در انتهای هر سال میلادی رسانه های جهان به انتشار خلاصه ای از رویدادهایی را که در سال رو به انتهاست دستچین کرده و به خوانندگان خود اهداء می کنند. از آنجا که این رسانه در فاصله ای کمتر از ۲ ماه به پایان سال ۲۰۲۴ آغاز به کار کرده، در نتیجه با کمک همکاران خود در “سایت جهانی پلیمر مدیا” برخی از رویدادهای شگفتانگیز سال ۲۰۲۴ را از منابع اصلی آن برداشت کرده ایم و ترجمه آن را در این فضا به شما تقدیم می کنیم.
تصویربرداری از کهکشانهایی با عمر ۱۳ میلیارد سال توسط تلسکوپ فضایی جیمز وب تا کشف تصادفی یک شهر گمشده در اعماق جنگلهای آمازون، بخشی از این رویدادها هستند.
************************************
Space X
در آغوش بازوهای قدرتمند سکوی پرتاپ
در یک رویداد تاریخی در روز ۱۳ اکتبر سالی که گذشت بخشی از موشک عظیم “استار شیپ” پس از بازگشت به سکوی پرتاب توانست در آغوش بازوهای مکانیکی عظیم (موسوم به «چاپ استیک») چای بگیرد.
تصور کنید یک استوانه عظیم فلزی به وزن ۲۷۵ تُن با سرعت حدود ۵ هزار کیلومتر بر ساعت در حال سقوط از آسمان است اما به جای اصابت به زمین و تخریب هر آنچه در زیرش قرار دارد، به آرامی در میان بازوهای قدرتمند برج پرتابگر آن قرار گیرد. این عملیات از پیچیدگیهای عظیم مهندسیبرخوردار بود، به طوری که لازم بود برای چنین فرودی نرم، سرعت بوستر ۷۰ متری آن، در مدتی کمتر از ۵ دقیقه از ۵ هزار کیلومتر بر ساعت به حدود ۳ کیلومتر بر ساعت برسد. و این اقدامی بود که توسط مهندسان و دانشمندان پروژه “اسپیسایکس” انجام شد..
این موفقیت به اهداف شرکت “اسپیس ایکس” برای ساخت موشکهایی که بهطور کامل قابل استفاده مجدد باشند، کمک بزرگی کرد.
مقامات شرکت اسپیس ایکس پس از موفقیت این ماموریت اعلام کردند «این روزی است که در کتابهای تاریخ مهندسی ثبت خواهد شد».
نقشهبرداری از مغز مگس
دانشمندان در ماه اکتبر از موقعیت، شکل و ارتباطات نزدیک به ۲۰۰ هزار سلول مغز یک مگس میوه تصویربرداری کردند. مغزی که از نوک یک سوزن کوچک تر و دارای ۵۰ میلیون اتصال عصبی پیچیده است.
در حالی که مگسها مغزی کوچکتر از سر سوزن دارند، میتوانند با کمک آن کارهای پیچیدهای نظیر مسیریابی، پرواز، جستجوی غذا و حتی تولید صدا برای جذب جفت را انجام دهند.
این دقیقترین تجزیه و تحلیل مغز یک جاندار بالغ است که تا کنون تولید شده است. یکی از متخصصان برجسته مغز این پیشرفت را «جهشی بزرگ» در درک ما از مغز خود توصیف کرده است.
خورشید گرفتگی کامل
خورشیدگرفتگی عکس: آسوشیتد پرسمیلیونها نفر در مکزیک، آمریکا و کانادا شاهد خورشیدگرفتگی کاملی بودند که خورشید را کاملاً از انظار پنهان کرد.
یک تیم جهانی پژوهشگر پس از تحقیق بر روی ساختار “دی-ان-ای” تار موی «لودویگ ون بتهوون»، آهنگساز بزرگ اتریشی، دریافتند که او استعداد ژنتیکی نسبتاً کمی برای یک مولفه مهم موسیقایی داشته است.
آنها با استفاده از تکنیکهای مدرن توالییابی دی-ان-ای، روی یک ویژگی خاص مرتبط با ت
وانایی موسیقی افراد با عنوان «همگامسازی ضرباهنگ» (Beat Synchronization) متمرکز شدند. این توانایی افراد را قادر میسازد که بتوانند به هنگام شنیدن یک قطعه موسیقی، سر ضربها را تشخیص دهند.
دانشمندان در کمال شگفتی متوجه شدند که علیرغم جایگاه مشهور بتهوون به عنوان یکی از بزرگترین آهنگسازان تاریخ، مشخصههای ژنتیکی موسیقایی او در مقایسه با نمونههای جمعیتی مدرن امتیازی قابل توجه نداشته و در دسته پایینتری نسبت به مابقی مردم قرار میگیرد.
نقش رودخانه گمشده در ساخت اهرام مصر
برای سالها این پرسش ها برای پژوهشگران مطرح بود که چرا بیش از ۳۰ هرم باستانی مصر، از جمله هرم بزرگ جیزه تنها بنای بجا مانده از “عجایب هفتگانه جهان“، در نواری در امتداد لبه یک صحرای خشک و با فاصله ای نسبتا دور از سواحل رود نیل امروزی بنا شدهاند؟
پژوهش های تازه نشان میدهد احتمالا دلیل آن بوده که آنها در کنار شاخهای از یک رودخانه ساخته شدهاند؛ رودخانهای باستانی به طول ۶۴ کیلومتر که در گذر زمان گم شده بود و حالا بقایای آن یافت شده است.
تصور میشود این شاخه پیش از ناپدید شدن، ابزاری ارزشمند برای کمک به ساخت اهرام بوده است. در واقع این آبراه کارگران را قادر میساخته تا به جای اینکه هزاران تن سنگ را روی شن و ماسههای بیابانی بکشند، آنها را روی آب و تا نزدیک مکان احداث هرمها بیاورند.
تلسکوپ جیمز وب و کشف کهکشانهایی با عمر بیش از ۱۳ میلیارد سال
اخترشناسان با استفاده از “تلسکوپ فضایی جیمز وب“، سه کهکشان اولیه کیهان را کشف کردهاند که قدمت آنها به ۴۰۰ تا ۶۰۰ میلیون سال پس از آغاز شکلگیری جهان بازمیگردد.
سالهای آغازین پس از “مهبانگ” همواره مورد توجه دانشمندان بوده است. حدود ۴۰۰ هزار سال پس از انفجار بزرگ، جهان ما وارد تاریکی شد. این اتفاق پس از آن رخ داد که فضای آشفته و سوزان سابق به اندازه کافی سرد شد و همین امر اجازه داد تا اتمهای هیدروژن خنثی تشکیل شوند.
این فعل و انفعال شیمیایی باعث شد تا کیهان در یک مه اولیه پوشانده شود. این مه برای حدود ۱ میلیارد سال پس از انفجار بزرگ جهان را پوشانده بود، تا زمانی که نور اولین نسل از ستارگان جهان را فرا گرفت.
کشف تصادفی شهر گمشده مایایی
لوک آولد-توماس، دانشجوی دکتری، هنگام بررسی دادههای لیزری برای پایش محیط زیست بهطور تصادفی بقایای یک شهر باستانی بزرگ مایایی را کشف کرد.
محققان میگویند این شهر که بین سالهای ۷۵۰ تا ۸۵۰ میلادی در دوره اوج خود قرار بوده است، احتمالا در آن زمان ۳۰ تا ۵۰ هزار نفر جمعیت داشته است.
با استفاده از فناوریهای نوین نقشهبرداری محققان بعدتر موفق شدند معابد هرمی، میدانهای ورزشی و آمفیتئاترهایی را در این شهر کشف کنند.