلن سبک فیلم این هفته تنها ۰.۰۳ درصد نسبت به هفته گذشته با افزایش قیمت مواجه شد، که به مفهوم افزایش قیمت این ماده به میزان ۳ تومان یا ۳۱ ریال به ازای هر کیلوست که بسیار ناچیزست.

در مجموع می توان گفت با کمی اغماض در این هفته دو کالای پلی اتیلن سنگین بادی و پلی اتیلن سبک فیلم، ثبات قیمت داشتند و تغییر چندانی را تجربه نکردند.

نتیجه گیری: 

با توجه به اینکه اگر بنا بود دفتر توسعه صنایع پایین دستی، بنا به فرمول خود عمل کند ناچار قیمت های جهانی سبب می شد تا انواع پلی اتیلن سبک و سنگین با جهش قیمت مواجه گردند، و این درست در آستانه سومین هفته رشد حجم معاملات به میزانی که می توان از آن به خروج از رکود یاد کرد، داده مثبتی به شمار نمی رفت، مسوولان این دفتر از اعمال فرمول خود صرف نظر نموده و قیمت ها را به نحوی مدیریت نمودند. به شکلی که مثلا ما شاهد کاهش قیمت پایه تعداد زیادی از انواع پلی اتیلن ها بودیم.

همانطور که انتظار می رفت، انواع پلی پروپیلن ها در بازار ایران ثبات نسبی داشتند، و در این زمینه به نظر می رسد که از قیمت های جهانی تبعیت شده است و تنها ۰.۴ درصد کاهش قیمت دلار نیمایی در قیمت پایه این گروه کالایی نیز لحاظ شده است.

اینکه دفتر توسعه صنایع پایین دستی با چه فرمولی به این قیمت ها رسیده است بر ما معلوم نیست. تنها چیزی که مشخص است اینست که این دفتر از فرمول خود، که جای بحث فراوانی دارد،دست کم برای قیمتگذاری همه انواع مواد استفاده نکرده است. چرا که قیمت های جهانی تحت تاثیر کمبود شدید خوراک اتیلن با افزایش جهشی قیمت مواجه هستند، حال آنکه در ایران اکثر پتروشیمی هایی که پلی اتیلن تولید می کنند، از خط لوله اتیلن غرب خوراک خود را دریافت می کنند و در این منبع و خوراک پتروشیمی های ایران هیچ تغییری رخ نداده بود.

در مجموع تصمیم به مدیریت قیمت ها، به جای تبعیت صرف از فرمولی که با داده های بازار ایران هیچ تناسبی ندارد، فکر خوبی بود. اما اینکه این اعداد با استفاده از چه روشی کشف شده اند، مبحث دیگریست که باید مسوولان نسبت به آن پاسخگو باشند. در هفته گذشته هم که پس از هشت هفته نزول قیمت پلیمرها، نرخ پایه در بازار ایران تحت تاثیر قیمت های جهانی افزایشی شد، شاهد بودیم که شیب افزایش قیمت های پایه ایران به اندازه قیمتهای جهانی نبود و همین مساله سبب شد تا برای دومین هفته پیاپی، حجم معاملات به نزدیک ۷۰.۰۰۰ تن برسد.

به نظر می رسد، این هفته نیز با این قیمت های پایه اعلامی شاهد حجم معاملات بیش از ۶۰.۰۰۰ تن باشیم که در صورت چنین رخدادی، می توانیم مدعی شویم بازار از فاز رکودی خود خارج شده است و به سمت رونق در حرکت است. حال آنکه اگر در این دو هفته قرار بود، عین فرمول کشف قیمت ها اعمال شود، با یک جهش قیمت مواجه می شدیم که به بازار ایران هیچ ارتباطی نداشت و در عین حال می توانست مانع از بهبود وضعیت بازار پلیمرها گردد.

به هر حال یکبار دیگر، اتفاقات آرامکو و تغییراتی که مسوولان در قیمت های پایه بازار ایران اعمال نمودند، نشان داد که فرمول کشف قیمت های پایه پلیمرها و محصولات شیمیایی در ایران نیاز به اصلاح و بهبود دارد و باید این فرمول بیش از اتکا به مشتی عدد و آمار از بازارهای جهانی و قیمت بازارهای دلار، به داده های حقیقی بازار پلیمرها، متکی باشد.