در زمانی که عوامل ژئوپولیتیک باعث تاثیرات پیچیده و تازه ای در بازارهای انرژی می شوند، توجه به اهمیت بحران امنیت انرژی بیشتر می شود.
به گزارش صنایع پلاستیک ، آژانس بین المللی انرژی در گزارش «چشم انداز جهانی انرژی ۲۰۱۸» به جزییات روند جهانی انرژی اشاره کرده و عواملی را که برعرضه و تقاضا، سوخت کربن، آلودگی هوا و دسترسی به انرژی تکیه خواهد داشت برشمرده است.
این گزارش براساس تحلیل های مختلف درباره آینده سیستم انرژی و فن آوری است و راههای متفاوتی را براساس سیاستگذاری های جهانی مطرح می کند. براساس تحلیل ها بیش از ۷۰ درصد سرمایه گذاریهای جهانی در بخش انرژی دولتی خواهد بود و آینده انرژی جهان در تصمیم گیری دولت ها نهفته است.
براساس این گزارش مصرف مشتقات نفتی در دهه آینده افزایش خواهد داشت که به دلیل رشد تقاضای صنایع پتروشیمی و هوایی خواهد بود. قابل ذکر است که این روند به معنی افزایش تولید در پروژه های نفتی خواهد بود که درحال حاضر با کاهش سطح تولید روبروست. تولید پالایشگاه های پتروشیمی در خاورمیانه در دو دهه آینده رشد قابل توجهی خواهد داشت که باعث تقویت بازار جهانی و سهام کالا این گروه انرژی خواهد شد. تولید پالایشگاهی در منطقه تا سال ۲۰۴۰ حدود۶۰ درصد رشد خواهد داشت و انتظار می رود سهم جهانی تولیدات پالایشگاهی از ۹ درصد در حال حاضر به ۱۳ درصد افزایش یابد. این موضوع شامل تولیدکنندگان اصلی گاز و نفت نیز خواهد شد. رشد پالایشگاه ها با اشتیاق تازه ای برای تولیدات پتروشیمی و مواد نفتی در کشورهای تولیدکننده در خاورمیانه از جمله عربستان سعودی همراه خواهد شد که به دنبال تنوع در استراتژی نفت هستند تا راهی برای جبران قیمت پایین نفت بیابند. افزایش حضور پالایشگاهای پایین دست باعث کمک به امنیت خریداران نفت خام منطقه در طولانی مدت خواهد شد.
برخی از تولیدکنندگان نفتی خاورمیانه طرح های زیادی برای گسترش مجتمع های پتروشیمی و صنایع پایین دست دارند تا تقاضاهای رو به افزایش بازار آسیا را پاسخ دهند. عربستان سعودی آماده راه اندازی تعدای از پالایشگاه های تازه در الجبیل، ینبع، و مجتمع جازان با ظرفیت ۴۰۰ هزار بشکه در روز است. امارات متحده عربی طرح ایجاد بزرگترین پالایشگاه جهان و مجتمع پتروشیمی به ارزش ۴۵ میلیارد دلار را تا سال ۲۰۲۵ دارد. این درحالی است که کویت، عراق و ایران هم در قابلیت های تازه پالایشگاهی سرمایه گذاری می کنند.
با توجه به افزایش مصرف نفت خام خاورمیانه در مجتمع های تازه پتروشیمی که دارای ظرفیت بالا هستند، میزان عرضه نفت صادراتی ممکن است محدود شود. به گزارش آژانس بین المللی انرژی، پالایشگاه های شرکت های خاورمیانه ای با ریسک روبرو هستند، میزان نفت خام خاورمیانه موجود در بازار در درازمدت کم خواهد شد و بازار کوچک می شود. تولید محصولات شیمیایی در منطقه نیز بر اساس این گزارش رشد خواهد داشت و بین سالهای ۲۰۱۸ تا ۲۰۴۰ دوبرابر خواهد شد.
خاورمیانه سهام خود را در بازار محصولات شیمیایی جهان از ۱۳ درصد به ۱۷ درصد افزایش خواهد داد که به دلیل امکانات کارآمد و قیمت های پایین مواد اولیه در منطقه خواهد بود. چشم انداز تقاضای جهانی برای محصولات پتروشیمی به قدرت خود باقی می ماند، با رشد تقاضا برای محصولات پلاستیکی در اقتصادهای نوظهور که به دنبال جبران کردن کمبود پلاستیکهای یک بار مصرف تولید شده در کشورهای توسعه یافته هستند، این روند افزایش خواهد یافت. درعین حال آژانس بین المللی انرژی هشدار داده است که هر دو بخش پالایشگاهی و پتروشیمی، با هزینه های بالا و سرمایه گذاری های بیش ازحد ممکن است بازگشت بالای سرمایه را نداشته باشد و هزینه ها را جبران نکنند. تولید کنندگان باید به دنبال سرمایه گذاری در نیروهای کار ماهر باشند تا ارزش خود را به سطح مطلوب ارتقا دهند. در مقابل آژانس بین المللی در گزارش خود اعلام کرده که سرمایه گذاری در زمینه روغن های غیراحتراق که صنایع پتروشیمی قادر به تولید آنها هستند باعث کاهش تقاضای نفت و تغییر رویکرد تقاضا از نفت خام به سوخت های کربن پایین و بهبود کارایی سوخت در آینده خواهد شد.
گزارش بازار جهانی پتروشیمی سال ۲۰۱۸ تا ۲۰۴۰ نیز که تحقیقی جامع بر اساس تحلیل بازار و سهام شرکت ها و صنایع پتروشیمی بوده است نشان می دهد بازار پتروشیمی برعوامل پیش برنده و کنترل کننده در جهان و سطح منطقه ای تاکید دارد. برای درک کامل بازار تحلیل تقسیم بازارها در منطقه و کشورها نیز ارائه شده است. رقابت جهانی پتروشیمی براساس عوامل مهمی چون تولیدکنندگان، محصول، قیمت و درآمد بازیگران برتر را نشان داده که به ترتیب BASF، بریتیش پترولیوم، شورون فیلیپس کمیکال، CNPC،SINOPEC، دوپونت، اگزان موبیل،INEOS،LyondellBasell و شل گلوبال هستند. براساس این گزارش پویایی و روند بازار در جهان و سطح منطقه ای از عواملی چون عرضه، فن آوری، ظرفیت، تولید، سود ، قیمت و رقابت بهره می جوید. همچنین بر مبنای تولید رشد محصولات در بازارها در بخش عمده به ترتیب اتیلین، پروپلین، بوتادین، زایلین، تولوئن، وینیل ها و متانول بوده است.
منبع: اس پی گلوبال
ترجمه: فاطمه مهتدی